در یادگیری زبان همواره جا برای پیشرفت وجود دارد. ساختار زبان انگلیسی نیز به حدی پیچیده است که گاه نکته‌ای حتی برای معلمان زبان انگلیسی نیز گیج‌کننده است. از طرف دیگر از آن جا که زبان‌آموزی باید به صورت پیوسته انجام شود، علاوه بر افرادی با سطح مبتدی یا متوسط که به دنبال بهبود مهارت‌های خود در زبان انگلیسی هستند، افرادی که سطحشان پیشرفته است نیز باید همواره به دنبال یادگیری بیشتر و عمیق‌تر باشند. به همین دلیل است که بخش قابل توجهی از منابع آموزشی زبان انگلیسی در سطح پیشرفته نوشته شده و در واقع برای معلمان زبان انگلیسی و زبان‌آموزان پیشرفته مناسب است. در میان سیل عظیم کتب آموزشی زبان انگلیسی یافتن کتابی که دقیقاً پاسخگوی نیازهای زبان‌آموزان سطح پیشرفته و یا دبیران زبان کار ساده‌ای نیست.
کتاب Practical English Usage کتابی است که به طور خاص برای دو هدف زیر نوشته شده است:
- پاسخ به سؤالات دقیق و جزئی دستور زبانی و واژگانی زبان‌آموزان سطح پیشرفته
- ارائه‌ی توضیح قواعد و نکات کامل آموزشی جهت کمک به معلمان زبان انگلیسی و یادگیری مفهومی‌تر مباحث
این کتاب که توسط مایکل سوان نوشته شده است، به دلیل ارائه‌ی حجم بالایی از نکات و مفاهیم دستور زبان، واژگان و نکات گفتاری با حجم نسبتاً کم کتاب بسیار خوبی است. در ادامه‌ی این متن این کتاب با جزئیات بیشتر بررسی شده است.
شماری از ویژگی‌های کلی چاپ چهارم کتاب Practical English Usage از انتشارات دانشگاه آکسفورد
- این کتاب در ۶۷۳ صفحه توسط مایکل سوان تألیف شده است.
- این کتاب برای معلمان زبان انگلیسی و زبان‌آموزان سطح پیشرفته نوشته شده است.
- عمده‌ی مطالب این کتاب به نکات و قواعد دستور زبان انگلیسی اختصاص دارد.
- این کتاب تمامی قواعد و دستور زبان انگلیسی را بر حسب موضوع دسته‌بندی کرده و در ۲۸ فصل ارائه نموده است.
- این کتاب بیشتر به اشتباهات دستور زبانی که عموماً غیر انگلیسی زبانان انجام می‌دهند، پرداخته است.
- این کتاب با توجه به زبان رایج در جنوب انگلستان نوشته شده است. همچنین در این کتاب سعی شده است که تفاوت‌های عمده‌ی زبان انگلیسی رایج در آمریکا، انگلستان، استرالیا و … ذکر شود.
- در این کتاب نکات دستور زبان با بیانی ساده و روان توضیح داده شده‌اند و هر جا که لازم بوده، اشتباهات رایج نیز بییان شده است.
- این کتاب همان طور که از نامش مشخص است، یک راهنمای کاربردی برای یادگیری زبان‌آموزان است و در واقع منبع بسیار کاملی نیست. با این که کتاب مباحث مفصلی از دستور زبان انگلیسی را پوشش داده است، ولی توضیحات ارائه شده برای هر موضوع به کاملی توضیحات یک کتاب مرجع دستور زبان نیست.
- بخش واژگان کتاب نیز بخش نسبتاً مختصری بوده و این کتاب به هیچ عنوان کارایی مشابه دیکشنری نداشته و دایره‌ی لغات و عبارات بررسی شده در این کتاب بسیار کوچک بوده و در آن بیشتر نحوه‌ی استفاده از کلمات برای منظورهای مختلف بررسی شده است.
- چاپ چهارم این کتاب نسبت به چاپ‌های قبلی تغییرات قابل توجهی کرده است. به عنوان مثال بر خلاف چاپ‌های ابتدایی که فصل‌های کتاب به ترتیب حروف الفبا مرتب شده بودند، در چاپ چهارم ترتیب فصل‌ها بر حسب موضوع و ارتباط فصول مختلف است.
- یک ویژگی بسیار مهم این کتاب آن است که هر جا یک اشتباه دستور زبانی نوشته شده است، بر روی کل عبارت اشتباه خط کشیده شده است. این امر باعث می‌شود که این اشتباهات با همین شکل خط خورده در ذهن بمانند و خوانندگان در آینده خود این اشتباهات را انجام نخواهند داد.
- در خلال توضیحات کتاب عبارات مهم‌تر به صورت برجسته نوشته و مشخص شده‌اند تا توجه خوانندگان به این کلمات و عبارات بیشتر جلب شود.
ساختار کلی چاپ چهارم کتاب Practical English Usage
این کتاب به دو بخش کلی دستور زبان انگلیسی و واژگان تقسیم می‌شود. در بخش دستور زبان ۲۸ فصل و در بخش واژگان ۳ فصل وجود دارد. هر فصل از بخش دستور زبان به مطالب و نکات یک مبحث کلی (مانند relative clauses، adjectives، present tenses و موضوعات بسیار دیگر) پرداخته است. ساختار هر فصل به این گونه است که ابتدا یک مقدمه‌ی کلی شامل معرفی موضوع دستور زبانی فصل، اشتباهات بسیار رایج مربوط به آن و معرفی زیرمجموعه‌های فصل ارائه شده است. در ادامه‌ی هر فصل جزبیات دستور زبان مربوطه دسته‌بندی شده و هر نکته با جزئیات لازم و به همراه تعداد مناسبی مثال آموزنده توضیح داده شده است. همانطور که در بخش قبل نیز گفته شد، توضیحات ارائه شده برای مباحث مختلف در این کتاب مختص زبان‌آموزان با سطح پیشرفته نوشته شده است . همچنین در هر زیرمجموعه از هر فصل سعی شده است که نکات مهم کامل و تا جای ممکن مختصر ذکر شود. علاوه بر ارائه‌ی نکات دستور زبانی، فصل انتهایی بخش دستور زبان این کتاب به بیان تفاوت زبان انگلیسی در کشورهای مختلف پرداخته است. همچنین دو فصل ۲۶. Written Texts و ۲۷. Speech and Spoken Exchanges نیز نکات مهم در نوشتن انواع متن‌ها و نکات مختص گفتار را آموزش داده است.
قسمت واژگان این کتاب شامل ۳ فصل است. در فصل اول این بخش (vocabulary areas) لغات و عبارات پرکاربرد در موضوعات مشخصی همچون زمان و ساعت، اعداد، صحبت رسمی و غیر رسمی و … معرفی شده‌اند. فصل دوم این بخش (word formation and spelling) نیز به مباحث مختصرنویسی، پسوند و پیشوندهای پرکاربرد، املا و … اختصاص یافته است. در فصل آخر این کتاب (word problems from A to Z) نیز به بررسی موردی کلماتی که از نظر ظاهری، معنایی و یا ساختاری به هم شبیه هستند، پرداخته است.
نحوه‌ی یافتن موضوع مورد نظر در چاپ چهارم کتاب Practical English Usage
بهترین روش برای پیدا کردن دستور زبان مربوطه به یک نکته‌ی خاص استفاده از ضمیمه (index) این کتاب است. تمامی موضوعات ارائه شده در این کتاب پشت هم و به ترتیب حروف الفبا در ضمیمه‌ی موجود در انتهای کتاب لیست شده‌اند. به عنوان مثال اگر کسی بخواهد به طور خاص دستور زبان مربوط به افعال کمکی may و might را مطالعه کند، می‌تواند در بخش مربوط به حرف m در ضمیمه‌ی انتهای کتاب شماره صفحات مرتبط با این موضوع را یافته و به راحتی مبحث مد نظرش را در این کتاب پیدا کرده و مطالعه نماید. در ابتدای کتاب نحوه‌ی استفاده از این ضمیمه به طور کامل و به همراه تصویر توضیح داده شده است. در صورتی که مبحث گرامری مد نظر کلی‌تر باشد، می‌توان از فهرست ابتدای کتاب نیز استفاده نمود ولی جزئیات دقیق مطالب هر فصل طبیعتاً در فهرست ذکر نشده است و تنها در ضمیمه که بسیار مفصل‌تر است، موجود است.
کلام آخر
چاپ چهارم کتاب Practical English Usage از انتشارات دانشگاه آکسفورد یک منبع آموزشی بسیار مناسب برای دبیران زبان انگلیسی و زبان‌آموزان سطح پیشرفته است. در این کتاب تمام نکات گرامری و برخی عبارات و واژگان لازم بر حسب موضوع تقسیم‌بندی شده و همگی مختصراً و همراه با مثال و اشتباهات رایج آموزش داده شده‌اند. این کتاب سعی دارد با ارائه‌ی یک آموزش مناسب و با رویکردی کاربردی پاسخگوی سؤالات گرامری و تا حدی واژگانی زبان‌آموزان باشد.