وقتی آلفرد نوبل، مخترع سوئدی در سال ۱۸۹۶ درگذشت، در وصیتنامهی خود پنج جایزهی نوبل را وعده داد. که یکی از آنها، جایزهی نوبل ادبیات بود.
این جایزه باید به نویسندگانی تعلق بگیرد که بهترین و برجستهترین آثار ادبی را خلق میکنند
با این حال، وراث نوبل با مفاد وصیتنامه مبارزه کردند. و پنج سال طول کشید تا اولین جوایز نوبل ادبی به نویسندگان اهدا شود. ما در این لیست، برندگان جایزهی نوبل ادبی را طی ده سال گذشته معرفی میکنیم. و به طور مختصر، راجع به دلیل برگزیده شدن آنها نیز صحبت خواهیم کرد. پس اگر میخواهید لیست کتابهای امسال خود را از نو بنویسید و با نویسندگان بزرگترین شاهکارهای ادبی آشنا شوید، به خواندن این مقاله ادامه دهید.
۲۰۰۹: هرتا مولر
هرتا مولر آلمانی – رومانیایی که در سال ۱۹۵۳ به دنیا آمد، داستان نویس، شاعر و مقاله نویس است. او در سال ۲۰۰۹ توانست جایزهی نوبل ادبی را دریافت نماید. او این جایزه را با تمرکز روی شعر و صراحت نثر در به تصویر کشیدن وضعیت مستضعفان، به دست آورد. از جمله آثار معروف او میتوان به زمینهای پست، گذرنامه، سرزمین گوجههای سبز، قرار ملاقات، گرسنگی و ابریشم و آونگ نفس اشاره کرد.
۲۰۱۰: ماریو بارگاس یوسا
نویسندهی اهل پرو، ماریو بارگاس یوسا که در سال ۱۹۳۶ به دنیا آمد، جایزه نوبل ادبیات را در سال ۲۰۱۰ دریافت کرد. او این جایزه را به خاطر مجسمساختن ساختار قدرت و تصویرسازی صریح و دندانشکن خود از مقاومت، شورش و شکست فردی از آن خود کرد. ماریو بارگاس یوسا، با رمان معروف خود یعنی «عصر قهرمان» شناخته شده است. از دیگر آثار برجستهی او میتوان به جنگ آخرالزمان، سردستهها، سالهای سگی، گفتگو در کاتدرال، زندگی واقعی آلخاندرو مایتا، در ستایش نامادری، مرگ در آند و دوشیزه خانم تاکنا اشاره کرد.
۲۰۱۱: توماس ترانسترومر
توماس ترانسترومر که یک شاعر سوئدی است، در سال ۱۹۳۱ چشم به جهان گشوده و در سال ۲۰۱۵، درگذشت. او در سال ۲۰۱۱، جایزهی نوبل ادبی را به این خاطر از آن خود کرد که با تصویر سازی شفاف و مستحکم خود، دسترسی تازه و جانداری از واقعیت را در اختیار ما قرار میدهد. از جمله آثار برجستهی او میتوان به کتاب «مجمعالجزایر رویا»، «به من بنگرید خاطرهها»، به دوستان آن سوی مرزها» و «بهشت نیمه کاره» اشاره کرد.
۲۰۱۲: مو یان
آقای مو یان یک رماننویس و داستاننویس چینی است و در سال ۱۹۵۵ به دنیا آمده است. او به خاطر نوشتن داستانهای عامیانهی وهمآلود و واقعگرایی که در آنها، تاریخ و معاصر را باهم ادغام میکند، جایزهی نوبل ادبی را در سال ۲۰۱۲ از آن خود کرد. از جمله آثار برجسته و معروف او میتوان به «باران در شبی بهاری»، «ذرت سرخ»، «ترانههای گیاه سیر»، «جمهوری شراب»، «مرگ صندل»، «مرگ و زندگی در انتظار من» و «تغییر» اشاره کرد.
۲۰۱۳: آلیس مانرو
آلیس مونرو نویسنده کانادایی است که در سال ۱۹۳۱ به دنیا آمده است. او که به استاد داستان کوتاهنویسی مشهور شده است، به خاطر خلق درونمایهای غیر خطی و ایجاد انقلابی در ژانر ادبی، جایزهی نوبل سال ۲۰۱۳ را از آن خود کرد. از آثار برجسته و معروف او میتوان به «رویای مادرم»، «میخواستم چیزی بهت بگم»، «دست مایهها»، «فرار»، «دورنمای کاسل راک»، «خوشبختی در راه است» و «زندگی عزیز» اشاره کرد.
۲۰۱۴: ژان پاتریک مودیانو
ژان پاتریک مودیانو نویسندهی فرانسوی است که در سال ۱۹۴۵ به دنیا آمده است. او به خاطر هنر حافظهای که با آن، غیر ممکنترین سرنوشت بشری را برانگیخت و از مشغولیات پردهبرداری کرد، جایزهی نوبل ادبی را در سال ۲۰۱۴ به دست آورد. از جمله آثار او میتوان به «خیابان بوتیکهای تاریک»، «خاطرات خفته»، «ویلای دلگیر» و «شجره خانوادگی» اشاره کرد.
۲۰۱۵: سوتلانا الکساندرونا الکسیویچ
نویسنده اوکراینی-بلاروسی سوتلانا الکساندرونا الکسیویچ که در سال ۱۹۴۸ به دنیا آمده است، علاوه بر نویسندگی در امر روزنامهنگاری، مقاله نویسی و بیان تاریخ (به صورت شفاهی) تبحر دارد. او به خاطر نوشتههای چند صدایش که یادبود رنج و شجاعت عصر است، برندهی جایزهی نوبل ادبیات در سال ۲۰۱۵ شده است. از جمله آثار برجستهی او میتوان به «زمزمههای چرنوبیل»، «صداهای شوروی از جنگ افغانستان»، «جنگ چهره زنانه ندارد»، «پسرانی از جنس روی»، «زمان دست دوم» و «آخرین شاهدان» اشاره کرد.
۲۰۱۶: باب دیلن
باب دیلن مجری ، هنرمند و نماد فرهنگ پاپ آمریکایی، که به همراه وودی گاتری یکی از تاثیرگذارترین خوانندهها و ترانهسرایان قرن بیستم محسوب میشود در سال ۱۹۴۱ به دنیا آمد. دیلن به خاطر خلق ابراز جدید شاعرانه در چارچوب شعر سنتی آمریکایی، جایزهی نوبل ادبی را در سال ۲۰۱۶ از آن خود کرد. از آلبومها و تکترانههای او میتوان به «بزرگراه ۶۱ دیدار دوباره»، «بلوند بر بلوند»، «آقای تمبورین من»، «چون یک خانهبهدوش» و «دمیدن در باد» اشاره کرد.
۲۰۱۷: کازوئو ایشی گورو
کازوئو ایشی گورو، داستاننویس، فیلمنامهنویس و نویسندهی داستان کوتاه انگلیسی است که در سال ۱۹۵۴ و در ناکازاکی ژاپن متولد شد. اما خانوادهی او از ۵ سالگی به انگلستان نقل مکان کردند. ایشی گورو جایزه ادبیات نوبل ۲۰۱۷ را دریافت کرد، زیرا در رمانهایی که از شدت عاطفی زیادی برخوردار بودند، او از عمق حس مبهم و وهمآلود ما با دنیا پردهبرداری کرده است. از جمله آثار او میتوان به «منظر پریدهرنگ تپهها»، «هنرمندی از جهان شناور»، «بازماندهی روز»، «تسلی ناپذیر» و «وقتی یتیم بودیم» اشاره کرد.
۲۰۱۸: اولگا توکارچوک
اولگا توکار چوک، (متولد ۲۹ ژانویه ۱۹۶۲ ، سولچو ، لهستان)، نویسندهی لهستانی که به رمانهای جذاب و پیچیدهاش معروف بود، به خاطر خلق تخیلی داستانی که با اشتیاقی جامع ترکیب شده و عبور از مرزها را به عنوان فرمی از زندگی نشان میدهد، جایزهی نوبل ادبیات سال ۲۰۱۸ را از آن خود کرد. از جمله آثار برجستهی او میتوان به «بچههای سبز»، «پروازها» و «گاوآهن خود را روی استخوانهای مرده بکش» اشاره کرد.
۲۰۱۹: پیتر هانتکه
پیتر هانتکه، (متولد ۶ دسامبر ۱۹۴۲ ، گریفن ، اتریش)، نمایشنامهنویس آوانگارد، رمان نویس، شاعر و مقالهنویس اتریشی است. در حقیقت، او را به عنوان یکی از اصیلترین نویسندگان آلمانی زبان در نیمهی دوم قرن ۲۰ میشناسند. او جایزهی نوبل ادبیات سال ۲۰۱۹ را به به خاطر خلق اثری تاثیر گذار دریافت کرد. که در آن با نبوغی زبانی، پیرامون و ویژگیهای خاص تجارب انسانی را کشف کرده است. از جمله آثار برجستهی او میتوان به زنبور سرخ، پیشگویی و اتهام به خود، دشنام به تماشاگران و چند تک گویی، خوشآمد گویی هیئت ناظر و دستفروش اشاره کرد.
منبع: thoughtco.com
همچنین برای مطالعهی بیشتر میتوانید به مطلب «نویسندگانی که نوبل لیاقتشان را نداشت!» در وبلاگ کتابچی مراجعه کنید.