یکی از معروفترین جوایزی که به کارهای علمی، تخیلی و فانتزی تعلق میگیرد، جایزهی نبولا است. این جایزه از طرف انجمن نویسندگان علمی تخیلی و فانتزی آمریکا اهدا شده است. نبولا از سال ۱۹۶۶ به صورت همهساله در دستههای متفاوتی از جمله داستانهای کوتاه که نوشتههای زیر ۷۵۰ کلمه هستند، داستانهای نیمهکوتاه که نوشتههایی بین ۷۵۰ تا ۱۷۵۰ کلمه هستند. داستانها که نوشتههایی بین ۱۷۵۰ تا ۴۰۰۰ کلمه هستند و داستانهای بلند که نوشتههای بالای ۴۰۰۰ کلمه هستند اهدا میشود.
معرفی جایزهی نبولا
هرساله مشاهده میشود که جوایز متعددی برای فیلمها و آثار هنری و کتابهای نوشته شده اهدا میشود. در این بین، جایزهای که هرساله به بهترین کارهای علمی، تخیلی و فانتزی در ایالات متحده تعلق میگیرد، جایزهی نبولا است. این جایزه توسط انجمن نویسندگان علمی تخیلی و فانتزی آمریکا که جزو انجمن های خصوصی است اهدا شده و مهمترین کاندیدای این جایزه، نویسندگان داستانهای علمی و تخیلی و نویسندگان سبک فانتزی هستند. در سال ۱۹۶۶ اولین بار این جایزه در یک مراسم سالانه اهدا شد که در آن موقع چهار بخش یا دستهبندی آثار ادبی مختلف را دربرمیگرفت.
قسمت و بخشی که برای فیلمنامههای سینمایی و تلویزیونی بود، در سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۸ به این مراسم اهدای جوایز اضافه شده است و بخش ششم که نیز برای داستاننویسی در حوزهی بازیهای ویدیویی است، از سال ۲۰۱۸ در دستور کار قرار گرفته و به این مراسم اضافه شده است. با این حال میتوان گفت قوانینی که برای جوایز این مراسم حاکم است در طول تاریخ چندین بار دستخوش تغییراتی شده به گونهای که از سال ۲۰۱۰ کنفرانس انجمن نویسندگان علمی و تخیلی و فانتزی آمریکا که در بهار هر سال در ایالات متحده برگزار میشود، برندگان این جایزه را اعلام کرده است. همچنین جالب است بدانید مکان برگزاری مراسم نیز هر سال تغییر میکند.
مهمترین جایزه در زمینهی علمی و تخیلی
همانطور که گفته شد، جایزهی نبولا از مشهورترین و معتبرترین جوایز در سبک آثار فانتزی و علمی و تخیلی است. جایزهای که به عنوان مهمترین جایزهی اهدا شده در این زمینه نیز به شمار میرود. این جایزه که در ایالات متحده اهدا میشود، به گونهای بوده که آثار برنده شده در مجموعههای ویژهای منتشر شده و نام برندگان و نامزدهای دریافت جایزه نیز معمولاً بر روی جلد کتاب نوشته میشود. دقت داشته باشید برای دریافت این جایزه باید آثار در سال قبل از اهدای جایزه به چاپ رسیده باشد.
کاندید شدن در دریافت جایزهی نبولا
با وجود اینکه گفته شد جایزهی نبولا جزو معروفترین و مشهورترین جوایز در زمینه علمی تخیلی و فانتزی است، طبیعتاً افراد زیادی برای کاندید شدن این جوایز اشتیاق دارند. توجه داشته باشید نامزدها و برندگان دریافت این جایزه از طرف انجمن نویسندگان علمی تخیلی و فانتزی آمریکا انتخاب شده و همانطور که گفته شد، باید آثار فرد در سال قبل اهدای جوایز به چاپ رسیده باشد. همچنین برای دریافت این جایزه، کتب باید به زبان انگلیسی و در ایالات متحده منتشر شده باشد. البته دقت داشته باشید آثاری که در کشورهای انگلیسی و دیگر کشورها منتشر شده است به شرطی واجد شرایط دریافت این جایزه هستند که یک نسخه از کتاب های آنها به صورت الکترونیکی در اینترنت توسط یک وبسایت منتشر شده باشد.
با این حال میتوان گفت در حال حاضر اعطای این جوایز تنها به شهروندان آمریکایی و اعضای انجمن نویسندگان علمی تخیلی و فانتزی آمریکا محدود نشده است. افراد از سراسر جهان میتوانند واجد شرایط دریافت این جایزه باشند. همچنین آثار ترجمه شده به انگلیسی نیز میتوانند برای کاندید شدن و دریافت این جایزه اقدام کنند. به طور کلی میتوان گفت که هیچگونه قانون کتبی برای تعیین صلاحیت آثار نوشته شده در سبک علمی تخیلی و فانتزی وجود نداشته و تصمیم نهایی برای واجد شرایط بودن آثار توسط انجمن نویسندگان و فانتزی آمریکا صورت میگیرد. میتوان گفت دیدگاه و نظرات رایدهندگان نامزدهای دریافت این جایزه حرف اول را میزند.

دریافت لوح یادبود توسط برنده
برندهی جایزهی نبولا به جای اینکه پول نقد دریافت کند، یک لوح یادبود دریافت میکند. لوحی که بسیار ارزشمند است. این لوح یک بلوک شفاف است که نماد این جایزه را به صورت مارپیچی و پرزرق و برق به همراه سنگهای قیمتی نشان میدهد. این جایزه، نشانی از سیارات کهکشان داشته که در نوع خود بینظیر است. طرح اولیهی این جایزه توسط جی ا لارنس بر اساس طرح کیت ویلیام ارائه شده است. این طرح از همان زمان به همان شکل باقی مانده و تغییری در آن به وجود نیامده است.
انتخاب نامزدها و برندگان
همانطور که گفته شد، نامزدها و برندگان جایزه نبولا هرساله توسط اعضای انجمن نویسندگان علمی تخیلی و فانتزی آمریکا تعیین شدهاند. افرادی که در هر سال بین ۱۵ نوامبر تا ۱۵ فوریه آثار چاپ شده دارند. در نهایت اثری که بیشترین نامزدی در بخشهای مختلف را به دست آورده باشد، میتواند به مرحلهی رایگیری نهایی راه پیدا کرده و انتخاب شود. اعضای انجمن در طول ماه مارس رایگیری خودشان را آغاز کرده و نتایج نهایی را در ماه می اعلام میکنند. دقت داشته باشید در این مراسم نویسندگان نمیتوانند آثار خود را به انجمن معرفی کنند. اما میتوانند آثار دیگر نامزدها را رد کرده و شانس خود را در دریافت این جایزه بیشتر نمایند.
اهدای اولین جایزهی نبولا
اگر بخواهیم به اهدای اولین جایزهی نبولا برگردیم، باید بگوییم این جایزه برای اولین بار در سال ۱۹۶۶ برای آثار منتشر شده در سال ۱۹۶۵ پیریزی شده است. جالب است بدانید هزینهی این جایزه توسط فروش آنتولوژی آثار برندگان تامین میشود. به طور کلی باید بدانید ایدهی اصلی این جایزه را دبیر خزانه داری انجمن مذکور، لویید جونیور در سال ۱۹۶۵ پیشنهاد داده است. البته دقت داشته باشید ایدهی اصلی این جایزه از جوایز ادگار گرفته شده است.
جایزهی ادگار هرساله توسط انجمن نویسندگان جنایی آمریکا اهدا میشود. همچنین باید بدانید مراسم اهدای جوایز نبولا همانند مراسم جوایز ادگار و هوگو است. به طور کلی مراسم اولیهی اهدای جوایز شامل چهار جایزهی ادبی در بخشهای داستان کوتاه، داستانهای نیمهکوتاه، داستانها و داستانهای بلند اهدا می شود. دقت داشته باشید در سال ۱۹۷۰ بخش دیگری به مراسم اهدای جوایز نبولا توسط انجمن نویسندگان علمی تخیلی و فانتزی آمریکا برای داوری اضافه شده است. ردهای که عنوان آن، «بدون جایزه» است. این بخش به آثاری که هیچ نامزدی در هیچ بخشی به دست نمیآورند تعلق میگیرد.