حسابداری شغل قدمتداری است؛ اما آن چه جالب است بدانید این است که مدرک دانشگاهی از ابتدا برای این شغل لازم نبود و بعد از مدت زمانی بود که افراد متوجه شدند، باید کسانی را برای شغل حسابداری تربیت نمود. در واقع شغل حسابداری نیاز به مهارتهای خاص و بینش بالا دارد و در حال حاضر این رشته در بسیاری از دانشگاههای کشورمان تدریس میشود و دانشآموزان به ویژه دانشآموزان رشتهی ادبیات و علوم انسانی میتوانند این رشته را انتخاب کرده و در آینده در حوزههای مربوط به این رشته مشغول به کار گردند. البته دقت کنید که داوطلبان دو رشتهی علوم تجربی و ریاضی و فیزیک نیز میتوانند به رشتهی حسابداری ورود پیدا کنند؛ اما رشتهی حسابداری در بین دانشآموزان رشتهی علوم انسانی محبوبیت بسیار بیشتری دارد. در حالت کلی، آن چه که همهی دانشآموزان باید هنگام انتخاب رشته به آن توجه کنند، آن است که نباید بدون داشتن اطلاعات کافی وارد یک رشتهی دانشگاهی شد. خوشبختانه امروزه اطلاعات کافی در مورد تمامی رشتههای دانشگاهی در دسترس دانشآموزان است که کمک شایانی در انتخاب رشته به آنها میکند. در ادامهی این متن سعی شده است هر آن چه دانشآموزان باید قبل از ورود به رشته حسابداری بدانند، توضیح داده شود تا دانشآموزان با کسب اطلاعات کافی از این رشته بتوانند انتخاب هوشمندانهتری داشته باشند.
تاریخچهی رشتهی حسابداری
علم حسابداری به محاسبه و پردازش اطلاعات مالی و بعضاً غیر مالی کسب و کارها بزرگ و کوچک میپردازد. اگر به تاریخ کشورمان و یا سایر تمدنها نگاه کنیم، به قدمت زیاد رشتهی حسابداری پی میبریم. اولین نمونه از علم حسابداری را میتوان به بینالنهرین باستان نسبت داد و تأثیر این علم بر پیشرفت بشریت در حوزههای نوشتن، پول و شمارش واضح است. سنگبنای علم حسابداری نوین اما توسط لوکا پاچیولی که پدر حسابداری نام گرفته است، انجام شده است وی با چاپ مقالهای در مورد سیستم دفترداری دو طرفه در سال ۱۴۹۴ توجهها را به رشتهی حسابداری جلب نمود. حسابداری در قرن نوزدهم به طور رسمی تبدیل به یک حرفهی سازمانیافته شد و امروزه نیز این رشته در بسیاری از دانشگاههای جهان آموزش داده میشود و نقش اساسی این رشته در نهادهای اقتصادی اعم از شرکتها کوچک و بزرگ بر کسی پوشیده نیست.
ویژگیهای یک حسابدار قوی
نقش حسابداران در سازمانها، شرکتها و دیگر نهادهای اقتصادی بسیار پررنگ است و حسابداری میتواند موفق عمل کند که بتواند به خوبی از پس این نقش بربیاید. یک فرد برای موفقیت در رشته و به تبع آن شغل حسابداری، باید بر روی مهارتهای سخت و نرم خود کار کند. برخی از مهمترین ویژگیهایی که یک حسابدار خوب باید داشته باشد، عبارتاند از:
- برخورداری از اطلاعات علمی لازم از طریق تحصیلات دانشگاهی مرتبط
- قدرت تشخیص بالا
- صداقت و درستکاری
- تخصص در یک یا دو گرایش از رشتهی حسابداری در کنار داشتن آگاهی نسبی از سایر شاخهها
- علاقمندی به یادگیری مداوم
- دقت بالا
- قدرت بالای تجزیه و تحلیل اطلاعات
- توجه فراوان به جزئیات
- آشنایی با نرمافزارهای حسابداری
- توانایی بالای محاسبات ریاضی و کلاً ریاضیات قوی
- توانایی بالا در کار گروهی
- مهارت در روابط عمومی
- فن بیان قوی
- توانایی بالای حل مسئله
- آگاهی نسبی نسبت به صنعت و حوزهای که حسابدار در آن مشغول به کار است
- رازداری کامل در مورد اطلاعات سازمان، شرکت و …
- قابل اعتماد بودن
- خلاقیت
معرفی دروس دانشگاهی رشتهی حسابداری در مقطع کارشناسی
دروس رشتهی حسابداری در مقطع کارشناسی در چند گروه دستهبندی میشود. این گروهها عبارتاند از دروس عمومی، دروس پایه، دروس تخصصی و کارآموزی. جدول زیر این گروههای درسی و تعداد واحدهای آنها را نشان داده است:
انواع دروس رشتهی حسابداری و تعداد واحدهای آنها | |
دروس عمومی | ۲۰ واحد |
دروس پایه | ۵۰ واحد |
دروس تخصصی | ۷۰ واحد |
کارآموزی | ۱۰ واحد |
کارآموزی معادل | ۱۰ واحد |
کل | ۱۶۰ واحد |
دروس عمومی رشتهی حسابداری با دروس عمومی سایر رشتههای دانشگاهی مشترک است و شامل سری دروس مبانی نظری اسلام، سری دروس اخلاق اسلامی، زبان عمومی، سری دروس انقلاب اسلامی، ادبیات فارسی، سری دروس تاریخ و تمدن اسلامی، سری دروس آشنایی با منابع اسلامی، دانش خانواده و جمعیت و سری دروس تربیت بدنی میشود. دروس پایهی رشتهی حسابداری نیز در جدول زیر نشان داده شده است:
دروس پایهی رشتهی حسابداری در مقطع کارشناسی | |||
ردیف | عنوان درس | ردیف | عنوان درس |
۱ | جامعه شناسی | ۹ | ریاضیات پایه |
۲ | اصول علم اقتصاد | ۱۰ | مبانی کاربرد کامپیوتر |
۳ | مدیریت تولید | ۱۱ | ریاضیات کاربردی |
۴ | پول و ارز بانکداری | ۱۲ | پژوهش و عملیات |
۵ | آمار کاربردی | ۱۳ | توسعه اقتصادی |
۶ | حقوق بازرگانی | ۱۴ | مبانی سازمان مدیریت |
۷ | روانشناسی عمومی | ۱۵ | روش تحقیق |
۸ | مالیه عمومی |
برای آگاهی از لیست دروس اصلی و تخصصی رشتهی حسابداری نیز میتوانید به جدول زیر رجوع فرمایید:
دروس اصلی و تخصصی رشتهی حسابداری در مقطع کارشناسی | |||
ردیف | عنوان درس | ردیف | عنوان درس |
۱ | اصول حسابداری | ۶ | متون حسابداری |
۲ | مدیریت مالی | ۷ | اصول تنظیم و کنترل بودجه |
۳ | حسابداری صنعتی | ۸ | مباحث جاری حسابداری |
۴ | حسابداری مالیاتی | ۹ | حسابداری میانه |
۵ | حسابرسی | ۱۰ | حسابداری پیشرفته |
معرفی گرایشهای رشتهی حسابداری
رشتهی حسابداری در مقطع کارشناسی هیچ گرایشی ندارد. اما این رشته در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایشهای زیر است:
- حسابداری
- حسابداری مدیریت
- حسابرسی
- حسابداری منابع انسانی
- حسابداری مالی
- حسابداری عمومی
- حسابداری دولتی
- حسابداری صنعتی
رشتهی حسابداری در مقطع دکتری نیز مشابه مقطع کارشناسی داری هیچ گرایشی نیست.
آیندهی دانشآموختگان رشتهی حسابداری
از آن جا که هر سازمان، شرکت و یا هر نهاد مشابهی نیاز به یک حسابدار و یا یک تیم حسابداری دارد، این رشته در حال حاضر بازارکاری بسیار خوبی دارد و پیشبینی میشود که در آینده نیز این بازار کار مناسب برای رشتهی حسابداری حفظ گردد. درآمد این رشته نیز بسیار خوب است و در نتیجه دانشآموختگان رشتهی حسابداری نیاز به نگرانی از بابت شغل و در آمد خود در آینده ندارند. فارغالتحصیلان رشتهی حسابداری میتوانند در مشاغلی که در جدول زیر نشان داده شده است، شروع به کار کنند:
لیستی از مشاغل رشتهی حسابداری | |
تحلیلگر سهام | صندوق دار |
دستیار اداری | مدیر حسابداری |
سرپرست حسابداری | تحلیلگر سرمایهگذاری |
حسابدار | حسابدار عمومی |
تحلیلگر کسب و کار | حسابداری کارمندان |
حسابدار پروژه | دبیر حسابداری |
فعالیت در واحدهای صنعتی | مدیر حسابرسی |
مدیر پورتفولیو | منشی مالی |
مامور اعتبار محصولات | متخصص مالیات بر درآمد |
بازرس حسابداری | مسئول حسابداری |
فعالیت در ادارات دارایی | حسابرس داخلی |
تحلیلگر اوراق بهادار | رئیس بانک |
خزانه دار | دستیار حسابرس |
در حال حاضر مهاجرت تحصیلی نیز در بین دانشآموزان و دانشجویان بسیار پرطرفدار است. رشتهی حسابداری نه فقط در ایران بلکه در تمامی جهان بازار کار خوبی دارد و ادامهی تحصیل در این رشته در خارج از کشور دارای آیندهی شغلی درخشانی است. باید توجه داشته باشید که برای کسب پذیرش از دانشگاههای خارج از کشور در رشتهی حسابداری علاوه بر داشتن یک رزومهی تحصیلی خوب، باید نمرهی زبان مد نظر دانشگاه مقصد را نیز داشته باشید. علاوه بر نمرهی زبان، برای دانشگاههای آمریکا عموماً ارائهی نمرهی کافی امتحاناتی همچون GRE نیز لازم است.
کلام آخر
رشتهی حسابداری به علت آیندهی شغلی درخشانی که دارد، در بین دانشآموزان از محبوبیت زیادی برخوردار است. درست است که این رشته بین دانشآموزان رشتهی علوم انسانی محبوبیت بیشتری دارد؛ اما از آن جا که این رشته شناور است، دانشآموزان رشتههای علوم تجربی و ریاضی و فیزیک نیز میتوانند به این رشته ورود داشته باشند. در این رشته دانشجویان با محاسبات ریاضی فراوانی سر و کار دارند، پس اگر به این کار علاقه ندارید، بهتر است به سمت این رشته نروید؛ اما اگر علاقه دارید، حتماً به رشتهی حسابداری به طور جدی فکر کنید.