محمد فاضلی جامعهشناس عمومی و حرفهای، کتابی به نام دغدغهی ایران به چاپ رسانده است. اثری که حاصل جمعآوری مجموعهای از یادداشتهای تلگرامی، مقالات و سخنرانیهای اوست. نقد کتاب دغدغهی ایران در نشستی با حضور خود نویسنده صورت گرفته است.
مسعود عالمی نیسی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، امیر ناظمی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، عباس کاظمی عضو هیات علمی پژوهشکدهی مطالعات فرهنگی و اجتماعی و مجتبی لشکربلوکی مدرس دانشگاه صنعتی شریف، منتقدانی هستند که در این نشست حضور داشته اند. در ادامه درمورد نقد و بررسی این کتاب صحبت خواهیم کرد.
معرفی کتاب دغدغهی ایران
کتاب دغدغهی ایران توسط محمد فاضلی نوشته شده است. نشر کویر این کتاب را چاپ کرده است. نقد این کتاب توسط تعدادی از صاحبنظران با حضور خود مولف و مدیریت انتشارات کویر در پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات صورت گرفته است. آنان دغدغهی ایران را کتابی با موضوع جذاب میدانند که نگاهی متفاوت به مسائل روز ایران دارد.
مسالهای را که درمورد این کتاب بسیار پررنگ میکنند، نگاه ناامیدانهای است که توسط نویسنده به اشتراک گذاشته شده است. این کتاب را بسیار با مفهوم و دارای نگارشی طنازانه دانستهاند. نگاهی که با وجود نگرشی سیاسی، خالی از کینهتوزی است. محمد فاضلی مولف دغدغهی ایران، کتاب خود را با داستانی معمولی شروع میکند. او سپس به تحلیلهای اجتماعی، اقتصادی در همین داستانها دست میزند. اکثر منتقدین نوشتههای او را دارای عنصر عقلانیت میدانند.
نگاهی به نقد کتاب
در نقد کتاب، دغدغهی ایران نقاط قوت و ضعفی به زعم منتقدان در حضور نویسنده بیان شده است. در قسمتی از مطالبی که در این خصوص گفته شده است، اشاره به این نکته شده که چون این کتاب برگرفته از مطالبی است که مولف در تلگرام خود مینوشته است، بنابراین دارای منبع و مبانی نظری موثقی در مورد تحلیلهای انجام شده نیست. این کتاب، سیری منفعلانه دارد و نگاهی ناامیدانه به مسائل شده است. اما دارای راه حلهایی نیز بوده است که نمیتوان از آنها چشمپوشی کرد.
با این حال از طرف منتقدان، پیشنهاد میشود که در کنار این راه حلها موارد دیگری نیز به عنوان راهکار در نظر گرفته شود. لزوم سواد مالی و اصلاح قوانین پایه از جملهی این راهکارهاست. قلم و زبان قوی این کتاب از نکات برجستهی آن است و ایدههای عملی که مطرح شده است از هوشمندی مولف نشات گرفته است. با وجود این انتظار میرفته که این کتاب، مستندات بیشتری در مورد محتوایش داشته باشد و حس یأس در آن کم باشد.
در انتها مشروح جلسه و نوشتهی یکی از حاضران از این نشست را در لینکهای زیر بخوانید: