یکی از دروس تخصصی رشتهی ادبیات و علوم انسانی که عموماً برای دانشآموزان این رشته دشوار است، درس ریاضی و آمار است. از این درس ۲۰ تست در کنکورهای سراسری مطرح میشود که بیش از یک سوم این تستها از مباحث ریاضی و آمار پایهی دهم طرح میگردند. به دلیل جنس حل کردنی سؤالات این درس عمدهی دانشآموزان رشتهی علوم انسانی در پاسخگویی به سؤالات این درس در کنکورهای سراسری خوب عمل نمیکنند؛ در نتیجه کسب تراز و درصد بالا در این درس میتواند تأثیر مثبت زیادی بر رتبهی کنکور دانشآموزان بگذارد. تنها راه کسب تسلط بر درس ریاضی و آمار نیز حل مسائل و تستهای فراوان است و پیشنهاد میشود که دانشآموزان از همان پایهی دهم این درس را جدی گرفته و با کمک کتب آموزش و تست موجود در بازار پایهی خود را در این درس قوی کنند.
در این متن سه مورد از بهترین منابع کمک آموزشی موجود در بازار برای درس ریاضی و آمار پایهی دهم رشتهی ادبیات و علوم انسانی معرفی شده و ویژگیهای مختلف آنها با هم مقایسه گشته است. این سه مورد عبارتاند از:
- کتاب ریاضی و آمار دهم از مجموعه کتب میکرو قرن جدید انتشارات بینالمللی گاج
- کتاب پرسشهای چهار گزینهای ریاضی و آمار ۱ پایهی دهم رشته انسانی از انتشارات خیلی سبز
- کتاب ریاضی و آمار ۱ دهم ادبیات و علوم انسانی از مجموعه کتب طبقهبندی شدهی انتشارات کانون فرهنگی آموزش قلمچی
یک معرفی کلی از بهترین منابع ریاضی و آمار دهم و بررسی ظاهر، محتوا و ساختار این کتابها
در این متن ما جدیدترین ویرایش سه کتاب مورد بحث را بررسی نمودهایم یعنی ویرایشی که برای کنکورهای سراسری سال ۱۴۰۲ به بعد مناسب است. لازم به ذکر است که محتوای هر سه کتاب کاملاً منطبق بر آخرین تغییرات کتب درسی هستند و هیچ مطلبی فرای کنکور در این کتابها مشاهده نمیشود. جدول زیر شامل اطلاعات کلی مربوط به بهترین منابع کمک آموزشی ریاضی وآمار دهم انسانی میشود:
انتشارات | عنوان کامل | مؤلفان | تعداد صفحه | نوبت چاپ | سال چاپ |
خیلی سبز | پرسشهای چهار گزینهای ریاضی و آمار ۱ (پایهی دهم) رشته انسانی | مهندس علی شهرابی | ۱۷۰ | سی و پنجم | ۱۴۰۱ |
گاج | ریاضی و آمار دهم میکرو قرن جدید ویژهی رشتهی علوم انسانی | لیلا سمیعی عارف | ۱۷۶ | هشتم | ۱۴۰۱ |
قلم چی | ریاضی و آمار۱ دهم ادبیات و علوم انسانی | هیأت مؤلفان | ۲۴۸ | دهم | ۱۴۰۱ |
هر سه کتاب نام برده شده در این متن شامل درسنامه، بانک تست و پاسخنامهی تشریحی میشوند. کتاب خیلی سبز علاوه بر این موارد پاسخنامهی کلیدی سؤالاتش را نیز ارائه نموده است. ساختار محتوای دو کتاب گاج و خیلی سبز کاملاً شبیه هم است. هر دو کتاب مباحث هر درس را به چند بخش تقسیم نموده و برای هر بخش یک درسنامه ارائه کردهاند. تستهای مرتبط با هر درسنامه در این دو کتاب، بعد از همان درسنامه مطرح شده است و پاسخنامهی تشریحی تمامی سؤالات هر فصل نیز در انتهای همان فصل قرار داده شده است. تنها تفاوت ساختاری کتاب قلم چی با این دو کتاب، آن است که در کتاب قلم چی پاسخنامهی تشریحی تمامی سؤالات کتاب در انتهای کتاب قرار داده شده است. جدول زیر محتوای کلی سه کتاب ریاضی و آمار دهم خیلی سبز، گاج و قلم چی را با جزئیات بیشتر مقایسه نموده است:

از منظر ظاهر کلی، هر سه کتاب مناسب هستند. در چاپ صفحات هر کدام از این کتب از یکی از سه رنگ آبی، صورتی و سبز – آبی در کنار رنگ خاکستری به عنوان رنگهای مکمل استفاده شده است. کیفیت کاغذ هر سه کتاب نیز خوب است؛ البته کاغذهای کتاب گاج کاهی است. ترکیب رنگ، کادربندی و صفحهآرایی هر سه کتاب مطلوب است و هیجچ کدام برتری خاصی نسبت به دیگری ندارد.
بررسی و مقایسهی درسنامههای بهترین منابع ریاضی و آمار دهم
درسنامههای ارائه شده در هر سه کتاب کاربردی و مناسب است اما باید توجه داشته باشید که درسنامههای دو کتاب گاج و خیلی سبز در مقایسه با درسنامههای کتاب قلم چی مفصلتر هستند. برای این که بتوانید درسنامههای این سه کتاب را بهتر مقایسه کنید، به جدول زیر دقت نمایید. در این جدول لیستی از ویژگیهای مناسب برای درسنامهها نوشته شده است و در ستون مربوط به هر کتابی که ویژگی مذکور در سطح مربوطه را دارد، علامت ضربدر به چشم میخورد.

بررسی و مقایسهی سؤالات بهترین منابع ریاضی و آمار دهم
توجه داشته باشید که تستهای هر سه کتاب تمامی بخشهای کتاب درسی را پوشش دادهاند و شما با حل و بررسی تستهای هر کدام از کتابهای مرود بحث، میتوانید به تسلط کاملی بر کتاب درسی برسید. در ضمن، تستها در هر سه کتاب بر اساس موضوع طبقهبندی شدهاند. در این بخش هدف بیشتر بیان تفاوتهای بانک تستهای سه کتاب خیلی سبز، گاج و قلم چی است. اولین تفاوت مربوط به منبع سؤالات است. هر سه کتاب سؤالات مرتبط از کنکورهای سالهای گذشته را به صورت تطبیق بافته با محتوای کتاب درسی نظام جدید ارائه نمودهاند. همچنین هر سه کتاب تعدادی تست تألیفی نیز برای پوشش کامل تمامی مباحث و نکات ارائه کردهاند. تفاوت اما در تستهای غیر کنکوری و غیر تألیفی این کتب است. در کتاب گاج تعدادی تست نیز از تستهای منتخب آزمونهای سراسری گاج ارائه شده است و کتاب قلم چی نیز تعدادی از تستهای آزمونهای کانون را مطرح کرده است. برخی از تستهای کتاب خیلی سبز نیز مستقیماٌ از تمارین و فعالیتهای کتاب درسی استخراج شده است.
ویژگی برتر بانک تست کتاب خیلی سبز مشخص کردن تستهای مهم هر مبحث است. این امر به هنگام مرور و جمعبندی و یا هر زمانی که دانشآموزان فرصت حل تمامی تستها را ندارند، اهمیت مییابد. ویژگی برتر بانک تست کتاب قلم چی ارائهی تستها در قالب پیمانهها ده سؤاله است. این کتاب همچنین آزمونهای جامع فصلی و جامع کل کتاب دارد که دو کتاب دیگر ندارند. در ضمن، دیگر ویژگی برتر بانک تست کتاب قلم چی جدا کردن سؤالات دشوار و ارائهی آنها در بخشهای مجزا با عنوان «ویژهی برترها» است. دیگر ویژگی خوب بانک تست این کتاب ارائهی آدرس دقیق مبحث مربوط به هر تست از کتاب درسی است. برتری بانک تست کتاب گاج نیز مشخص کردن سطح تستها با علائم مشخص است. در این کتاب تستها از منطر میزان دشواری در ۴ دستهی بسیار ساده، ساده، متوسط و دشوار قرار داده شدهاند.
هر سه کتاب به تعداد کافی تست ارائه کردهاند؛ اما تعداد تستهای کتاب قلم چی بسیار بیشتر از دو کتاب دیگر است. جدول زیر میتواند دیدی کلی از تعداد تستهای ارائه شده در این سه کتاب به شما بدهد:
شماره فصل | عنوان فصل | خیلی سبز | گاج | قلم چی |
فصل اول | معادلهی درجه دوم | ۱۴۲ | ۱۶۱ | ۲۲۰ |
فصل دوم | تابع | ۱۷۳ | ۱۷۰ | ۳۱۰ |
فصل سوم | کار با دادههای آماری | ۱۸۴ | ۱۳۷ | ۲۲۰ |
فصل چهام | نمایش دادهها | ۷۳ | ۶۵ | ۱۳۰ |
آزمون جامع کل پایه | ۰ | ۰ | ۲۰ | |
کل کتاب | ۵۷۲ | ۵۳۳ | ۹۰۰ |
بررسی و مقایسهی پاسخنامههای بهترین منابع ریاضی و آمار دهم
همان طور که پیشتر اشاره نمودیم، به جز کتاب خیلی سبز که دارای پاسخنامهی کلیدی و تشریحی است، دو کتاب دیگر تنها دارای پاسخنامهی تشریحی هستند. دقت کنید که پاسخنامهی تشریحی هر سه کتاب مورد بحث بسیار کامل و جامع است و دانشآمموزان میتوانند به کمک این پاسخنامهها اشکالات خود را رفع کرده و یادگیری خود را تکمیل کنند. جدول زیر ویژگیهای پاسخنامهی تشریحی این سه کتاب را نشان داده است:

جمعبندی
در این مطلب، سه مورد از بهترین منابع کمک آموزشی درس ریاضی و آمار پایهی دهم رشتهی علوم انسانی معرفی، بررسی و مقایسه شده است. این منابع، کتابهای ریاضی و آمار دهم از مجموعه کتب میکرو قرن جدید انتشارات بینالمللی گاج، پرسشهای چهار گزینهای ریاضی و آمار 1 پایهی دهم رشته انسانی از انتشارات خیلی سبز و ریاضی و آمار ۱ دهم ادبیات و علوم انسانی از مجموعه کتب طبقهبندی شدهی انتشارات کانون فرهنگی آموزش قلمچی هستند. با وجود شباهات ساختاری و کلی فراوان بین این سه کتاب تفاتهای زیادی نیز بین درسنامهها و بانک تست آنها وجود دارد که در این متن به طور کامل به این تفاوتها و شباهتها پرداخته شده است. به صورت خیلی خلاصه:
- اگر به دنبال درسنامههای مفصل و خودآموز هستید، کتب گاج و خیلی سبز را انتخاب کنید.
- اگر به دنبال تعداد بسیار بالای تست هستید، کتب قلم چی را انتخاب کنید.
- اگر آزمون جامع فصلی و جامع کل کتاب میخواهید، کتاب قلم چی را انتخاب کنید.
- اگر دستهبندی تستها بر اساس میزان دشواری برایتان مهم است، کتب گاج و یا قلم چی را انتخاب کنید.
- اگر مشخص بودن تستهای مهمتر هر مبحث برایتان مهم است، کتاب خیلی سبز را انتخاب کنید.
مفید بود. متشکرم