ماجراهای تن‌تن و میلو نام مجموعه‌ای شناخته‌شده در حوزه‌ی داستان‌های کمیک است که توسط هرژه، نویسنده و کارتونیست بلژیکی، نوشته و تصویرگری شده است. این مجموعه از اواسط دهه ۲۰ میلادی که هرژه مسئولیت ضمیمه‌ی روزنامه‌ی قرن بیستم بلژیک با عنوان بیستم کوچک را بر عهده گرفت. او تا زمان مرگ به علت سرطان خون در سال ۱۹۸۳، با فراز و فرودهایی داستان‌های تن‌تن و میلو را به صورت دنباله‌دار و یا کتاب‌های مستقل منتشر کرد. در نهایت جمعاً ۲۳ عنوان کتاب به همراه ۱ عنوان اثر ناتمام با عنوان تن‌تن و حروف الفبا توسط هرژه به دنیای ادبیات و کتاب‌خوانی هدیه شد.
بسیاری از نوجوانان جهان در چندین نسل با کتاب‌ها یا انیمیشن‌های ماجراهای تن‌تن و میلو خاطره دارند و تلاش کرده‌اند کتب دوران نوجوانی خود را که بسیار نوستالژیک می‌دانند به‌صورت آرشیو و مجموعه حفظ کنند. امروزه هرسال مجموعه‌ی ماجراهای تن‌تن و میلو حداقل دو میلیون نسخه فروش دارد و به بیش از ۱۵۰ زبان زنده دنیا ترجمه شده است. اما نسبت هرژه و تن‌تن چه‌طور بود؟ آیا هرژه به‌عنوان خالق تن‌تن از موفقیت‌های او خوش‌حال می‌شد؟ آیا او توانست در دوران زندگی خود از مجموعه “ماجراهای تن‌تن و میلو” احساس رضایت کامل داشته باشد؟ آیا اصلاً این مجموعه برای او آورده‌ای هم داشت؟
نقدی بر کلیشه‌ای عمومی
غالباً در بررسی نسبت میان آثار و نویسندگانی که آن‌ها را خلق می‌کنند تصور می‌کنیم که ارتباط گرمی میان آن‌ها برقرار است. کتاب هرکس به‌مانند فرزند اوست که نویسنده باید از گزند تیغ سانسور و نابودی محافظتش کند. اگر کتاب بتواند جایزه و افتخاری کسب کند، برای نویسنده بسیار شادی‌آفرین است. نویسنده به‌مانند دیگر انسان‌های کره خاکی روزی دار فانی را وداع خواهد گفت، اما کتاب او اگر جالب‌توجه باشد و نظر مخاطبان را جلب کند سالیان سال تجدید چاپ می‌شود. همیشه برای این کتاب تقاضا وجود خواهد داشت و ناشران در حال رقابت برای اخذ امتیاز چاپ آن از وراث نویسنده هستند. این کتاب تنها در مرزهای کشور نویسنده و زبانی که او کتاب را به آن نگاشته است باقی نخواهد ماند و حتماً به دیگر زبان‌های زنده‌ی دنیا ترجمه خواهد شد.
حال برای ما کمی عجیب خواهد بود که بدانیم ممکن است نویسندگان از کتبی که خود نوشته‌اند متنفر شوند. البته برای آثار ضعیف و ناموفق در مراحل اولیه و خامی فعالیت هر نویسنده چنین چیزی قابل‌فهم‌تر است. نویسندگان در این دوره از فعالیت حرفه‌ای خود ممکن است از آثارشان احساس رضایت نداشته باشند و حتی پس از سرخوردگی از انتقادات تندوتیز مخاطبان و ناقدان دیگر تصمیم به تجدید چاپ آن‌ها نگیرند. اما چرا باید این احساس در نویسنده‌ای ظهور کند که آثارش بسیار موفق هستند؟
دردسرهای فراوان نویسنده‌ی تن‌تن!
هرژه خالق تن‌تن در زندگی خود با مشکلات بسیاری روبه‌رو بود. او در یکی از بی‌ثبات‌ترین و پرهرج‌و‌مرج‌ترین برهه‌های تاریخ زندگی می‌کرد: قرن بیستم. کشور او بلژیک در هر دو جنگ جهانی توسط ارتش آلمان اشغال شد و وی مجبور شد برای حفظ جان خویش و ادامه روزنامه‌نگاری به پاریس برود و با یکی از نشریات فرانسوی همکاری کند. پس از آن چهار بار به جرایم سیاسی متهم و بازداشت شد و درنهایت توانست با توصیه دوستان خود که عهده‌دار مناصب سیاسی بودند رهایی یابد. حتی پس از اتمام جنگ جهانی دوم نیز خیل مشکلات پی‌در‌پی در سر راه این نویسنده بلژیکی قرار می‌گرفتند. هرژه چند بار با شرکا و همکارانش وارد اختلاف و درگیری شد.
شهرت فزاینده‌ی تن‌تن سبب شده بود تا آن‌ها طمع کرده و بخواهند در موفقیت هرژه شریک شوند. او هم که معتقد بود زحمت اصلی کار بر دوش خودش بود از دادن سهم به همکارانش اجتناب می‌کرد. هرژه به دلیل آنکه در “ماجراهای تن‌تن و میلو” به مسائل سیاسی روز می‌پرداخت مجبور بود هزینه‌های آن را هم پرداخت. او به‌صورت عریان و مستقیم در کتاب‌هایش به مسائلی مانند تاریخ برده‌داری غرب در آفریقا و استعمار کشورهای خاورمیانه‌ای می‌پرداخت و همین در برهه‌هایی سبب اعتراض گروه‌های ضد نژادپرستی و حامی حقوق بشر شده بود. مضافاً باید اشاره کرد که دولت‌مردان غربی نیز نسبت به این نویسنده روشن‌فکر بلژیکی بدبین بودند و هیچ‌گاه به‌صورت بایسته و شایسته از او تقدیر نکردند.
تن‌تن مقصر بود؟!!!
هرژه که در اواخر عمر به بیماری سرطان خون مبتلا شده بود درنهایت تن‌تن را مسبب مشکلات خویش دانست. او خالق داستان‌های کمیک موفقی بود که در بسیاری از کشورهای جهان خوانده می‌شدند و نوجوانان زیادی را جذب خود کرده بودند. اما همه از تن‌تن سخن می‌گفتند و کسی چندان توجهی به هرژه، خالق داستان، نمی‌کرد. البته امروزه موزه‌ای در بلژیک با یاد کار هنری عظیم او وجود دارد و آثار تن‌تن به‌نوعی در زمره میراث فرهنگی بلژیک درآمده‌اند. اما بی‌توجهی نسبت به نویسنده و مشکل تراشی بر سر راه او سبب شد تا آخرین کتاب مجموعه بانام “تن‌تن و حروف الفبا” با مرگ هرژه ناتمام باقی بماند و با توجه به توصیه‌ی او مبنی بر ادامه‌ندادن ماجراهای تن‌تن و میلو توسط نویسنده یا نویسندگانی دیگر، این مجموعه موفق و دوران‌ساز نیز همراه با او به تاریخ سپرده شود.