از دوران دبستان به یاد داریم که وقتی معلم سر کلاس می گفت: (( تا هفته آینده فعالیت دو و سه را بنویسید.))، استرس همه وجودمان را میگرفت. در طول هفته با همکلاسیها مشغول یافتن پاسخ تمرینها و خودآزماییهای کتاب بودیم. در نهایت هم یا جوابی پیدا نمیکردیم یا سرخود جوابی بیربط یا بیمعنا مینوشتیم. همین مسئله در سالهای بعد نیز تکرار شد. این مشکل هنوز این روزها به چشم میخورد. این که چرا دانشآموز توانایی پاسخ به سوالات کتاب را نداشته باشد را میتوان از جهات مختلفی بررسی کرد. اولین چیزی که به ذهن میرسد عدم یادگیری کامل سر کلاس درس و ناقص بودن فرآیند تدریس است. شاید دبیر گرامی در جلسه خاصی بنابر دلایلی توانایی لازم در ارائه مطالب را نداشته و یا سنگینی مطلب بر فهم آسانش تاثیر منفی گذاشته است. ممکن است دانشآموز زمان کافی برای مطالعه صرف نکرده باشد و این ضعف در حل و بررسی تمارین خودش را نشان میدهد. دلیل بعدی تدوین و نگارش نامناسب کتابهای درسی است. همه متوجه آن هستیم که هر سال که میگذرد کتابها کم حجمتر شده و مطالب گنگتر میشوند. روند آموزشی کشور به سمتی پیش میرود که تقریبا بدون کتاب کمکدرسی امکان پیشبرد دروس و پیشرفت در تحصیل ممکن نیست یا بسیار سخت است. با شرایط پیشآمده تنها راه این است که از ابزارهای موجود استفاده کنیم و نقاط ضعف را بدون توجه به منشا آنها تقویت کنیم. در سالهای گذشته سازمان انتشاراتی کاگو با دانستن این مشکل به فکر راه حل بوده و مجموعه کتابهای دروس طلایی را با همین هدف کامل کردن کتابهای درسی به چاپ رساند. کتابهای دروس طلایی به تمام کتابهای درسی یک پایه تحصیلی می پردازند و به تمام تمارین، فعالیت و سوالات مطرح شده در کتاب جواب میدهند.
ویژگیهای اختصاصی مجموعه کتابهای دروس طلایی از انتشارات کاگو
- مفاهیم کلیدی درس
در ابتدای هر درس در قالب مفاهیم کلیدی (اهداف آموزشی) به هدف کلی درس مربوطه اشاره شده است. با این کار یک دید کلی نسبت به درسنامه درس و سوالات پیدا میشود و دانشآموز به ضعفهای خود پی میبرد.
- آموزش خلاصه درس
شاید به اشتباه بیفتید که این کتاب غیر از پاسخ به سوالات کتاب به مورد دیگری نپرداخته است. اما نکات مهم هر درس همراه با مثال بیان شدند تا همان مشکل یادگیری ناقص در کلاس درس پوشش داده شود. در دروس عمومی مثل فارسی نیز ترجمه متن درس، همخانواده و متضاد، تاریخ ادبیات و … در نظر گرفته شده است.
- پاسخ تمرینها، فعالیتها و سوالات متن
نقطه قوت و تفاوت اصلی این مجموعه با بقیه کتابها، پاسخ به تمام سوالات کتاب درسی است. حتی سوالات واگرا و نظر شخصی دانشآموز با ارائه پاسخ پیشنهادی جواب داده شدهاند. علاوه بر این در بین سوالات، یادآوری و راهکار حل مسئله قرار داده شده که کتاب از یک جهته شدن خارج شود. سوالات مهم نیز مشخص شدهاند که دانشآموز به این سوالات توجه بیشتری نشان دهد.
- نکته
اگر دانشآموزی دانش کلی برای حل سوال دارد یا تمایل دارد خودش ابتدا تلاش بیشتری کند ولی به جواب صحیح نمیرسد، میتواند از نکاتی که برای حل فعالیتهای لازم است استفاده کند و برای رسیدن به جواب به مشکل نخورند.
- ارزشیابی مستمر
برای ارزیابی عملکرد و میزان یادگیری دانشآموز در انتهای درس یا فصل سوالات استانداردی مرتب شدهاند تا بعنوان تمرین بیشتر در نظر گرفته شود. هدف این بخش ارتقای نمرات دانشآموزان و آمادگی بیشتر برای امتحانات درس مربوطه است.
- بدفهمی رایج
برای همه پیش آمده که به حل سوالی مشغول شده و حتی به جواب میرسیم (در سوالات محاسباتی) ولی پس از مراجعه به پاسخنامه از نادرستی آنها شوکه میشویم. این اشتباه ناشی از نقص یا بدفهمی در مسیر یادگیری ریاضی و فیزیک به چشم میخورد. بدفهمیهای رایج همین اشتباهاتی است که در مسیر پاسخگویی به سوالات مرتکب میشویم و با بررسی و علم به آنها از تکرار این موارد پیشگیری میشود.
- راهکار زندگی
کاملا طبیعی است که حین مطالعه خسته شویم یا حوصلهمان سر برود. برای تنوع لا به لای مطالب توصیههایی شده تا اطلاعات دانشآموزان بالا برود و در ابعاد دیگر زندگی هم رشد داشته باشند.
- خودارزیابی دی و خرداد
جهت بینیاز کردن از باقی کتابها این آزمونها تهیه شدند که دانشآموزان با اطمینان بیشتری در امتحانات شرکت کنند. پاسخ این سوالات بعد از آزمون آورده شده و هدف هر خودارزیابی با ارائه جدول انتظارات آموزشی مشخص شده است.
با ویژگیهای کلی کتابهای دروس طلایی آشنا شدیم. در صفحات ابتدایی این مجموعه به دو روش استفاده از کتاب اشاره شده است. بدیهی است مخاطب اول کتاب، دانشآموزان هستند. دانشآموزان میتوانند پیش از کلاس به مطالعه این کتابها بپردازند تا با موضوع آشنا شوند. در حین سال تحصیلی نیز با مراجعه به درسنامه کتاب، مطالب آموخته خود را تثبیت کنند و برای پاسخ تمرینات کتاب درسی و اطلاع از بدفهمیهای ایجاد شده سر کلاس از مطالب کتاب استفاده کنند. جهت آشنایی با انواع نمونه سوال امتحانی هم بخشهای ارزشیابی و آزمونها کمک کنندهاند. دبیران محترم با مطالعه درسنامه و بدفهمی رایج میتوانند مسیر تدریس خود را تغییر دهند و بازده کلاس افزایش یابد. همچنین میتوانند دانشآموزان را به این کتابها ارجاع دهند تا از درستی پاسخ خود مطلع شوند و نکات لازم را فرا بگیرند.
فونت نوشتار این کتابها کمی کوچک انتخاب شده که حجم کتاب زیاد نشود. در انتهای کتاب برچسبهایی تعبیه شدند تا دانشآموز در ابتدای هر فصل بچسباند. این لیبلها موجب دسترسی سریعتر به درسها میشود. فهرست کتاب جامع و کامل است و اسامی تمام دروس کتابهای درسی نوشته شده است. در ستون سمت راست عناوین به صفحه کتاب درسی و در ستون چپ به صفحه دروس طلایی اشاره شده تا به هماهنگی مجموعه دروس طلایی با کتابهای درسی تاکید کند.
مروری بر کتاب دروس طلایی ششم دبستان انتشارات کاگو
کتاب دروس طلایی ششم از مجموعه دروس طلایی انتشارات کاگو در ۶۴۸ صفحه و مخصوص پایه ششم دبستان تالیف شده است. گروه برنامهریزی و تالیف کاگو وظیفه نگارش کتاب را بر عهده داشتند. به درسهای آموزش قرآن، هدیههای آسمان، فارسی و نگارش، تفکر و پژوهش، کار و فناوری، علوم تجربی، ریاضی، مطالعات اجتماعی پایه ششم دبستان پرداخته شده و در تصویر زیر نویسندگان هر کدام آورده شده است:
تمام ویژگیهای بحث شده برای کتابهای دروس طلایی برای این کتاب نیز صدق میکند. در ابتدای هر کتاب تحصیلی به فایدههای کتاب و محتوای ویژه کتاب اشاره شده است. هدف از بخش فایدههای کتاب ایجاد دید مثبت در دانشآموزان نسبت به مطالب است. در ادامه بخش فایدههای کتاب علوم تجربی را میخوانیم:(( سلام بر بزرگدانشمندان کوچک! سلام به شما که دائم به دنبال پیدا کردن جواب سوالهای بزرگ و کوچکی هستید که تو ذهنتون در رفت و آمدن و از هر چیز میخواهید یک چیز جالبتر کشف کنید. ما هم این حس کنجکاوی شما رو درک میکنیم و توی این درس شیرین، پا به پای شما هستیم و همه سوالها و فعالیتها رو جواب دادیم تا شما با خیال راحت دست به کشفیات جدید و پروژههای علمی جالبتری بزنید. هر جا که مطالب کتاب برای شما گنگ و نامفهوم بود، با مثال و نکته توضیح دادیم تا واقعا از خوندن درس علوم لذت ببرید.)). برای بقیه درسها نیز متنی مشابه همین نوشته شده که حس خوبی قبل از مطالعه کتاب به دانشآموز میدهد. زبان عامیانه در این قسمت به افزایش حس نزدیکی بین نویسنده و دانشآموز میشود. محتوای ویژه کتاب هم موارد پرداخته شده در بخش کتاب درسی مورد نظر در کتاب دروس طلایی را بازگو میکند.
سخن آخر
کتاب دروس طلایی ششم دبستان انتشارات کاگو در ۶۴۸ صفحه و توسط تیم تالیف کاگو نوشته شده است. هدف اصلی این کتابها ارائه پاسخ برای تمام تمرینها و سوالات کتابهای درسی پایه ششم است. دانشآموزان و دبیران با تکیه بر این کتاب، نواقص مسیر آموزش و یادگیری را برطرف میکنند و بازدهی کلاسهای درس بالا میرود. درسنامههای کوتاه و درنظر گرفتن ارزشیابی و آزمونها از یک بعدی بودن کتاب جلوگیری کرده و نیاز به جزوات دیگر را رفع کرده است.