انتخاب منبع مناسب برای یادگیری مهارت تست‌زنی در دروس اختصاصی در پایه‌های دهم و یازدهم از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که یادگیری هر مطلب به صورت تستی در این پایه‌ها، کمک بسیاری به کم شدن حجم مطالب در پایه‌ی دوازدهم می‌کند. از آن جایی که هندسه‌ی پایه از مباحث سخت کنکور است؛ بهتر است تا دانش‌آموزان به صورت جدی تست زدن در این درس را از همان پایه‌های دهم و یازدهم فرا گیرد. کتاب هندسه‌ی یازدهم دارای سه فصل مهم و گسترده است. هر ساله ۶ یا ۷ تست از ۵۵ تست درس ریاضی در کنکورهای سراسری به درس هندسه‌ی یازدهم اختصاص داده می‌شود. تعداد تست‌های طرح شده از مباحث هندسه‌ی یازدهم در کنکورهای سراسری سه سال ۱۳۹۸، ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به تفکیک فصل در جدول زیر نشان داده شده است:
انتشارات‌های مختلف برای این درس انواع کتاب‌های کمک‌آموزشی را به چاپ رسانده‌اند. در نتیجه برای این که شما انتخاب بهتری از میان منابع هندسه‌ی یازدهم داشته باشید؛ بر آن شدیم تا سه مورد از بهترین کتب کمک‌آموزشی موجود در بازار را معرفی و تحلیل کنیم. این سه کتاب که از مطرح‌ترین انتشارات‌های کمک‌آموزشی انتخاب شده‌اند، به شرح زیر هستند:
- هندسه یازدهم تست از انتشارات خیلی سبز
- هندسه یازدهم میکرو از انتشارات بین‌المللی گاج
- هندسه یازدهم تست از نشر الگو
بررسی محتوا و ساختار بهترین منابع هندسه‌ی پایه‌ی یازدهم و نکاتی در مورد این کتاب‌ها
هر یک از این کتاب‌ها می‌تواند منبع کاملی برای دانش‌آموزان پایه‌ی یازدهم که هدف تقویت پایه‌ی هندسه جهت آمادگی برای کنکور را دارند، به شمار رود. در جدول زیر ساختار کلی این کتاب‌ها بررسی شده است:
هر سه کتاب فوق با هدف آمادگی برای کنکور در ۳ فصل (مطابق فصل‌های کتاب درسی هندسه‌ی یازدهم) تألیف شده‌اند و در آن‌ها مطالب اضافی که در چهارجوب کنکور نمی‌گیرند، وجود ندارد. درسنامه‌های این کتب نیز به صورت خلاصه و دارای نکات مهم کنکوری هستند که لازمه‌ی استفاده از آن‌ها، داشتن دانش قبلی درمورد موضوع درس است که با آموزش و جزوه‌ی دبیر یا مطالعه‌ی دقیق کتاب درسی میسر می‌گردد. در کتاب‌های خیلی سبز و نشر الگو ابتدا درسنامه سپس تست‌های هر فصل قرار گرفته‌‌اند اما در کتاب گاج درسنامه طبقه‌بندی شده است و پس از بیان هر بخش از درس، تست‌های مربوط به آن بخش آورده شده تا دانش‌آموزان بلافاصله پس از یادگیری هر نکته آن را تمرین کنند. پاسخنامه‌های تشریحی گاج و نشر الگو در انتهای کتاب آمده‌اند اما در کتاب خیلی سبز در انتهای هر فصل قرار دارد.
در کتاب گاج به صفحه‌آرایی توجه زیادی نشان داده شده و کتاب کاملاً رنگی است و هر نکته با توجه به نوع آن علامت و رنگ خاص خود را دارد. همچنین رنگ کادربندی هر فصل متفاوت از دیگریست که در مرور زمان چشم را خسته نمی‌کند؛ اما در دو کتاب دیگر تنها از دو رنگ مشکی و آبی استفاده شده است. در جدول زیر می‌توانید مشخصات کلی کتاب‌های نامبرده را مشاهده کنید:
با توجه به این که درس هندسه‌ی یازدهم تغییرات زیادی در سال‌های گذشته نداشته است، درنتیجه خرید چاپ‌های قبلی این کتاب‌ها نیز نیاز دانش‌آموزان را تا حد قابل قبولی برطرف می‌کند و الزاماً جدید بودن سال چاپ به این معنا نیست که تغییرات زیادی در این کتاب‌ها ایجاد شده است.
بررسی و مقایسه‌ی درسنامه‌های بهترین منابع هندسه‌ی پایه‌ی یازدهم
درسنامه‌های هر سه کتاب مورد بحث به صورت نکته به نکته و کنکوری تنظیم شده و مثال‌ها و اثبات‌های کتاب درسی (به جز در موارد خاص) در آن‌ها آورده نشده است. چرا که این موارد در نگاه طراحان کنکور ارزش تستی ندارد و تمامی اثبات‌ها به صورت کامل و مشخص در کتاب درسی هندسه‌ی یازدهم موجود هستند. درنتیجه، درسنامه‌ی هیچ یک از این سه کتاب مناسب دانش‌آموزانی که می‌‌خواهند هندسه‌ی یازدهم را از پایه فرا بگیرند؛ نیستند. پیشنهاد می‌شود که این دانش‌آموزان به کتاب درسی یا جزوه‌ی دبیر مربوطه مراجعه کرده و مفاهیم کلی درس از جمله اثبات روابط و فرمول‌ها را یاد گرفته و سپس با خواندن درسنامه‌های کنکوری این سه کتاب کمک‌آموزشی، مطالب را جمع‌بندی و یادگیری خود را تکمیل کنند.
از ویژگی‌های مشترک درسنامه‌های این سه کتاب می‌توان به رنگی نوشتن تیترها، بیان نکات مهم با علامت مشخص یا عناوین «نکته»، «دقت»، «تذکر»، «توجه» و ….، ارائهی تست‌ها، تمارین و مثال‌های حل شده جهت آشنایی دانش‌آموزان با انواع تیپ‌های سؤالات، استفاده از جداول، نمودارها و تصاویر متنوع برای یادگیری بهتر مباحث، بیان کاملاً رسمی، بولد نوشتن صورت سؤالات و مثال‌ها و شماره‌بندی نکات مهم در صورت لزوم اشاره نمود. کتاب گاج تنها کتاب بین سه کتاب مورد بحث است که فرمول‌ها و روابط مهمی که باید حفظ شوند را در کادرهای مشخص نوشته است. در ضمن، دو کتاب گاج و نشر الگو در رنگی نوشتن کلمات و عبارات کلیدی متون درسنامه‌ها نیز با هم شباهت دارند. از آن‌جایی که ساختار درسنامه‌ها به صورت نکته‌ای است و برای تسلط کافی بر درس هندسه باید تمامی این نکات را به خوبی فرا گرفت؛ رنگ‌ها، اشکال و کادربندی فرمول‌ها کمک زیادی به یادگیری این نکات می‌کنند. درنتیجه با توجه به این موضوع و همچنین توضیحات داده شده، می‌توانید به برتری درسنامه‌ی گاج نسبت به دو کتاب دیگر پی ببرید.
بررسی و مقایسه‌ی تست‌های بهترین منابع هندسه‌ی پایه‌ی یازدهم
به طور کلی، تست‌های هر سه کتاب عمدتاً تألیفی هستند و تست‌های کنکورهای سال‌های گذشته نیز در میان آن‌ها قرار داده شده است؛ اما تعداد تست‌های کنکور در کتاب گاج کمتر از دو کتاب دیگر است. در کتاب خیلی سبز به چیدمان تست‌ها توجه ویژه‌ای شده است. تست‌ها از آسان به سخت مرتب شده‌اند و در میان آن‌ها تست‌هایی از تیپ‌های مختلف و ایده‌دار گنجانده شده است. وجود سؤالات سخت (البته موجود در چهارچوب کنکور و کتاب درسی) در کنار تست‌های آسان و متوسط، تست‌های تألیفیِ باکیفیت و قرارگیری مناسب تست‌های کنکور سراسری در میان آن‌ها مهم‌ترین نقاط قوت این کتاب است.
در مورد کتاب گاج، همان طور که گفتیم تیپ‌های مختلف سؤالات از یک نکته، پس از بیان آن نکته در درسنامه‌های گاج آورده شده است. همین امر باعث می‌شود تا دانش‌آموزان تسلط کافی در هر مبحث را پیدا کنند و همگام با تدریس دبیر تست بزنند. متأسفانه کمبود آزمون‌های جامع برای جمع‌بندی هر درس و هر فصل به وضوح در این کتاب مشاهده می‌شود و از نکات منفی آن است. همچنین تست‌های ایده‌دار و دشوار به ندرت در این کتاب دیده می‌شود.
تست‌های نشر الگو چیدمانی مطابق با درسنامه‌ی ارائه شده دارند و همچنین از آسان به سخت مرتب شده‌اند. تعداد تست‌های کافی و متناسب در هر مبحث، پوشش تمامی تیپ‌های کنکور و وجود تست‌های دشوار اما متناسب با کنکور سراسری از نقاط قوت بانک تست کتاب نشر الگوی هندسه‌ی یازدهم است. در ضمن این کتاب مناسب تمامی سطوح دانش‌آموزان است.
بررسی و مقایسه‌ی پاسخنامه‌های بهترین منابع هندسه‌ی پایه‌ی یازدهم
پاسخنامه از مهم‌ترین بخش‌های یادگیری است. پاسخنامه‌های این سه کتاب نیز به صورت جامع و کامل می‌توانند برطرف‌کننده‌ی نیاز دانش‌آموزان باشند. ویژگی‌های مشترک پاسخنامه‌ی این سه کتاب عبارت است از کامل و مفصل بودن راه حل‌ها و توضیحات، حل مسائل از بیش از یک راه در صورت امکان، بررسی تمامی گزینه‌های سؤالات در صورت لزوم، ذکر روابط و فرمول‌های استفاده شده به صورت مشخص و ارائهی توضیح کامل فارسی راه حل مسائل. کتاب گاج علاوه بر این ویژگی‌ها دارای دو ویژگی بسیار خوب دیگر یعنی بیان نکات تکمیلی با لحنی صمیمانه و فونتی متفاوت و ذکر نکات مهم سؤالات به صورت مشخص نیز است. در نتیجه می‌توان گفت که پاسخنامه‌ی این کتاب‌ها تقریباً مشابه یکدیگر هستند و سؤالات را به صورت کامل تحلیل و بررسی می‌نمایند؛ با این تفاوت که در پاسخنامه‌ی گاج نکاتی مربوط به یادآوری روابط یا نکات کاربردی مربوط به تست‌ها موجود است اما دو کتاب دیگر صرفاً پاسخ تست‌ها را بررسی می‌کنند.
جمع‌بندی و کلام آخر
هندسه‌ی پایه یکی از مباحث سخت کنکور سراسری رشته‌ی ریاضی تلقی می‌شود که مجموع هندسه‌ی دهم و هندسه‌ی یازدهم است. بنابراین بسیار مهم است که دانش‌آموزان در این دو پایه‌ی تحصیلی این درس را به خوبی یاد بگیرند و در تست زدن آن مهارت پیدا کنند تا بتوانند در سال دوازدهم عملکرد بهتری از خود نشان دهند. در این مطلب سه مورد از بهترین منابع هندسه‌ی یازدهم را معرفی و تحلیل کردیم. این کتاب‌ها هندسه یازدهم تست از انتشارات خیلی سبز، هندسه یازدهم میکرو از انتشارات بین‌المللی گاج و هندسه یازدهم تست از نشر الگو هستند. هر سه منبع بسته به نیازهای دانش‌آموزان می‌توانند منبع کاملی برای یادگیری تستی هندسه‌ی یازدهم باشند. در نکات زیر خلاصه‌ی مطالب بالا جمع‌بندی شده است که پیشنهاد می‌شود در تهیه‌‌ی کتب کمک‌آموزشی هندسه‌ی پایه‌ی یازدهم، حتماً به این نکات توجه کنید:
- اگر به دنبال درسنامه‌های کوتاه و تست‌های طبقه‌بندی شده هستید، کتاب گاج مناسب شماست.
- اگر به بانک تست جامع و کامل نیاز دارید و به دنبال تست‌های ایده‌دار می‌گردید، بهترین انتخاب برای شما خیلی سبز یا نشر الگو است.
- اگر ظاهر کتاب برای شما اهمیت دارد، کتاب گاج که به صورت رنگی و با صفحه‌آرایی متفاوت تألیف شده است را تهیه کنید.
- اگر شیوه‌ی نگارش پاسخنامه برای شما مهم است، هر سه کتاب برای شما مناسب است اما کتاب گاج نکات بیشتری را در پاسخنامه‌ی خود جای داده است.
به طور کلی کتاب گاج در بخش‌های درسنامه و پاسخنامه بهتر عمل کرده است اما خیلی سبز و نشر الگو علاوه بر انتشار این دو بخش با کیفیت مناسب، تمرکز خود را بر ارائهی بهتر بانک تست، که اتفاقاً مهم‌ترین قسمت کتاب در این درس تلقی می‌شود، گذاشته‌اند.