معرفی رشته‌ی ادبیات نمایشی

یکی از محبوب‌ترین رشته‌های دانشگاهی زیر مجموعه‌ی رشته‌های هنر رشته‌ی ادبیات نمایشی است که  هر ساله تعداد قابل توجهی از داوطلبین کنکورهای سراسری هنر را به خود جذب می‌کند. ادبیات نمایشی یکی از ارکان اصلی هنرهای نمایشی است. در این رشته به مواردی همچون سنت‌ها و تاریخ ادبیات نمایشی در ایران و جهان، اصول و فنون و شیوه‌های نگارش متون دراماتیک و … پرداخته می‌شود. در واقع این رشته پلی است میان ادبیات و صحنه‌ی نمایش. دانشجویان این رشته در مدت ۴ سال به دانش لازم در حوزه‌ی نگارش انواع متون نمایشی در زمینه‌ی فرهنگ پارسی و همچنین نقد و بررسی و پژوهش در این زمنیه می‌رسند. شما هم اگر به داستان‌نویسی، فیلم‌نامه‌نویسی و نمایش‌نامه‌نویسی علاقمند هستید و دوست دارید در این حوزه‌ها به خلق شخصیت‌های مختلف پرداخته و نوشتن به صورت دراماتیک را یاد گرفته و انجام دهید، بهتر است به رشته‌ی ادبیات نمایشی به عنوان رشته‌ی تحصیلی خود به طور جدی فکر کنید. در این متن می‌خواهیم این رشته‌ی محبوب را معرفی کرده و هر آن چه لازم است دانش‌آموزان قبل از انتخاب این رشته در مورد آن بدانند را بیان کنیم.

ویژگی‌هایی که برای موفقیت در این رشته لازم است

از آن جا که کار اصلی دانش‌آموختگان رشته‌ی ادبیات نمایشی نوشتن است، مهارت در نوشتن و برخورداری از دانش کافی در زمینه‌ی ادبیات فارسی مهم‌ترین ویژگی لازم برای موفقیت در این رشته است. همچنین بسیار مهم است که دانشجویان اطلاعات عمومی بالایی داشته و از طبق و ذوق هنری بالا و همچنین قوه‌ی تخیل قوی برخوردار باشند. برخی از مهارت‌های نرم و بین‌فردی نیز بسیار در موفقیت افراد در رشته‌ی ادبیات نمایشی تأثیرگذارند. مهم‌ترین این مهارت‌ها ارتباط حرفه‌ای قوی، قابلیت ایجاد تعاملات اجتماعی قوی، برخورداری از حس هم‌دردی و همدلی، هوش اجتماعی بالا  و خلاقیت بالا هستند.

معرفی دروس‌ دانشگاهی رشته‌ی ادبیات نمایشی در مقطع کارشناسی

۱۴۰ واحد درسی در مقطع کارشناسی برای دانشجویان رشته‌ی ادبیات نمایشی تعریف شده است که عموم دانشجویان این واحدها را در مدت ۴ سال یعنی ۸ ترم تحصیلی می‌گذرانند. در جدول زیر می‌توانید جزئیات دسته‌بندی این دروس را مشاهده نمایید:

دروس عمومی این رشته شبیه به دروس عمومی سایر رشته‌های دانشگاهی است و شامل تعدادی درس از بین سری دروس مبانی نظری اسلام، ادبیات فارسی، تربیت بدنی ۱ و ۲، سری دروس انقلاب اسلامی، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران، سری دروس اخلاق اسلامی، دانش خانواده و جمعیت، زبان عمومی و سری دروس آشنایی با منابع اسلامی می‌شود. دروس پایه‌ی این رشته شامل ۱۱ درس می‌شود که در جدول زیر نمایش داده شده است:

دروس اصلی رشته‌ی ادبیات نمایشی در مقطع کارشناسی نیز در جدول زیر نشان داده شده است:

دروس تخصصی اجباری و اختیاری رشته‌ی ادبیات نمایشی بخش اصلی دروس این رشته را تشکیل می‌دهند. دانشجویان باید دروس تخصصی اجباری را با نمره‌ی قبولی بگذرانند و از بین دروس تخصصی اختیاری ۴ واحد را بر حسب سلیقه و علاقمندی خود انتخاب کرده و بگذرانند. دروس تخصصی اختیاری رشته‌ی ادبیات نمایشی شامل نقد تئاتر و دراماتورژی می‌شود. جدول زیر نیز لیستی از دروس تخصصی اجباری این رشته در مقطع کارشناسی را نشان داده است:

لازم به ذکر است که امکان ادامه‌ی تحصیل در رشته‌ی ادبیات نمایشی در مقاطع کارشناسی ارشد نیز برای دانش‌آموختگان این رشته وجود دارد. گرایش‌های این رشته در مقطع کارشناسی ارشد عبارت‌اند از:

• ادبیات نمایشی
• سینما
• کارگردانی نمایش
• کارگردانی سینما
• تولید سیما (ارائه شده در دانشکده‌ی صدا و سیما)
• تهیه‌کنندگی

آینده‌ی دانش‌آموختگان

با توجه به رشد رو به افزایش محبوبیت نمایش و تئاتر در ایران می‌توان گفت که بازار کار این رشته نیز خوب و رو به رشد است. هر چند موفقیت در این رشته نیز مثل اکثر رشته‌های دیگر نیازمند تلاش و کوشش فراوان است و همچنین علاقمندی زیاد باید به این رشته داشته باشید تا بتوانید در آن موفق شوید. دقت کنید که کسانی می‌توانند در بازار کار این رشته موفق گردند که فرای دروس دانشگاهی ارائه شده در این رشته کار کرده باشند؛ چرا که تأکید اصلی دروس دانشگاهی رشته‌ی ادبیات نمایشی بر تربیت کارشناسانی خبره در این زمینه است و تأکید کمتری بر تربیت نویسندگانی حرفه‌ای شده است. این در حالی است که ار دانشجویان این رشته در کنار دروس دانشگاهی به دنبال تقویت مهارت نویسندگی خود نیز باشند، می‌توانند در بازار کار این رشته موفق‌تر عمل کنند.

دانش‌آموختگان این رشته با نوشتن یک متن نمایشی خلاقانه، قوی و قابل اجرا می‌توانند با کارگردانان و فیلم‌سازها همکاری کنند و آثاری به یاد ماندنی بر جای بگذارند. علاوه بر این مورد، فارغ‌التحصیلان می‌توانند به حوزه‌ی داستان‌نویسی نیز ورود پیدا کرده و با روزنامه‌ها، مجلات و یا انتشارات مختلف همکاری داشته باشند. شغل دیگری که دانش‌آموختگان رشته‌ی ادبیات نمایشی می‌توانند به آن مشغول گردند، نویسندگی به عنوان منتقد آثار هنری دیگران است. در ضمن، تدریس مباحث مختلف این رشته به دیگر علاقمندان در دانشگاه‌ها و یا دیگر مؤسسات آموزشی نیز می‌تواند یک انتخاب بی‌نظیر در مسیر شغلی دانش‌آموختگان رشته‌ی ادبیات نمایشی باشد. دقت کنید که در هر صورت برای رشد و در نهایت موفقیت در زمینه‌های شغلی مرتبط با رشته‌ی ادبیات نمایشی، باید بر روی مهارت‌های نرم خود کار کنید. مهارت‌های نرم شامل مهارت‌های شخصی و بین‌ فردی مختلفی همچون روابط اجتماعی بالا، خلاقیت و … می‌شود. در آخر، اگر که به دنبال یافتن کار مرتبط با رشته‌ی ادبیات نمایشی در خارج از کشور هستید، حواستان باشد که باید زبان کشور مقصد را در سطح عالی بلد باشید و نمره‌ی لازم را در امتحانات بین‌المللی زبان  کشور مقصد به دست آورده باشید.