نقد و بررسی کتاب ریاضیات جامع کنکور تجربی مهر و ماه (دو جلدی)

کتاب ریاضیات جامع کنکور تجربی مهر و ماه، برای داوطلبان کنکور رشته‌ی تجربی در سال ۱۳۹۹ به چاپ ۱۲۶اُم رسیده است. نویسندگان این کتاب آقایان دکتر «محمدرضا میر جلیلی، مهدی امیریان و منصور سعیدی» هستند. این کتاب در دو جلد به چاپ رسیده است؛ که جلد اول آن 638 صفحه و جلد دوم آن نیز 407 صفحه است. در این کتاب، فصل‌‌بندی‌ها به صورت جامع انجام شده است. یعنی مباحث مرتبط در هر سه پایه، در یک فصل جمع‌آوری شده است. جدول زیر اطلاعات خوبی را درباره‌ی کتاب ریاضیات جامع کنکور تجربی مهر و ماه، در اختیار شما خواهد گذاشت.

جلد اول ریاضیات جامع کنکور تجربی مهر و ماه

در این کتاب، هر فصل به چند ایستگاه تقسیم می‌شود. جلد اول این مجموعه‌ی دو جلدی شامل موارد زیر است:

• فصل صفر (مروری بر مفاهیم پایه)
• درسنامه
• فصل در یک نگاه (خلاصه‌ای از فرمول‌ها و مفاهیم یک فصل)
• تست
• آزمون جامع
• پاسخنامه کلیدی

در ادامه به توضیح هر یک از بخش‌های بالا می‌پردازیم.

فصل صفر (مروری بر مفاهیم پایه)

صفحات 11 تا 16 این کتاب، مروری بر مفاهیم پایه است. بهتر است برای توضیح این فصل، ابتدا گفته‌های نویسندگان را برای شما بازگو کنیم:

ریاضی درسی است مبتنی بر اصول ساده‌ی محاسبات و مجموعه‌ای از مفاهیم پایه‌ایُ بدون دانستن این اصول، حلقه‌های مهمی از آموزش ریاضی ناقص است. در این فصل، مفاهیم پایه‌ای مورد نیاز کل کتاب را یاد خواهید گرفت؛ اشتباه نکردن در محاسبات عددی، محاسبات اعداد گویا و جبری، مهم‌ترین بخش‌های مورد بحث هستند.

در فصل صفر، درباره‌ی مباحثی مانند «تقسیم یک چندجمله‌ای بر چندجمله‌ای دیگر»، «ب.م.م و ک.م.م عبارت‌های جبری»، «اشتباهات متداول بعضی دانش‌آموزان» و… صحبت شده است. این فصل هیچ تمرین و تستی ندارد. پیشنهاد می‌شود قبل از مطالعه‌ی این کتاب حتماً فصل صفر را مطالعه کنید؛ البته اگر پایه‌ی قوی دارید می‌توانید از این فصل صرف‌نظر کنید.

درسنامه

درسنامه‌های کتاب ریاضیات جامع کنکور تجربی مهر و ماه، برای دانش‌آموزان ضعیف با حداقل اطلاعات نیز قابل فهم خواهد بود. همه‌ی درسنامه‌های هر فصل در ابتدای آن آمده است. البته ایستگاه‌های مختلف هر فصل با یک تیتر بزرگ از هم جدا شده‌اند. ویژگی بارز این درسنامه‌ها، استفاده از نمودارها و جداولی برای دسته‌بندی مطالب است، که ذهن دانش‌آموز را برای یادگیری این مفاهیم منظم می‌کند. نکته‌ها با نماد «لامپ»، تذکرها با نماد «دست» در این درسنامه آورده شده است. جملات جالب و کلیدی نیز با تیتر «این‌جوری هم ببین» آمده است. مثال‌های حل شده‌ی زیادی در درسنامه‌ی این کتاب وجود دارد. این مثال‌ها سبک و سیاق حل سوالات از تیپ‌های مختلف را ارائه داده است.

فصل در یک نگاه (خلاصه‌ای از فرمول‌ها و مفاهیم یک فصل)

بعد از اتمام درسنامه‌های هر فصل، خلاصه‌ای از فرمول‌ها و مفاهیم آن ارائه شده است. در این بخش، فقط یک دسته فرمول ارائه نشده است، بلکه تمامی روش‌ها، نکات و البته فرمول‌ها در قالبی دسته‌بندی شده در آن ذکر شده است؛ که با یک نگاه، کل فصل مرور می‌شود. این نکته را مدنظر داشته باشید که این بخش نمی‌تواند جایگزین درسنامه‌ها شود. مطالعه‌ی درسنامه‌ها، قبل از زدن تست‎‌‌های هر فصل، برای بار اول واجب و ضروری است. از این بخش می‌توانید برای مرور استفاده کنید.

تست  

تست‌ها بعد از اتمام درسنامه‌ی هر فصل، آغاز می‌شوند. تست‌ها دقیقاً منطبق بر درسنامه‌ها هستند و آن‌ها نیز به چند ایستگاه تقسیم می‌شود.برای مطالعه‌ی بهتر، توصیه می‌شود که بعد از مطالعه‌ی هر ایستگاه درسنامه، به سراغ تست‌های آن ایستگاه بروید سپس به درسنامه‌ی ایستگاه بعدی مراجعه کنید. روند یادگیری با ماندگاری بالا در ذهن را می‌توان به ترتیب، سه قسم «آموزش، تثبیت و تسلط» دانست. در تست‌های کتاب ریاضیات جامع کنکور تجربی مهر و ماه، این سه مرحله به خوبی رعایت شده است. برای این مهم، تست‌های هر ایستگاه، به سه قسمت تقسیم می‌شوند که عبارت‌اند از:

• آموزش (%45+): برای دستیابی به درصدهایی بالای 45، باید علاوه بر مطالعه‌ی درسنامه، تست‌های مرحله‌ی آموزش را نیز به طور کامل حل کنید. تست‌های این قسمت، ساده و متوسط رو به پایین هستند. (شاید باورتون نشه، حداقل 45 درصد تست‌های کنکور متوسط رو به پایین هستند. باورتون نمی‌شه!؟ خب برید سؤالای کنکور رو چک کنید)
• تثبیت (%70+): دانش‌آموزانی که به درصدی بیش از 70 می‌اندیشند، باید علاوه بر مطالعه‌ی درسنامه و حل تست‌های مرحله‌ی آموزش، تست‌های مرحله‌ی تثبیت را نیز به طور کامل حل کنند و مشکلات خود را با خواندن پاسخنامه رفع کنند. سطح تست‌های این قسمت، متوسط رو به بالا است.
• تسلط (%85+): دانش‌آموزانی نیز هستند که هدف‌های والاتری دارند (هدفشان پزشکی، دندانپزشکی و … است). این دانش‌آموزان با علم به این موضوع که درصد بالای ریاضی در رسیدن به هدفشان لازم است؛ به دنبال کسب درصدی بیشتر از 85 هستند. این دانش‌آموزان باید علاوه بر انجام تمامی مراحل قبل، تست‌های مرحله‌ی تسلط را نیز در دستور کار خود قرار دهند. تست‌های این قسمت معمولاً دشوار و ایده‌دار هستند.

اینجا نوبت شماست که هدفتان را مشخص کنید؛ و تصمیم بگیرید مراحل بالا را تا کجا باید جلو ببرید. بعد از پایان تست‌های همه‌ی ایستگاه‌ها در هر فصل، دو قسمت دیگر نیز دیده می‌شود. اولین قسمت، تست‌هایی با عنوان «برای %100» است؛ که این تست‌ها، تست‌های دشواری هستند و برای دانش‌آموزانی که برای 100 زدن در کنکور برنامه‌ریزی کرده‌اند، تعبیه شده‌اند. سایر دانش‌آموزان می‌توانند از این قسمت صرف‌نظر کنند. دومین قسمت از این بخش، که آخرین تست‌های هر فصل به شمار می‌رود؛ «آزمون فصل» است. این آزمون متشکل از 10 سؤال استاندارد است که مباحث مهم فصل را پوشش می‌دهد. زمان پیشنهادی کتاب مهر و ماه، برای این آزمون‌ها 30 دقیقه است. هر چند پیشنهاد می‌شود حدوداً 20 دقیقه برای آن زمان بگذارید؛ چرا که به زمان‌بندی کنکور نزدیک‌تر است. این آزمون، یک معیار مناسب برای خودآزمایی است. شماره‌ی برخی از تست‌ها، به رنگ مشکی است. این تست‌ها مناسب مرور و دوران جمع‌بندی است. یعنی برای بار اول باید همه‌ی تست‌ها را حل کنید. برای مرور و جمع‌بندی، فقط تست‌هایی که شماره مشکی دارند را حل کنید. منبع تست‌های این کتاب، سؤالات کنکور سال‌های اخیر، آزمون‌های قلم‌چی، کتاب درسی و سؤالات تألیفی هستند.

آزمون جامع

در کنکور تجربی 30 سؤال ریاضی مطرح می‌شود که زمان پاسخگویی به آن 47 دقیقه است. مجموعه کتاب دو جلدی ریاضیات جامع کنکور تجربی مهر و ماه، این 30 سؤال را به طور کامل پوشش می‌دهد. بعد از اتمام تست‌های فصل به فصل، در فصل نوزدهم، 5 آزمون جامع استاندارد برای جمع‌بندی ریاضی و محک خود قبل از کنکور آورده شده است. مطابق با کنکور، هر آزمون شامل 30 سؤال است. آزمون پنجم نیز، سؤالات کنکور 98 است. در این آزمون‌ها موضوعاتی همچون «نزدیکی به بودجه‌بندی کنکور»، «همخوانی ترتیب، تعداد و سطح تست‌ها با سلیقه‌ی طراحان کنکور» و … رعایت شده است. تعداد ایستگاه‌ها و تست‌های هر فصل، به همراه بودجه‌بندی حدودی کنکور را در زیر خواهیم دید.

نکته: بودجه‌بندی ذکر شده در این جدول، حدودی است و امکان تغییر در حد یک سؤال را دارد.

پاسخنامه کلیدی

پاسخنامه کلیدی همه‌ی 2935 تست کتاب ریاضیات جامع کنکور تجربی مهر و ماه، در صفحات 623 تا 632 آن موجود است. این پاسخنامه طوری طراحی شده است که امکان خطای دید در یافتن کلید سؤالات را تا حد امکان کاهش داده است. در ضمن سؤالات ریاضی تجربی داخل و خارج از کشور کنکور 99، در انتهای این کتاب، پیوست شده است.

جلد دوم ریاضیات جامع کنکور تجربی مهر و ماه

جلد دوم کتاب ریاضیات جامع کنکور تجربی مهر و ماه شامل پاسخ تشریحی تمامی تست‌های جلد اول است. بهترین روش یادگیری، به این صورت است که دانش‌آموز روی یک تست، متمرکز شود و آن را حل کند. چه به نتیجه برسد و چه نرسد، باید برای همان یک تست به پاسخنامه تشریحی مراجعه کند. در صورت رسیدن به پاسخ صحیح، باز هم بررسی پاسخنامه الزامی است؛ چرا که ممکن است در پاسخنامه راه حل بهتری ارائه شده باشد و یا پاسخ کوتاه و تستی برای آن وجود داشته باشد. بعد از این که پاسخنامه‌ی یک تست بررسی شد، همین مراحل برای تست بعدی تکرار شود. بنابراین پاسخنامه تشریحی برای یک کتاب، لازم و ضروری است. پاسخنامه تشریحی کتاب ریاضیات جامع کنکور تجربی مهر و ماه دارای ویژگی‌های زیر است:

• تقریباً برای همه‌ی سؤالات، توضیحات فارسی آورده شده است؛ که باعث تفهیم بهتر راه حل به دانش‌آموز می‌شود.
• کادری به نام «راهبرد» وجود دارد که شامل نکات مهم و کاربردی است که امکان طرح سؤال از آن، زیاد است. در این کادرها می‌توان روش حل سؤالات با تیپ‌های مشابه را نیز آموخت.
• تیتر «تذکر» که با علامت دست مشخص شده است؛ همانند جلد اول، شامل نکاتی است که از بروز خطا در محاسبات، برای حل سؤالات جلوگیری می‌کند.
• تیتر «یادآوری» که با علامت زنگوله در جلد دوم ارائه شده است؛ متشکل از نکاتی است که در فصول قبل و یا در پایه‌های پایین‌تر بیان شده است و برای حل سؤال مورد نظر از استفاده شده است.
• تیتر «توجه» که با علامت تعجب نمایش داده شده است؛ برای بیان نکات جالب و تستی به کار رفته است که سرعت حل سؤال را به شدت افزایش می‌دهد.
• تیترهایی با عنوان «نکته» وجود دارد که شامل نکات و فرمول‌های کاربردی برای حل سؤالات است.
• برای برخی از سؤالات دو راه حل ارائه شده است. راه‌ حل‌های ارائه شده از روش‌های هندسی، تحلیلی، تستی و… است. فراگیری هر یک از این روش‌‌ها را می‌توان الزامی دانست؛ زیرا در هر سؤال راه حل سریع‌تر می‌تواند متفاوت باشد.
• در برخی از سؤالات که نیاز دیده شده، سایر گزینه‌ها نیز بررسی شده است. این نیز دلیل دیگری از اهمیت بررسی پاسخنامه تشریحی، حتی در صورت رسیدن به پاسخ درست است.
• در پاسخنامه تشریحی جدول‌هایی را می‌بینیم که باعث سهولت در حل سؤال می‌شود. علاوه بر آن، این جداول می‌تواند روند دستیابی به پاسخ صحیح را سرعت بخشد.
• شکل‌های استفاده شده در پاسخنامه، از کیفیت خوبی برخوردار است. این شکل‌ها اهمیت زیادی خصوصاً در بخش تابع، حد، مشتق و… دارند.

در پایان جلد دوم، پاسخنامه تشریحی تست‌های ریاضی کنکور تجربی داخل و خارج از کشور سال 99 نیز به طور کامل ارائه شده است.

یک پیشنهاد برای دانش‌آموزان برتر

دانش‌آموزان برتری که قصد کسب درصد 100 در ریاضی کنکور تجربی را دارند. بعد از به پایان رساندن هر فصل از این کتاب، می‌توانند از کتاب «آزمون پلاس ریاضی تجربی» از انتشارات مهر و ماه استفاده کنند. کتاب آزمون پلاس ریاضی تجربی متشکل از 100 آزمون استاندارد از فصل‌های مختلف و آزمون‌های جامع است.