گروه علوم تجربی در بین گروه‌های ریاضی فیزیک، علوم انسانی، منحصرا زبان و هنر، بیشترین تعداد داوطلبان در کنکور سراسری را به خود اختصاص داده است. این افزایش تعداد داوطلبان، سبب شده که رقابت بین دانش‌آموزان بیشتر و سخت‌تر شود، اما با این حال، داشتن اراده و پشتکار، پیش‌روی و مطالعه‌ی مباحث بر اساس یک برنامه مطالعاتی منسجم و مدون و داشتن یک هدف دقیق و مشخص، کلید موفقیت داوطلبان جهت قبولی در رشته‌های دلخواهشان در این گروه خواهد بود. در سال‌های گذشته، نتایج نهایی و رتبه و تراز داوطلبان کنکور سراسری، در قالب چندین زیرگروه مجزا مشخص می‌شد. این زیرگروه‌ها، بر اساس اهمیت و ضریب هر درس در هر رشته مشخص می‌شدند. به طور مثال در زیرگروه شماره ۱ که مختص رشته‌های پزشکی بود، درس زمین‌شناسی دارای ضریب ۰ بود، اما در زیرگروه شماره ۳، این درس، بالاترین ضریب، یعنی ضریب ۴ را به خود اختصاص داده بود. این روند تا کنکور سال ۱۴۰۱ برقرار بود، اما بر اساس مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، تصمیم گرفته شد که دفترچه سوالات عمومی (دروس ادبیات و زبان فارسی، زبان عربی، دین و زندگی و زبان انگلیسی) از سال ۱۴۰۲، از کنکور سراسری حذف شود و تاثیر این دروس صرفا از طریق نتایج امتحانات نهایی و سوابق تحصیلی در نتایج نهایی اعمال شود. علاوه بر این موضوع، مصوب شد که زیرگروه‌ها در کنکور سراسری حذف شوند و در پی آن، عناوین و ضرایب جدید دروس تخصصی در گروه علوم تجربی، توسط سازمان سنجش آموزش کشور به صورت زیر اعلام گردید.
پس از اعلام نتایج کنکور سراسری و آغاز بازه‌ی زمانی انتخاب رشته، سوالات متعددی ذهن داوطلبان را به چالش خواهد کشید. مانند این سوال که «کدام رشته از نظر امنیت شغلی، وضعیت بهتری دارد؟»، «کدام رشته، درآمد بیشتری خواهد داشت؟»، «کدام رشته با علایق و توانمندی‌های من، تناسب بیشتری دارد؟» و … در این مقاله قصد داریم که به معرفی ۵ رشتهی پرطرفدار گروه علوم تجربی بپردازیم. این طبقه‌بندی، بر اساس انتخاب رشته‌های داوطلبانی صورت گرفته که در سال‌های اخیر، رتبه‌های ۱ تا ۱۰۰۰۰ را در کنکور سراسری کسب کرده بودند. عناوین این رشته‌ها، بر اساس میزان اهمیت و اولویت، به ترتیب عبارت اند از رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی، دارو سازی، فیزیوتراپی و پرستاری. هر یک از این رشته‌ها به طور مختصر و مفید، در ادامه مورد بررسی قرار داده خواهند شد.
۱) رشتهی پزشکی
پرطرفدارترین و محبوب‌ترین رشتهی گروه علوم تجربی، رشتهی پزشکی است که در صدر جدول انتخاب رشتهی داوطلبان قرار می‌گیرد. از مهم‌ترین علل گرایش اکثر داوطلبان به این رشته، می‌توان به امنیت شغلی بالا، درآمد بالا و موقعیت اجتماعی وسوسه‌برانگیز آن اشاره کرد. دانشجویانی که در رشتهی پزشکی پذیرفته می‌شوند، مسیر دشواری را در پیش‌ِ روی خود دارند و می‌بایست اراده و پشتکار زیادی داشته باشند تا بتوانند از پس دروس تئوری و عملی سنگین و آزمون‌های دشوار آن بربیایند. طول دوره‌ی تحصیلی دانشجویان این رشته، ۷ سال است و دانشجویان پس از گذراندن این دوره، مدرک پزشکی عمومی خود را دریافت می‌کنند. با توجه به این که در سال‌های اخیر، شاهد افزایش ظرفیت در پذیرفته‌شدگان این رشته بودیم، لازم است به این موضوع اشاره کنیم که اگر علاوه بر کمک رساندن به مردم و تلاش برای حفظ و ارتقای سلامت و بهداشت در جامعه، به دنبال کسب درآمد بالا نیز هستید، باید به فکر ادامه‌ی تحصیل و کسب تخصص باشید. چرا که در حال حاضر، پزشکان عمومی زیادی در کشور وجود دارند و نیاز است که برای موفق‌تر شدن در این حوزه، با گرفتن تخصص و ادامه تحصیل، رقبای خود را به حداقل برسانید. پردرآمدترین تخصص‌های این رشته در ایران، شامل تخصص پوست، چشم‌پزشکی، جراحی قلب، رادیولوژی، جراحی مغز و اعصاب، ارتوپدی، گوش، حلق و بینی و روان‌پزشکی می‌شود. این رشته، جزو رشته‌های پردرآمد جامعه است و در کنار درآمد بالا، موقعیت اجتماعی بسیار خوبی را نیز برایشان رقم می‌زند. درباره‌ی حقوق و میزان دریافتی پزشکان، خوب است بدانید که علاوه بر نوع تخصص، فاکتورهای دیگری از جمله اشتغال در سازمان‌های درمانی و تامین اجتماعی، داشتن مطب شخصی، میزان تجربه و مهارت کاری، خوش‌نام بودن و … نیز در میزان درآمدشان، تاثیر زیادی دارد.
۲) رشتهی دندان‌پزشکی
در علم دندان‌پزشکی، به تشخیص و درمان بیما‌ری‌های مربوط به دهان و دندان پرداخته می‌شود. این رشته، به دلیل کوتاه‌تر بودن طول دوره‌ی تحصیل آن نسبت به رشتهی پزشکی و همچنین درآمد بالایی که دارد، در سال‌های گذشته بسیار مورد توجه داوطلبان کنکور سراسری قرار گرفته است. رشتهی دندان‌پزشکی از نظر اشباع بازار کار، وضعیتی مشابه با رشتهی پزشکی دارد. لذا دندان‌پزشکان می‌توانند برای گرفتن تخصص خود، در دوره‌های ۳ ساله‌ی تخصص که تحت عنوان دوره‌ی دستیاری یا رزیدنتی نامگذاری شده، شرکت کنند و در گرایش مورد علاقه‌ی خود، ادامه تحصیل دهند. از مهم‌ترین تخصص‌های این رشته، می‌توان به ارتودنسی، زیبایی، آسیب شناسی دهان، فک و صورت، جراحی دهان و دندان و آندودنسی اشاره کرد. ماهیت این رشته و شغل، به گونه‌ای است که شخص باید از صبر، ظرافت و دقت بالایی برخوردار باشد تا بتواند جزو دندان‌پزشکان موفق در این حوزه بشود.
۳) رشتهی دارو سازی
از دیگر رشته‌های پرطرفدار و محبوب گروه علوم تجربی، می‌توان به رشتهی دارو سازی اشاره کرد. در این رشته، دانشجویان اطلاعات جامعی را درباره‌ی ساخت و تولید داروها، بررسی میزان اثر دارو در بدن موجودات زنده و انسان‌ها و مضرات هر یک از آن‌ها، فرموله کردن مواد و کاهش بحران‌های بیماری‌زا (مانند ویروس کرونا و …) کسب می‌کنند. داوطلبانی که در این رشته پذیرفته می‌شوند، به مدت ۶ الی ۷ سال، در مقطع دکتری پیوسته دارو سازی تحصیل می‌کنند و پس از اتمام این دوره و گذراندن دروس علوم پایه و دروس تخصصی، مدرک دکترای عمومی خود را در این رشته دریافت می‌کنند. از نظر بازار کار و آینده شغلی، می‌توان این نوید را داد که اگر سواد و دانش کافی داشته باشید، مطمئنا بی‌کار نخواهید ماند. مراکزی که فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در آن‌ها مشغول به کار شوند، عبارت اند از: داروخانه‌ها، درمانگاه‌ها، بیمارستان‌ها، مراکز درمانی خصوصی و دولتی، شرکت‌های دارو سازی، شرکت‌های آرایشی و بهداشتی و … لازم به ذکر است که هر چه سابقه‌ی کاری بیشتر و بهتری داشته باشید، برای کسب درآمدهای بالا، شانس بیشتری خواهید داشت.
فارغ از این موضوع، محل کار، محل سکونت، موقعیت جغرافیایی، روابط عمومی بالا و نوع تخصص نیز، در میزان درآمد افراد، تاثیرگذار خواهد بود. ادامه تحصیل در این رشته جهت گرفتن مدرک تخصص، شرایطی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها، باید به معدل بالای ۱۵ اشاره کرد. تخصص‌های این رشته به ۱۲ شاخه تقسیم می‌شود که عناوین آن‌ها عبارت است از: بیوتکنولوژی دارویی، نانوفناوری دارویی، شیمی دارویی، دارو سازی هسته‌ای، دارو سازی بالینی، فارماکوگنوزی، فارماسیوتیکس، زیست مواد دارویی، سم شناسی، کنترل دارو، داروسازی سنتی، اقتصاد و مدیریت دارو. یکی از نکات جذابی که درباره‌ی این رشته وجود دارد، این است که دانشجویان می‌توانند پس از گذراندن چهار سال (هشت ترم) از دوران ۶ ساله‌ی تحصیلی خود، به شرط داشتن معدل بالای ۱۴، کارت و شماره‌ی انجمن دارو سازان را دریافت کرده و در جایگاه مسئول فنی، مشغول به فعالیت شوند.
۴) رشتهی فیزیوتراپی
رشتهی فیزیوتراپی، از زیرشاخه‌های پیراپزشکی است که در آن، به بررسی عوامل فیزیکی و راهکارهای مکانیکی برای درمان افراد پرداخته می‌شود و بر خلاف رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی، اثری از مواد شیمیایی و دارو در آن دیده نمی‌شود. توان‌بخشی به بیماران آسیب دیده ناشی از تصادفات و حوادث و کمک به افزایش کارآیی اندام‌های بدن در افراد معلول، از مهم‌ترین کارهایی است که متخصصان این رشته به آن مشغول هستند. در این رشته، برای توان‌بخشی و بهبود وضعیت بیمار، با توجه به نوع آسیب دیدگی و شرایط بیمار، از عوامل مختلفی مانند سرما، گرما، ورزش، نور، لیزر، امواج مادون قرمز، الکتریسیته و … استفاده می‌شود. به طور کلی، این رشته، بر خلاف رشته‌های پزشکی، دندان پزشکی و دارو سازی که دارای دو مرحله‌ی دکترای عمومی و دکترای تخصصی هستند، از ۳ مقطع تحصیلی مجزا تشکیل شده است که عبارت اند از: کارشناسی (۴ سال)، کارشناسی ارشد (۲ سال) و دکتری (۴.۵ سال). فارغ‌التحصیلان دوره کارشناسی، می‌توانند در مقطع بعدی خود، به انتخاب یکی از گرایش‌های فیزیوتراپی و یا فیزیوتراپی ورزشی بپردازند. در غیر اینصورت، می‌توانند در سایر رشته‌های مرتبط با این حوزه، مانند علوم تشریح، آناتومی، فیزیولوژی، فیزیک پزشکی، مدیریت توان‌بخشی، مهندسی پزشکی (گرایش بیوالکتریک)، ارگونومی و … ادامه تحصیل دهند. فارغ‌التحصیلان این رشته، می‌توانند در درمانگاه‌ها و مراکز درمانی دولتی و خصوصی، بیمارستان‌ها، مراکز توان‌بخشی، مجموعه‌های ورزشی، فدراسیون‌های ورزشی، آسایشگاه‌های معلولین، سازمان بهزیستی کشور و … مشغول به کار شوند. همچنین امکان راه‌اندازی مطب خصوصی نیز برای فارغ‌التحصیلان این رشته، با رعایت چند شرط وجود دارد.
از مهم‌ترین شروط کسب این مجوز، می‌توان به دارا بودن ۶ سال سابقه‌ی کار در مراکز استان‌ها و یا ۳ سال در شهرستان‌ها اشاره کرد. اگر جزو آن دسته از داوطلبانی هستید که در دروس فیزیک و زیست‌شناسی، وضعیت خوبی دارید، علاقمند به حوزه پیراپزشکی هستید و صبر و حوصله‌ی کافی در خودتان می‌بینید، رشتهی فیزیوتراپی می‌تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد؛ زیرا در این رشته، نیاز است که بتوانید با استفاده از دانش پزشکیِ خود و در نظر گرفتن شرایط جسمی، روحی، اجتماعی و … بیمار، به درمان و توان‌بخشی او بپردازید و با توجه به این که ممکن است بیمار شما، فردی باشد که سکته مغزی کرده، دچار ضایعه‌های نخاعی شده و یا از نظر مغزی، توانایی کاملی نداشته باشد، مواجه شوید، باید صبر زیادی به خرج دهید. در برخی موارد نیز، بیماران در پروسه‌ی درمان، کم‌طاقت می‌شوند و به دلیل درد شدیدی که مجبور به تحمل آن هستند، رفتارهای پرخاشگرانه‌ای از خود بروز می‌دهند. در این شرایط، یک فیزیوتراپیست باید توانایی کنترل شرایط را داشته باشید و ضمن ادامه دادن به کار خود با حوصله و صبر کافی و ایجاد حس امنیت در بیمار، روند درمان را با استفاده از راهکارهای موجود، تسریع نماید تا بیمار بتواند با سختیِ کمتری، پروسه‌ی درمان خود را طی کند و به پایان برساند.
۵) رشتهی پرستاری
از دیگر زیرشاخه‌های پیراپزشکی، رشتهی پرستاری است که در آن، به تربیت افرادی پرداخته می‌شود که یکی از مهم‌ترین و موثرترین نقش‌ها را در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی ایفا می‌کنند و در پروسه‌ی درمان بیماران، نقش کلیدی و حیاتی‌ای دارند. به طور کلی یک پرستار خوب، علاوه بر این که باید از دانش و سواد لازم در حیطه کاری خود برخوردار باشد، نیاز است که برخی ویژگی‌ها را دارا باشد تا بتواند روند بهبود بیماران را سرعت ببخشد. ویژگی‌هایی همچون داشتن حس همدردی با بیمار، صبر و حوصله زیاد، حفظ آرامش خود و ایجاد آرامش و حس امنیت در بیمار در شرایط بحرانی و سخت، توانایی مدیریت شرایط و نظم بالا، داشتن حس مسئولیت‌پذیری و پرهیز از انجام کارهای اشتباه به صورت مکرر، از مهم‌ترین مواردی است که یک پرستار باید از آن برخوردار باشد. مقاطع تحصیلی این رشته، همانند رشته فیزیوتراپی، شامل دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری می‌شوند. گرایش‌های رشته پرستاری در مقطع کارشناسی ارشد، در ۱۲ شاخه طبقه‌بندی می‌شوند و عناوین این گرایش‌ها عبارت اند از: پرستاری اورژانس، پرستاری داخلی و خارجی، پرستاری سالمندی، پرستاری سلامت جامعه، پرستاری کودک، پرستاری مراقبت‌های ویژه، پرستاری مراقبت‌های ویژه نوزادان، مدیریت پرستاری، پرستاری نظامی، پرستاری توان‌بخشی، روان پرستاری و بهداشت جامعه. شایان ذکر است که ادامه تحصیل در ۴ گرایش از گرایش‌های مذکور (مدیریت پرستاری، پرستاری مراقبت‌های ویژه، پرستاری مراقبت‌های ویژه نوزادان و پرستاری اورژانس)، لازمه‌ی دارا بودن شرایط خاص، مانند داشتن حداقل ۲ سال سابقه کار است.