یادگیری زبان انگلیسی نه تنها به سبب شمول در کنکورهای سراسری رشته‌ها، بلکه به دلیل کاربرد فراوان در تقریباً تمامی محیط‌های تحصیلی و کاری کنونی امری حیاتی است. امروزه این زبان در جای جای زندگی همه قرار گرفته و بر ابعاد مختلف روزمره‌ی همه اثر می‌گذارد. به همین دلیل یادگیری درست این درس نه تنها برای رتبه‌ی کنکور دانش‌آموزان بسیار مفید است، بلکه بر آینده‌ی این عزیزان نیز تأثیر مثبت فراوانی می‌گذارد. دانش‌آموزان در سراسر کشور از نظر سطح زبان انگلیسی در سطوح مختلفی قرار دارند و به همین دلیل مهم است که منابع کمک آموزشی درس زبان انگلیسی این موضوع را در نظر گرفته و کتاب‌های تألیف کنند که برای گروه‌های مختلفی از دانش‌آموزان مناسب باشد. در این راستا عموم کتب کمک آموزشی کنکوری زبان انگلیسی کتاب‌هایی هستند با درسنامه‌های کامل و مختص دانش‌آموزان با سطح ضعیف و تست‌هایی در سطح کنکور. بدین ترتیب تقریباً همه‌ی دانش‌آموزان با هر سطح زبان می‌توانند به نحوی از این کتب کمک آموزشی استفاده کرده و به کمک آن‌ها خود را برای کنکور و یا آزمون‌های آزمایشی مختلف آماده کنند. با توجه به تعداد بالای منابع کمک آموزشی موجود گاهی انتخاب بهترین کتاب برای دانش‌آموزان یا دبیران مشکل است. در این متن با هدف ساده‌تر کردن این تصمیم‌گیری دو مورد از بهترین کتاب‌های موجود به طور دقیق و با جزئیات کامل معرفی و مقایسه شده‌اند.
کتب بررسی شده در ادامه دو کتاب زبان انگلیسی جامع کنکور از انتشارات مبتکران و ویرایش کاملاً جدید کتاب پرسش‌های چهار گزینه‌ای انگلیسی جامع از انتشارات خیلی سبز است. دانش‌آموزان به کمک هر یک از این کتاب‌ها می‌توانند تمامی مباحث زبان انگلیسی موجود در کنکورهای سراسری را فرا گرفته و در حل تست‌های مربوطه مهارت کسب کنند. لازم به ذکر است که هر دو انتشارات نام برده از برجسته‌ترین انتشارات کتب کمک آموزشی بوده که تا کنون با توجه به نیازهای آموزشی دانش‌آموزان سراسر کشور کتب متعددی به چاپ رسانیده‌اند.
بررسی ویژگی‌های کلی کتاب‌های زبان جامع مبتکران و زبان جامع خیلی سبز
- کتاب زبان انگلیسی جامع کنکور از انتشارات مبتکران:
این کتاب توسط دکتر شهاب اناری و مهندس روزبه شهلایی در یک جلد با ۴۷۸ صفحه نوشته شده است. به طور کل ۲۳۳۲ تست در این کتاب ارائه شده است که مربوط به تمامی مباحث دستور زبان، واژگان، خواندن متن و کلوز تست هر سه پایه‌ی دهم، یازدهم و دوازدهم می‌شود. جزئیات بیشتر مربوط به تست‌های این کتاب در بخش مختص تست‌ها گفته خواهد شد. رنگ مکمل استفاده شده در این کتاب خاکستری و صورتی است که ترکیب مناسبی هم برای جلب توجه دانش‌آموزان به نکات مهم است. یک ویژگی بسیار خوب این کتاب توضیحات جامع و کامل آن در مورد محتوای کتاب و روش استفاده از آن است که راهنمای بسیار خوبی برای دانش‌آموزان و یا دبیرانی که این کتاب را خریداری کرده و یا به دانش‌آموزانشان پیشنهاد داده‌اند، است. این کتاب کاملاً مختص نظام جدید آموزشی نوشته شده است و سؤالات زبان انگلیسی همه‌ی کنکورهای سراسری برگزار شده در سال ۱۴۰۰ را نیز ارائه کرده است. همچنین با خریداری کتاب زبان جامع مبتکران، یک واژه‌نامه‌ی جیبی شامل تمامی لغات پایه‌های هفتم تا دوازدهم متوسطه به صورت رایگان و به عنوان هدیه در اختیار دانش‌آموزان قرار داده می‌شود. به طور کل این کتاب شامل درسنامه‌های مفصل، تست‌های فراوان، پاسخنامه‌های تستی و تشریحی می‌شود و دانش‌آموزان با در اختیار داشتن این کتاب از دیگر منابع آموزشی و تستی کاملاً بی‌نیاز می‌گردند.
زبان انگلیسی جامع کنکور مبتکران
- ویرایش کاملاً جدید کتاب پرسش‌های چهار گزینه‌ای انگلیسی جامع از انتشارات خیلی سبز:
این کتاب که توسط دکتر رضا کیاسالار در ۵۵۶ صفحه نوشته شده است، تمامی مباحث دستور زبان، گرامر، متن‌خوانی و کلوز تست‌های مرتبط با کتب درسی پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم را به صورتی کاملاً منسجم آموزش داده و برای هر موضوع تعداد کافی تست تألیفی و کنکوری ارائه کرده است تا دانش‌آموزان با مطالعه و بررسی تست‌های این کتاب از یادگیری عمیق و عملکرد مناسب خود در سؤالات زبان انگلیسی کنکورهای سراسری و یا آزمون‌های ازمایشی گوناگون اطمینان حاصل فرمایند. این کتاب به طور کل دارای ۳۰۰۱ تست مربوط به مهارت‌های مختلف زبان انگلیسی که در کتب درسی پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم مطرح شده‌اند، است که از این تعداد ۸۱۹، ۷۶۳، ۱۲۳۷ و ۱۸۲ تست به ترتیب مربوط به پایه‌ی دهم، یازدهم، دوازدهم و کلوزها و متن‌های کنکورهای سراسری می‌شوند. یک ویژگی بسیار خوب ظاهری این کتاب استفاده‌ی به جا از رنگ‌های خاکستری و آبی به عنوان رنگ‌های مکمل است. این ترکیب رنگ بر جلوه‌ی بصری این کتاب افزوده و از خسته شدن زودهنگام دانش‌آموزان نیز جلوگیری می‌نماید. لازم به ذکر است که در این کتاب نیز توضیحات بسیار خوبی در مورد کلیت کتاب در بخش مقدمه‌ی مؤلفان نوشته شده است که مطالعه‌ی آن برای دانش‌آموزان بسیار مفید خواهد بود. مشابه کتاب دیگر، دنش‌آموزان با خریداری این کتاب نیز یک کتابچه‌ی مجانی واژگان شامل تمامی لغات پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به عنوان هدیه دریافت می‌کنند.
زبان انگلیسی جامع کنکور خیلی سبز
مقایسه‌ی ساختار کلی کتاب‌های زبان جامع مبتکران و زبان جامع خیلی سبز
با وجود اینکه هر دو کتاب یاد شده شامل درسنامه، تست، پاسخنامه‌ی تستی و تشریحی از مباحث پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم هستند، اما این محتوا در هر کدام از این دو کتاب با ساختار مشخص و متفاوتی ارائه شده است. کتاب پرسش‌های چهار گزینه‌ای انگلیسی جامع از انتشارات خیلی سبز مباحث را مطابق دسته‌بندی موجود در کتب درسی و به ترتیب پایه ارائه کرده است. این ساختار منظم و مطابق کتب درسی می‌تواند برای یادگیری منسجم مطالب به دانش‌آموزان بسیار کمک کند. کتاب زبان انگلیسی جامع کنکور از انتشارات مبتکران ساختار نسبتاً پیچیده‌تری دارد. در این کتاب ابتدا مباحث پایه‌ی دوازدهم به تفکیک درس و منطبق بر کتاب درسی این پایه ارائه شده است. در بخش دوم این کتاب مباحث پایه‌های دهم و یازدهم بدون دسته‌بندی مشخصی از نظر تطابق با کتاب درسی ارائه شده‌اند. در واقع مباحث پایه‌های دهم و یازدهم این کتاب تنها از نظر مهارت زبانی تقسیم‌بندی شده‌اند. منظور از دسته‌بندی از منظر مهارت زبانی تفکیک دستور زبان، واژگان، متن‌خوانی و کلوز تست است. این تقسیم‌بندی در کتاب پرسش‌های چهار گزینه‌ای انگلیسی جامع از انتشارات خیلی سبز برای همه‌ی دروس هر سه پایه به صورت مرتب انجام شده است اما در کتاب زبان انگلیسی جامع کنکور از انتشارات مبتکران تنها مباحث پایه‌ی دوازدهم با این انسجام دسته‌بندی شده و مطالب پایه‌های دم و یازدهم دسته‌بندی متفاوت‌تری دارند. دیگر تفاوت ساختاری این دو کتاب ربوط به پاسخنامه‌ی آن‌ها است. پاسخنامه‌ی تشریحی کتاب پرسش‌های چهار گزینه‌ای انگلیسی جامع از انتشارات خیلی سبز به صورت یک جا در انتهای کتاب قرار دارد اما در کتاب زبان انگلیسی جامع کنکور از انتشارات مبتکران پاسخنامه‌ی هر بخش در انتهای همان بخش قرار داده شده است.
درسنامه‌های کتاب‌های زبان جامع مبتکران و زبان جامع خیلی سبز
درسنامه‌های هر دو کتاب نسبتاً مفصل بوده و ساختار کلی مشابهی دارد. ساختار و بخش‌های کلی درسنامه‌های هر درس از پایه‌ی دوازدهم کتاب زبان انگلیسی جامع کنکور از انتشارات مبتکران به صورت زیر است:
- بخش الف: دستور زبان (grammar): در این بخش نکات مهم گرامری به همراه مثال‌های فراوان و تمرین‌های آموزشی متعدد ارائه شده است. همچنین نکات پیچیده‌تر مباحث نیز تحت عنوان «نکات/ مبحث تکمیلی» توضیح داده شده است. لازم به ذکر است که این نکات بیشتر مختص دانش‌آموزان قوی‌تر است. در انتهای هر بخش نیز یک جمع‌بندی مختصر برای مرور سریع مطالب قرار داده شده است.
- بخش ب: واژگان (vocabulary): واژگان جدید و مهم هر مبحث از کتاب اصلی و کتاب کار به همراه ترکیبات رایج آن‌ها (collocations) به صورت یک لیست ارائه شده‌اند برای هر واژه علاوه بر معنی یک جمله به عنوان مثال نیز نوشته شده است تا دانش‌آموزان با کاربرد واژگان مهم هر مبحث در جمله نیز آشنا شوند.
- بخش پ: تکنیک‌های متن‌خوانی و کلوز تست (reading comprehension): با توجه به تأکید طراحان سؤالات کنکورهای نظام جدید بر سؤالات مرتبط با درک متن، تکنیک‌های رایج و کاربردی پاسخدهی سریع و صحیح به سؤالات استخراج شده از متن در این بخش آموزش داده شده است.
لازم به ذکر است که کتاب فوق نکات گرامری پایه‌های دهم و یازدهم را به صورت یک جا و پشت هم آموزش داده است و درسنامه‌ای برای درک متن و واژگان این دو پایه ارائه نکرده است. کتاب پرسش‌های چهار گزینه‌ای انگلیسی جامع از انتشارات خیلی سبز مباحث را دقیقاً مشابه دروس کتب درسی سه پایه تقسیم‌بندی کرده است. ساختار درسنامه‌های هر درس از این کتاب به صورت زیر است:
- گرامر درس: نکات گرامری به طور کامل در این بخش توضیح داده شده‌اند. همچنین برای یادگیری بهتر دانش‌آموزان تعدادی تست آموزشی با عنوان «تست دست‌گرمی» نیز در این درسنامه‌ها ارائه شده است. نکاتی که در کتب درسی بیان نشده است ولی برای فهم بهتر مطالب بسیار مفید است نیز در قالب باکس‌های «در کتاب نیامده است اما …» بیان شده است.
- درسنامه‌ی متن و مهارت: تکنیک‌های کلی و تستی پاسخ به سؤالات درک مطلب شامل متن‌خوانی و کلوز تست در این بخش بیان شده است.
تست‌های کتاب‌های زبان جامع مبتکران و زبان جامع خیلی سبز
هر دو کتاب یک بانک تست کامل و جامع ارائه کرده‌اند و تنوع تست هر دو کتاب فوق‌العاده است. یک مزیت تست‌های کتاب پرسش‌های چهار گزینه‌ای انگلیسی جامع از انتشارات خیلی سبز ترتیب چینش تست‌های هر بخش است. در این کتاب تست‌ها از ساده به دشوار چیده شده‌اند و همچنین تست‌های بسیار مشکل هر مبحث با علامت + مشخص شده‌اند؛ این در حالی است که کتاب زبان انگلیسی جامع کنکور از انتشارات مبتکران چنین ترتیبی برای تست‌ها لحاظ نکرده است. البته در این کتاب دسته‌بندی جزئی‌تری برای تست‌های هر بخش ارائه شده است که در آن تست‌های دشوار از دیگر تست‌ها تفکیک شده است. با آنکه عمده‌ی تست‌های هر دو کتاب تألیفی هستند، تست‌های متنوعی از منابع گوناگونی در هر دو کتاب مطرح شده است. هر دو کتاب علاوه بر تست‌های تألیفی، تعداد مناسبی تست کنکوری نیز که یا عیناً مشابه تست کنکور بوده و یا در راستای منطبق‌سازی بر کتب درسی جدید کمی تغییر داده شده‌اند، ارائه کرده‌اند. یک برتری کتاب مبتکران نسبت به کتاب خیلی سبز ارائه‌ی آزمون‌های جامع در انتهای بخش‌های مختلف کتاب است. متأسفانه کتاب خیلی سبز تنها به ارائه‌ی سؤالات موضوعی اکتفا کرده و آزمونی در انتهای هر فصل قرار نداده است. دسته‌بندی تست‌های هر بخش از کتاب زبان انگلیسی جامع کنکور از انتشارات مبتکران به صورت زیر است:
- تست‌های سطح یک: تست‌های این دسته شامل تست‌های آموزشی و بسیار مهم هر مبحث می‌شوند که برای یادگیری اولیه‌ی هر مبحث لازم هستند.
- تست‌های نوادگان شکسپیر: تست‌های دشوار هر مبحث که مختص دانش‌آموزانی که می‌خواهند زبان انگلیسی کنکور سراسری خود را بالای ۹۰% بزنند و یا در کنکور تخصصی زبان انگلیسی شرکت کنند، ارائه شده است.
- تست‌های مروری: در تست‌های این دسته مفاهیم و نکات چندین درس ب صورت ترکیبی مورد سؤال واقع می‌شوند.
- تست‌های کنکور: تست‌های این دسته از میا تست‌های کنکورهای سال‌های گذشته انتخاب شده‌اند.
- تست‌های حاشیه‌ی کتاب درسی، صورت تمرینات و کتاب کار: این دسته تست‌ها که در بخش واژگان قرار می‌گیرند به گونه‌ای دانش واژگانی دانشآریز‌آموزان را تکمیل می‌کنند.
- آزمون نمونه: این تست‌ها با ساختاری مشابه ساختار کنکور تمامی مهارت‌های دانش‌آموزان در یک درس را محک می‌زنند. هر آزمون شامل ۲۵ تست است.
هر دو کتاب نکات مشاوره‌ای بسیار خوبی برای نحوه‌ی پاسخگویی به سؤالات گوناگون در ابتدای تست‌های هر بخش بیان کرده‌اند. در جدول زیر انواع و تعداد تست‌های کتاب پرسش‌های چهار گزینه‌ای انگلیسی جامع از انتشارات خیلی سبز قابل مشاهده است:
جدول زیر نیز تعداد و انواع تست‌های کتاب زبان انگلیسی جامع کنکور از انتشارات مبتکران را نشان می‌دهد:
پاسخنامه‌های کتاب‌های زبان جامع مبتکران و زبان جامع خیلی سبز
در هر دو کتاب با هدف دسترسی راحت دانش‌آموزان به گزینه‌های درست سؤالات هر فصل برای چک کردن پاسخ خود علاوه بر پاسخنامه‌ی تشریحی، پاسخنامه‌ی تستی سؤالات نیز ارائه شده است. پاسخنامه‌ی تشریحی هر دو کتاب نیز پاسخنامه‌های مفصلی هستند. از ویژگی‌های مثبت پاسخنامه‌های هر دو کتاب می‌توان به ارائه‌ی ترجمه‌ی روان تمامی متون، صورت سؤالات و گزینه‌ها و بیان نکات سؤالات با علامت مشخص و در کادرهای واضح اشاره نمود. نکات بیان شده در پاسخنامه‌ی تشریحی کتاب خیلی سبز به گونه‌ای کاربردی و مهم است که پیشنهاد می‌شود دانش‌آموزان حتماً این نکات را نیز مطالعه بفرمایند. به طور کل پاسخنامه‌های این دو کتاب برتری خاصی نسبت به هم نداشته و هر د و نکات و پاسخ سؤالات را به بهترین شکل توضیح داده‌اند.
واژه‌نامه‌های کتاب‌های زبان جامع مبتکران و زبان جامع خیلی سبز
همراه هر کدام از این دو کتاب یک کتابچه‌ی جیبی شامل تمامی لغات مهم به صورت رایگان ارائه می‌شود. در ادامه شباهت‌ها و تفاوت‌های واژه‌نامه‌های این دو کتاب بررسی شده است:
شباهت‌ها:
- هر دو واژه‌نامه شامل تمامی لغات کتب درسی پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم می‌شوند و این لعات را به تفکیک درس ارائه کرده‌اند.
- در هر دو واژه‌نامه برای لغات معنی، نحوه‌ی تلفظ، نوع ساختاری واژه (اسم، فعل، صفت، …) و یک یا دو مثال به همراه ترجمه نوشته شده است.
تفاوت‌ها:
- در واژه‌نامه‌ی کتاب مبتکران علاوه بر لغات پایه‌های دهم تا دوازدهم، لغات پایه‌های هفتم، هشتم و نهم نیز ارائه شده‌اند. البته برای این لغات تنها معنی، تلفظ و نوع واژه نوشته شده است.
- در واژه‌نامه‌ی کتاب مبتکران زیر لغاتی که جزو ۱۰۰۰ واژه‌ی پرکاربرد زبان انگلیسی هستند، خط کشیده شده است.
- در واژه‌نامه‌ی کتاب مبتکران لغاتی که پاسخ تست‌های کنکور در بخش واژگان بوده‌اند با علامت UEE مشخص شده‌اند.
- در واژه‌نامه‌ی کتاب خیلی سبز برای هر لغت شماره‌ی صفحه از کتاب درسی که در آن صفحه آن لغت استفاده شده است، نیز نوشته شده است.
جمع‌بندی
در این متن دو کتاب زبان انگلیسی جامع کنکور از انتشارات مبتکران و ویرایش کاملاً جدید کتاب پرسش‌های چهار گزینه‌ای انگلیسی جامع از انتشارات خیلی سبز به طور کامل معرفی، بررسی و مقایسه شده‌اند. هر دوی این کتاب‌ها منابع بسیار مناسبی برای یادگیری کامل زبان انگلیسی موجود در کنکور و افزایش مهارت تست زدن هستند. در واقع متقاضیان شرکت در کنکورهای سراسری به کمک هر کدام از این دو کتاب می‌توانند تسلط خود بر مباحث را تا حد ممکن بالا برده و عملکرد خیلی خوبی در سؤالات زبان انگلیسی کنکور داشته باشند. هر دو کتاب مباحث و تست‌های دستور زبان، واژگان، درک متن و کلوز تست را تفکیک کرده و هر بخش را به خوبی آموزش داده‌اند. هر دو کتاب شامل درسنامه‌های مفصل، تست‌های فراوان و جامع، پاسخنامه‌های تستی و تشریحی و واژه‌نامه‌ی قطع کوچک می‌شوند و برای دانش‌آموزان با هر سطح دانش زبان انگلیسی مناسب هستند.
در کل کتاب خیلی سبز تست‌های بیشتری نسبت به کتاب مبتکران ارائه کرده است. البته این امر بیشتر در تست‌های گرامر دیده می‌شود. یک برتری کتاب مبتکران نسبت به کتاب خیلی سبز شمول سؤالات کنکورهای سراسری سال ۱۴۰۰ در انتهای این کتاب است. به طور کلی، اگر قصد یادگیری و یا مرور مباحث درس زبان انگلیسی موجود در کنکور را دارید و یا می‌خواهید مهارت خود در پاسخ دادن به انواع تست‌های زبان انگلیسی کنکور اعم از سؤالات گرامر، واژگان، درک متن و کلوز تست را تا حد ممکن بالا ببرید، هر دوی این کتاب‌ها می‌توانند بسیار به شما کمک کنند.