بهترین منابع کمک‌درسی برای جمع‌بندی دروس عمومی کنکور

دروس عمومی کنکور سراسری نقش بسیار مهمی در موفقیت و کسب رتبه و تراز داوطلبان ایفا می‌کنند. برای درک بهتر این مسئله، با بررسی کارنامه داوطلبانی که دروس اختصاصی را تقریباً شبیه هم پاسخ داده‌اند اما عملکرد متفاوتی در دروس عمومی خود داشته‌اند می‌بینیم که داوطلبان موفق در دروس عمومی به رتبه‌های به مراتب درخشان‌تری نسبت به سایر دانش‌آموزان دست یافته‌اند. نکته مهم دیگر، آن است که نه‌تنها دروس عمومی بر رتبه داوطلبان تأثیر چشم‌گیری می‌گذارد، بلکه به لحاظ مطالعه و یادگیری، مطالعه دروس عمومی در مقایسه با دروس اختصاصی زمان کمتری می‌گیرد و راحت‌تر می‌توان در این دروس به تسلط کافی رسید. تعطیلات نوروز یا بعد از تعطیلات نوروز می‌تواند زمان بسیار طلایی برای جمع‌بندی و مرور دروس عمومی به منظور موفقیت در کنکور سراسری باشد. جدولی که در این بخش ارائه شده است، شما را از تعداد سؤالات دروس عمومی به همراه ضریب و زمان پاسخگویی که به هریک از دروس تعلق گرفته است مطلع می‌کند.

اهمیت دوران جمع‌بندی بر هیچ‌کسی پوشیده نیست و دانش‌آموزانی که رویای دانشگاه و رتبه‌های برتر را در سر می‌پرورانند نباید چند ماه پایانی منتهی به کنکور سراسری دست کم بگیرند. جمع‌بندی اگر به‌درستی و اصولی انجام شود، آشفتگی‌های ذهنی و درسی را سامان بخشیده و یک طبقه‌بندی درست و کارآمد را به ارمغان خواهد آور. درنتیجه‌ی این جمع‌بندی، داوطلب به شناخت صحیح‌تری از نقاط قوت و ضعف خود دست می‌یابد و می‌داند که در جلسه‌ی کنکور سراسری بر روی چه سؤالاتی می‌بایست بیشتر تمرکز کرده و از وقت تلف کردن بر روی مباحثی که تسلطی بر آن‌ها ندارد، صرف‌نظر کند. جمع‌بندی، همان‌طور که از نامش پیداست؛ یک استراتژی مطالعاتی برای جمع‌وجور کردن اطلاعات در ذهن، دستیابی به یک طبقه‌بندی مناسب، رفع آشفتگی‌ها و درنهایت دسترسی سریع و آسان به مطالب ذهنی است. حال که به اهمیت دروس عمومی و مسئله جمع‌بندی پی بردیم، قصد داریم به معرفی و بررسی بهترین کتاب کمک‌آموزشی برای جمع‌بندی دروس عمومی از میان کتاب‌های خط ویژه انتشارات گاج، کتاب‌های جمع‌بندی انتشارات خیلی سبز و کتاب‌های جمع‌بندی انتشارات مهر و ماه برای هرکدام از دروس عمومی (زبان و ادبیات فارسی، عربی، دین و زندگی، زبان انگلیسی) بپردازیم. لازم به ذکر است که منابعی که در این مقاله معرفی و بررسی می‌شوند، برای دانش‌آموزان و داوطلبان تمامی رشته‌های تحصیلی ریاضی فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی، هنر و منحصراً زبان قابل استفاده هستند.

درس ادبیات فارسی (کتاب جمع‌بندی ادبیات فارسی انتشارات مهر و ماه)

علت انتخاب

درس ادبیات فارسی به عنوان پرچم‌دار دروس عمومی و پرضریب‌ترین درس میان این دروس، نیازمند یک کتاب جمع‌بندی است که با استراتژی ویژه و حجم و قالب خاص نوشته شده باشد تا دانش‌آموزان و داوطلبان کنکوری را به سطح بالایی از تسلط برساند. بهترین روش مطالعه درس ادبیات فارسی مبحثی و یا به‌عبارت‌دیگر موضوعی خواندن آن و تمرین تست‌های متعدد از سری تیپ‌های مختلف مباحث املا و لغت – معنا – قرابت معنایی – آرایه ادبی تاریخ ادبیات و زبان فارسی به‌صورت تفکیک‌شده است. در میان کتاب‌های کمک‌درسی موجود برای جمع‌بندی درس ادبیات فارسی (کتاب خط ویژه ادبیات فارسی انتشارات گاج و کتاب جمع‌بندی ادبیات فارسی انتشارات خیلی سبز و کتاب جمع‌بندی ادبیات فارسی مهر و ماه)، کتاب جمع‌بندی ادبیات فارسی مهر و ماه از ساختار منسجم و موضوعی مناسب‌تری نسبت به رقبای خود برخوردار است. از همه مهم‌تر کلیه مطالب با دقت و وسواس بالایی انتخاب شده‌اند و جان کلام در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد.

ویژگی و بررسی بخش‌های مختلف کتاب

کتاب جمع‌بندی ادبیات فارسی انتشارات مهر و ماه نوشته آقایان شهریار قبادی، اسماعیل محمد‌زاده و دکتر علی احمد نیا به جمع‌بندی ادبیات فارسی کنکور سراسری در شش فصل واژگان، املا، دستور زبان، آرایه‌های ادبی، قرابت معنایی و تاریخ ادبیات در قالب 336 صفحه و 755 تست (تست‌های تألیفی، کنکوری و آزمون‌های جامع) است. تم رنگی، استفاده از جدول‌ها، کادر‌های متنوع باعث طبقه‌بندی مطالب و نکات شده و از سردرگمی دانش‌آموزان جلوگیری می‌کند. از آنجایی که در هر فصل این کتاب به موضوع خاصی پرداخته شده است، برای استفاده مؤثر از کتاب جمع‌بندی ادبیات فارسی مهر و ماه بهتر است در ابتدا مطالب آموزشی موجود در آن مطالعه شود و سپس به آزمون‌های تستی پاسخ داده شود. برخی از مباحث یا بخش‌ها، معدن طرح سؤال هستند و طراحان، نگاه ویژه‌ای به آن‌ها دارند این بخش‌ها با عنوان خیلی مهم! نشان داده شده‌اند. از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد کتاب جمع‌بندی ادبیات فارسی مهر و ماه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جمع‌بندی فارسی کنکور در ۶ فصل واژگان، املا، دستور زبان، آرایه‌های ادبی، مفهوم و قرابت معنایی و تاریخ ادبیات
• واژه‌های مهم ادبیات فارسی پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم+ واژه‌های چندمعنایی + واژه‌های خفن + واژه‌های املایی
• آموزش کامل و کاربردی دستور و آرایه‌های ادبی + صدها نکته و مثال‌های کاربردی
• جمع‌بندی آثار و اشخاص ادبی کتاب‌های درسی
• برگزیدۀ معانی و مفاهیم کتب درسی + مفاهیم پرتکرار کنکور
• 36 آزمون موضوعی و جامع هم‌سطح و بالاتر از کنکور (755 تست)
• صدها نکتۀ «باریک‌تر از مو» + تست + مثال‌ + تیپ‌شناسی

درس عربی (کتاب جمع‌بندی عربی انتشارات مهر و ماه)

علت انتخاب

دلیل انتخاب این منبع نسبت به منابع کمک‌درسی رقیب؛ یعنی کتاب خط ویژه عربی انتشارات گاج و کتاب جمع‌بندی عربی انتشارات خیلی سبز این است که در کتاب جمع‌بندی عربی مهر و ماه، علاوه بر موضوعی بودن مطالب که بهترین شکل مطالعه و تمرین درس عربی است، تعداد منطقی و بسیار مناسبی از پرسش‌های چهارگزینه‌ای تألیفی و کنکوری فراهم شده است. در کتاب خط ویژه عربی گاج مطالب به صورت موضوعی قرار گرفته است اما در بخش پرسش‌های چهارگزینه‌ای، پاسخ تشریحی هر تست، بلافاصله پس از آن قرار گرفته که تا حد زیادی فرصت سنجش میزان یادگیری دانش‌آموزان از ایشان سلب شده است. در کتاب جمع‌بندی عربی خیلی سبز نیز مطالب به صورت موضوعی قرار نگرفته و به صورت درس به درس آمده که شاید در ماه‌های منتهی به کنکور سراسری امری خوشایند نباشد حجم درس‌نامه با توجه به اینکه به نظر می‌رسد بهترین کار برای جمع‌بندی تست زدن است، کمی زیاد است.

ویژگی و بررسی بخش‌های مختلف کتاب

کتاب جمع‌بندی عربی انتشارات مهر و ماه نوشته جناب آقای مهران ترکمان، حاصل برنامه‌ریزی، تفکر و رصد کردن وضعیت دانش‌آموزان، آزمون‌های آزمایشی و کنکور‌های برگزار شده در سال 98 و 99 است در قالب 343 صفحه و تعداد 1025 تست (تست‌های تألیفی، کنکوری و آزمون‌های جامع) است. این کتاب دربرگیرنده نیاز‌های هر نوع دانش‌آموز و در هر سطحی خواهد بود. علاوه بر این؛ نویسنده در بخش مقدمه کتاب بودجه‌بندی سؤالات عربی کنکور سراسری را مشخص کرده و برای دانش‌آموزان و داوطلبان کنکوری که هر محدوده درصدی را درس عربی مد نظر دارند استراتژی مخصوص همان محدوده درصد را مشخص کرده است. قطع کتاب عربی جمع‌بندی مهر و ماه قابلیت حمل و همراه داشتن آن را میسر می‌کند، فونت و اندازه کلمات مناسب بوده و در نگارش مطالب آن از ترکیب رنگ‌های آبی و خاکستری و مشکی استفاده شده است. نمودارها، کادر‌ها و جدول‌های موجود در کتاب با کیفیت خوبی رسم شده‌اند و دانش آموزان از ظاهر این کتاب به هیچ وجه احساس خستگی نخواهند کرد. برخی از ویژگی‌های کتاب جمع‌بندی عربی مهر و ماه عبارت‌اند از:

• جمع‌بندی درس عربی به صورت کاملاً موضوعی و مبحثی
• ارائه درس‌نامه ترکیبی و متفاوت با روش‌های تستی و سرعتی
• دسته‌بندی سؤالات هر مبحث جهت تسلط دقیق‌تر دانش‌آموزان بر موضوعات مختلف
• جمع‌آوری تست‌های مهم کنکور‌های سال‌های اخیر و سؤالات تألیفی و ترکیبی در مواردی که کمبود و خلأ وجود داشته باشد. (حدود 1000 تست ضروری در این کتاب جمع شده است)
• پاسخنامه کاملاً تشریحی منطبق با نکات کاربردی تدریس شده در درس‌نامه
• ارائه واژه‌نامه الفبایی از پایه هفتم تا دوازدهم (تمام لغات دوره اول و دوم متوسطه در این قسمت وجود دارد)

درس دین و زندگی (کتاب جمع‌بندی دین و زندگی انتشارات مهر و ماه)

علت انتخاب

از مهم‌ترین عواملی که کتاب جمع‌بندی دین و زندگی انتشارات مهر و ماه را از منابع مشابه کتاب خط ویژه دین و زندگی انتشارات گاج و کتاب جمع‌بندی دین و زندگی انتشارات خیلی سبز متمایز می‌کند، این است که در نگارش آن سعی بر آن بوده که مطالب به نحوی طبقه‌بندی گردد که دانش‌آموزان به‌راحتی بتوانند از طریق درس‌نامه‌های مهم و کاربردی، تعداد مناسب پرسش‌های چهارگزینه‌ای و پاسخنامه تشریحی نکات لازم را برای درس دین و زندگی کنکور سراسری مرور و بازیابی نمایند. از دیگر عواملی که ما را از منابع کمک‌درسی مشابه دور می‌کند، این است که به عنوان مثال در کتاب جمع‌بندی دین و زندگی خیلی سبز تعداد کافی و مناسبی از پرسش‌های چهارگزینه‌ای وجود ندارد. علاوه بر این عدم وجود پاسخنامه تشریحی آن هم برای یک کتاب جمع‌بندی که می‌بایست به تحلیل تست‌های متنوع بپردازد جالب به نظر نمی‌رسد. در مورد کتاب خط ویژه دین و زندگی گاج هم ابعاد کتاب و مطالب آن ممکن است حس یک کتاب جامع تا یک کتاب جمع‌بندی را به دانش‌آموزان القا کند. هم‌چنین، عدم استفاده از تنوع رنگ برای دانش‌آموزان ممکن است مشکل‌ساز باشد و باعث خستگی چشم در بلند مدت شود.

ویژگی و بررسی بخش‌های مختلف کتاب

کتاب جمع‌بندی دین و زندگی انتشارات مهر و ماه نوشته آقایان مرتضی محسنی کبیر و سید هادی هاشمی، نتیجه تلاش مستمر مؤلفان این کتاب در طول سال‌ها تدریس و تألیف به‌منظور یک جمع‌بندی سریع و مناسب در درس دین و زندگی در قالب 407 صفحه و تعداد 705 تست (تست‌های تألیفی، کنکوری و آزمون‌های جامع) است. استفاده از رنگ‌های مختلف در چاپ کتاب موجب جذابیت هرچه بیشتر آن شده و طبقه‌بندی منظم مطالب و نکات در آن یادگیری مفاهیم را در ذهن دانش‌آموزان تثبیت می‌کند. به طور کلی بخش‌های مختلف کتاب جمع‌بندی دین و زندگی مهر و ماه به شرح زیر است:

درس‌نامه: ارائه مطالب مهم و کاربردی به نحو ساده و روان شامل:

• تعیین میزان اهمیت درس در کنکور با نشانه آنتن
• تدریس صوتی مفهوم درس با اسکن کردن شناسه مخصوص یعنی رمزینه درس یا همان Qr-Code
• بیان تعداد آیات عربی و ترجمه، احادیث عربی و ترجمه و ابیات به کار رفته در هر درس
• مشاوره هر درس با هدف آشنایی مختصر دانش‌آموزان و بیان کلیات مفهوم درس و نکات تست خیز آن
• خلاصه نموداری که در حقیقت مرور تیترهای درس در یک نگاه به‌منظور به خاطر سپاری آسان درس
• توضیح و تشریح متن درس و آیات به صورت کامل و جامع و با همان ترتیب مطالب در کتاب درسی
• بیان موضوع و پیام‌های جزء به جزء و تقطیع شده آیات و روایات و نکات ترکیبی با سایر دروس
• توضیح صوتی پیام تمامی آیات و روایات با بیانی شیوا و قرائت درجه یک آیات از طریق اسکن کردن رمزینه هر آیه
• بیان نکات ترکیبی متن درس با سایر دروس
• بیان دام‌ها و اشتباهات متداول دانش آموزان در متن درس با نشانه بمب
• نکات ویژه و درجه یک جمع‌بندی در جداولی با عنوان «جمع‌بندی پِلاس»

1. تست درس به درس: برای هر درس ۱۵ تست در نظر گرفته شده و حتی‌الامکان مطالب درسی را پوشش داده و داوطلبان را نیز با تیپ‌های گوناگون تست‌های دین و زندگی کنکور آشنا می‌کند.
2. تست جامع دوره‌ای: برای ارزیابی درس‌های خوانده‌شده پس از هر نیمسال، یک آزمون دوره‌ای ۲۰ تستی قرار داده شده است که مجموعاً شش آزمون دوره‌ای را تشکیل می‌دهند.
3. آزمون جامع: در انتهای دروس سال دوازدهم، یک آزمون جامع و شبیه‌ساز کنکور سراسری قرار داده شده است.
4. تست جامع مجازی با توجه به محدودیت حجم، سه آزمون جامع پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به صورت مجزا و همچنین دو آزمون جامع در سایت انتشارات مهر و ماه به عنوان هدیه این کتاب قرار داده شده است.
5. پیوست: پیوست رؤیایی تحت عنوان «کشکول» که شامل نکات بسیار مهمی خصوصاً برای روزهای پایانی و بررسی دام‌ها و نکات ترکیبی کنکور سراسری است، مهیا و در انتهای کتاب قرار داده شده است.

درس زبان انگلیسی (کتاب خط ویژه زبان انگلیسی جامع کنکور انتشارات گاج)

علت انتخاب

از آنجایی که رویکرد موضوعی، بهترین روش برای جمع‌بندی به شمار می‌رود، وجود یک کتاب کمک‌درسی که مطالب کتاب‌های درسی پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم را به صورت موضوعی دسته‌بندی کرده باشد می‌تواند به مرور و به تسلط رسیدن در درس زبان انگلیسی کمک کند. سه کتاب کمک‌آموزشی جمع‌بندی درس زبان انگلیسی؛ یعنی کتاب خط ویژه زبان انگلیسی انتشارات گاج، کتاب جمع‌بندی زبان انگلیسی انتشارات مهر و ماه و کتاب جمع‌بندی زبان انگلیسی انتشارات خیلی سبز هرکدام ویژگی‌های مثبتی دارند به همین منظور هر سه این کتاب‌ها از کتاب‌های پرفروش در حوزه جمع‌بندی دروس محسوب می‌شوند؛ اما از میان این سه کتاب، ساختار موضوعی، درس‌نامه، تعداد کافی پرسش‌های چهارگزینه‌ای، پاسخنامه تشریحی و البته جذابیت متن، کتاب خط ویژه زبان انگلیسی گاج از ساختار منطقی و منظم‌تری نسبت به رقبای خود برخوردار است.

ویژگی و بررسی بخش‌های مختلف کتاب

کتاب خط ویژه زبان انگلیسی گاج نوشته آقایان وحید صبوحی و حسین سخایی با هدف جمع‌بندی مطالب کتاب‌های زبان انگلیسی دوره دوم متوسطه و آمادگی برای کنکور سراسری در قالب 239 صفحه و 1095 تست (تست‌های تألیفی، کنکوری و آزمون‌های جامع) تألیف شده است. وجود کادر‌ها و جدول‌های گوناگون و متن کتاب که کاملاً به صورت رنگی چاپ شده است، تمایز خوبی میان مطالب مختلف ایجاد کرده و طبقه‌بندی مطالب را برای دانش‌آموزان بسیار ساده کرده است. به طور کلی کتاب خط ویژه زبان انگلیسی گاج در 6 بخش اصلی واژگان، دستور زبان، کلوزتست، درک مطلب، آزمون‌های جامع و کنکور‌های سراسری داخل و خارج گردآوری شده است. هم‌چنین یک بخش ضمیمه مربوط به شکل گذشته و شکل سوم افعال بی‌قاعده در انتهای کتاب آورده شده است. جزئیات بخش‌های مختلف کتاب به شرح زیر است:

واژگان

در این بخش، واژگان مهم کتاب‌های درسی پایه‌های دهم تا دوازدهم در 10 بخش گردآوری شده است. این واژگان مهم، در هر درس به‌صورت فهرست‌وار به همراه معنی فارسی و بر اساس نقش دستوری آن‌ها (اسم، صفت، فعل و قید) در چهار جدول مجزا (و با چهار رنگ مختلف) گردآوری شده است. از آن‌جایی‌که روش اصولی یادگیری واژه‌، از طریق کاربرد آن در ترکیبات و عبارات معنادار است و به دلیل اهمیت این ترکیبات در پاسخ‌گویی به تست‌های واژگان، ترکیبات مهمِ موجود در کتاب (و تعدادی از ترکیبات مهم خارج از کتاب) در جدولی جداگانه به همراه ترجمه‌ی آن‌ها آمده است. همچنین مترادف‌ها و متضادهای مهم و کاربردی متناسب با واژه‌های هر درس در جدولی جداگانه گردآوری شده است. در پایه هر بخش از واژه‌ها، نکات تستی پرکاربرد مربوط به واژگان آن بخش در قسمتی به نام «یادتون باشه» آورده شده است. پس از معرفی مهم‌ترین واژگان هر درس، 40 سؤال تستی مربوط به واژگان همان درس، با چینش آسان به سخت آورده شده تا دانش‌آموز توسط آن‌ها میزان یادگیری خود را بسنجد. در مجموع در بخش واژگان 400 تست به همراه پاسخ تشریحی آن‌ها فراهم شده است.

دستور زبان

نکته‌ی ویژه در مورد بخش دستور زبان در این کتاب آن است که مطالب دستوری هر سه کتاب دوره‌ی دوم متوسطه پس از بررسی دقیق، با در نظر گرفتن اشتراکات موضوعی مباحث در 10 بخش گردآوری شده است. در بخش دستور زبان نیز، نکات متمایز دستوری رد بخش‌های به نام «یادتون باشه» آورده شده که مطالعه و تمرین این بخش‌ها به افرادی که قصد رسیدن به نمرات و درصد‌های بالا را دارند توصیه می‌شود. در پایان هر بخش از دستور زبان، با توجه به اهمیت مبحث، تعدادی تست مرتبط به همراه پاسخ تشریحی آن‌ها فراهم شده است (در مجموع 355 تست)؛ چینش این تست‌ها همانند واژگان از آسان به سخت است.

کلوزتست و درک مطلب

در بخش کلوزتست و درک مطلب نیز پس از درس‌نامه‌ی کوتاه که به بیان نکات کلی و اساسی در پاسخ‌گویی به سؤالات این قسمت‌ها می‌پردازد، تعدادی از سؤالات این مباحث از کنکورهای سال‌های گذشته را به همراه پاسخ تشریحی آن‌ها بیان شده است.

آزمون‌های جامع و کنکور‌های سراسری

به دلیل اینکه دانش‌آموزان بتوانند به‌طورکلی و در قالب یک آزمون شبیه‌سازی‌شده‌ی کنکور خود را بسنجد، سه آزمون جامع 25 سؤالی از مباحث کتاب‌های دوره‌ی متوسطه‌ی دوم طرح شده است علاوه بر این 7 دوره سؤالات زبان انگلیسی کنکور سراسری اخیر داخل و خارج از کشور نیز فراهم شده است.

ضمیمه

جدول مربوط به شکل گذشته و شکل سوم افعال بی‌قاعده که جهت یادگیری بهتر آن‌ها بر اساس آهنگ و ریتم کلمات، در چند گروه تقسیم‌بندی شده و به‌عنوان ضمیمه، در پایان کتاب آمده است. پس‌ازاین بخش، فهرست موضوعی دستور زبان و لیستی از ضرب‌المثل‌ها نیز به پایان کتاب پیوست شده است.

نتیجه‌گیری و کلام آخر

از نظر تمام مشاوران و کنکوری‌های موفق، مرور و جمع‌بندی یکی از راه‌های مهم تثبیت دانسته‌ها و مطالعات قبلی برای کنکور سراسری است. آشنایی با نقاط ضعف و قوت، جلوگیری از تکرار آموخته‌ها، تثبیت اطلاعات در ذهن، حل مشکل فراموشی، آمادگی برای آزمون اصلی، انسجام ذهنی و… از جمله فواید مهم مرور و جمع‌بندی است. برای اینکه فواید مرور کردن برای شما داوطلبان عزیز، هر چه بیشتر روشن شود، به این نکته توجه کنید که هر یک از  شما به فراخور برنامه، زمان شروع مطالعه، مدت ساعات مطالعه، میزان آمادگی قبلی، میزان یادگیری و … مطالبی را تاکنون آموخته‌اید؛ حال اگر تا پایان کنکور سراسری به همین صورت پیش بروید و فقط مطالب جدید بخوانید، بدون آنکه یک یا چند مرتبه، این مطالب را مرور کنید، مطمئن باشید که بیشتر این مطالب را فراموش خواهید کرد و این، یعنی اینکه تمام یا بیشتر زحمت شما هدر خواهد رفت؛ پس مرور می‌تواند در مدت‌زمان کم، باعث فراخوانی و بازیابی اطلاعات و دانسته‌ها شده و شما عزیزان را برای آزمون، هر چه بیشتر آماده کند. در واقع در دوران جمع‌بندی، هدف این است که انبوه اطلاعاتی که در دوران مطالعه در ذهن داوطلب قرار گرفته به نحو مناسبی سامان‌دهی شده و در هنگام آزمون به‌راحتی قابل بازیابی باشد؛ بنابراین، در دوران جمع‌بندی نباید به دنبال یاد‌گیری مطالب جدید باشید، بلکه باید سعی کنید آنچه را که تاکنون آموخته‌اید، به‌خوبی در ذهن خود سامان‌دهی نمایید. حتی اگر به دلیل کمبود وقت یا به دلایل دیگر، موفق به اتمام بخش مهم یا قابل توجهی از مطالب نشدید، بهتر است که باز هم اولویت را به برنامه‌ریزی برای جمع‌بندی دهید و در کنار آن، در ساعاتی که به جمع‌بندی اختصاص ندارد، مطالب باقی‌مانده را مطالعه نمایید. توجه داشته باشید که یادگیری نیمی از مطالب با عمق بیشتر، بهتر از یادگیری تمامی مطالب به صورت سطحی است.