یکی از دروس تخصصی رشتهی ادبیات و علوم انسانی درس جغرافیا است. این درس مخصوصاً برای رشتههای دانشگاهی زیرگروههای ۴، ۵ و ۲ اهمیت دارد. در کنکورهای سراسری رشتهی علوم انسانی ۱۵ سؤال از درس جغرافیا مطرح میگردد که از این تعداد معمولاً ۳، ۷ و ۵ تست به ترتیب از جغرافیای پایههای دهم، یازدهم و دوازدهم طرح میشود. این بودجهبندی در کنکور دی ماه سال ۱۴۰۱ نیز رعایت شد. این امر نشان میدهد که مباحث جغرافیای دو پایهی یازدهم و دوازدهم اهمیت بسیار بیشتری نسبت به مباحث جغرافیای پایهی دهم دارند. با حذف دروس عمومی از کنکورهای سراسری، نمرات امتحانات نهایی دانشآموزان تأثیر مستقیم زیادی (۴۰ درصد) بر رتبهی کنکور دانشآموزان خواهد گذاشت و بدین ترتیب دانشآموزان باید علاوه بر کسب مهارت تستزنی بر توانایی خود در کسب نمرهی بالا در امتحانات تشریحی نهایی نیز کار کنند. در این متن میخواهیم سه مورد از برترین منابع کمک آموزشی برای درس جغرافیا پایهی دوازدهم را به شما معرفی کنیم تا بتوانید با داشتن شناخت کافی از این منابع در کنار آگاهی که به سلیقه و عادات یادگیری خود دارید، بهترین کتاب برای خودتان را انتخاب کنید. سه کتابی که در این متن معرفی، بررسی و مقایسه خواهند شد، عبارتاند از:
- کتاب پرسشهای چهار گزینهای جغرافیا ۳ دوازدهم رشته انسانی از انتشارات خیلی سبز
- کتاب جغرافیا ۱۲ از مجموعه کتب هدفدار انتشارات مشاوران آموزش
- کتاب جغرافیا دوازدهم علوم انسانی از مجموعه کتب گذرنامه انتشارات مبتکران
یک معرفی کلی از بهترین منابع جغرافیا دوازدهم و بررسی ظاهر، محتوا و ساختار این کتابها
ابتدا به جدول زیر نگاه کنید. در این جدول عنوان کامل سه کتاب مورد بحث، نام مؤلفان آنها، سال و نوبت چاپشان و تعاد صفحهی هر کدام از آنها نوشته شده است.
انتشارات | عنوان کامل | مؤلفان | تعداد صفحه | نوبت چاپ | سال چاپ |
خیلی سبز | پرسشهای چهار گزینهای جغرافیا ۳ (رشته انسانی) | زهرا نعمتی و الهه همایونزاده | ۱۱۱ | دوازدهم | ۱۴۰۱ |
مشاوران آموزش | جغرافیا ۱۲ از مجموعه کتابهای هدفدار | زهرا محسنی | ۸۸ | اول | ۱۴۰۱ |
مبتکران | جغرافیا دوازدهم (علوم انسانی) از مجموعه کتب گذرنامه | مهتاب ناصریه | ۱۷۵ | اول | ۱۴۰۱ |
دو کتاب مبتکران و مشاوران آموزش که بسیار جدید هستند، تطابق بیشتری با سبک آموزشی لازم برای کنکورهای نظام جدید دارند. منظور از این حرف آن است که در این دو کتاب علاوه بر تستزنی به امتحانات نهایی نیز توجه شده است؛ حال آن که کتاب خیلی سبز فقط مختص تست است. در این خصوص در بخشهای بعدی بیشتر توضیح خواهیم داد. به طور کلی، هر سه کتاب بررسی شده در این متن منابع کامل و جامعی هستند. هر سه درسنامههای کاملی دارند و بانک سؤال خوبی نیز ارائه نمودهاند. در ضمن، هر سه کتاب پاسخنامههای تشریحی خوبی نیز ارائه کردهاند. کتاب خیلی سبز علاوه بر درسنامههای کامل و کاربردی، خلاصهی دروس را نیز مختص دوران جمعبندی در بخشی مجزا ارائه کرده است. از منظر ساختاری، دو کتاب مبتکران و مشاوران آموزش به هم شبیهاند. در این دو کتاب برای هر درس از کتاب درسی ابتدا درسنامه و سپس سؤالات ارائه شده است. پاسخنامهی تشریحی کل سؤلات کتاب مشاوران آموزش در انتهای این کتاب قرار دارد اما کتاب مبتکران پاسخنامهها را نیز به صورت درس به درس ارائه نموده است. ساختار کتاب خیلی سبز کمی متفاوت است. در این کتاب ابتدا درسنامهی تمامی دروس ارائه شده و سپس تستها نیز پست سر هم در یک بخش قرار داده شده است. پاسخنامهی تشریحی این کتاب نیز در انتهای آن جای داده شده است. جدول زیر محتوای کلی سه کتاب جغرافیا دوازدهم خیلی سبز، مشاوران آموزش و مبتکران را با جزئیات لازم نشان داده است تا بتوانید مقایسهی بهتری داشته باشید:
از منظر ظاهر کلی، هر سه کتاب ظاهر و صفحهآرایی بسیار خوبی دارند. علت این امر نیز استفاده از رنگهای مکمل، کادربندیهای زیبا و همچنین جداول و نمودارهای مختلف است.
بررسی و مقایسهی درسنامههای بهترین منابع جغرافیا دوازدهم
درسنامههای ارائه شده در هر سه کتاب به گونهای است که دانشآموزان از دیگر درسنامهها بینیاز گردند. در واقع با داشتن هر کدام از این سه کتاب در کنار کتاب درسی خود، به هیچ منبع آموزشی دیگر نیاز نخواهید داشت. کتاب خیلی سبز البته یک برتری نسبت به دو کتاب دیگر دارد که آن هم ارائهی خلاصهی دروس در بخشی مجزا است. دانشآموزان از این بخش کتاب خیلی سبز میتوانند در ایام امتحانان برای مرور سریع و جمعبندی دروس استفاده کنند. جدول زیر ویژگیهای مختلف درسنامههای این سه کتاب را برشمرده و امکان مقایسهی آنها را به شما داده است:
بررسی و مقایسهی سؤالات بهترین منابع جغرافیا دوازدهم
در بخشهای قبلی گفتیم که کتاب خیلی سبز فقط تست دارد اما دو کتاب مبتکران و مشاوران آموزش هم تست دارند و هم نمونه سؤال تشریحی. در کتاب خیلی سبز تستهای تمامی درسها به صورت پشت سر هم در بخش میانی کتاب قرار داده شده است. این تستها درس به درس تفکیک شده است. در کتاب مشاوران آموزش در انتهای درسنامهی مربوط به هر درس تستهای تألیفی آن درس قرار گرفته است. در انتهای دروس نیز ابتدا تستهای منتخب المپیاد، سپس تستهای کنکورهای سراسری داخل و خارج کشور سالهای ۹۸، ۹۹ و ۱۴۰۰ به تفکیک آزمون و در آخر ۵ نمونه آزمون نهایی خرداد یا شهریور ماه سالهای ۹۸ تا ۱۴۰۰ ارائه گشته است. در کتاب مبتکران پس از درسنامههای هر درس ابتدا تستهای تألیفی آن درس و سپس یکم درس آزمون شامل نمونه سؤالات تشریحی مربوط به آن درس ارائه شده است. در دو فصل انتهایی این کتاب نیز چندین نمونه آزمون پایان نیمسال اول و دوم و سؤالات کنورهای سراسری سالهای گذشته مطرح شده است. تمامی سؤالات تشریحی این کتابها در سطح امتحانات نهایی بوده و تستها نیز همسطح با کنکورهای سراسری نظام جدید هستند. از این رو بانک سؤالات این کتابها میتوانند دانشآموزان را به هدف کسب نمرهی ۲۰ در امتحانات نهایی و پاسخگویی صحیح به تمامی سؤالات جغرافیای دوازدهم کنکور اصلی برسانند. جدول زیر علاوه بر ارائهی یک دید کلی از انواع سؤالات سه کتاب مورد بحث، تعداد سؤالات این سه کتاب را به تفکیک فصل نشان داده است:
مقایسهی بانک سؤال کتب جغرافیا دوازدهم انتشارات خیلی سبز، مبتکران و مشاوران آموزش | |||||
شمارهی فصل | عنوان فصل | نوع سؤال | خیلی سبز | مشاوران آموزش | مبتکران |
۱ | شهرها و روستاها | تستی | ۳۴ | ۳۵ | ۴۵ |
تشریحی | ۰ | ۰ | ۳۰ | ||
۲ | مدیریت شهر و روستا + فنون و مهارتهای جغرافیایی (۱) | تستی | ۳۰ | ۲۷ | ۳۴ |
تشریحی | ۰ | ۰ | ۳۰ | ||
۳ | ویژگیها و انواع شیوههای حمل و نقل | تستی | ۴۲ | ۳۴ | ۴۵ |
تشریحی | ۰ | ۰ | ۳۰ | ||
۴ | مدیریت حمل و نقل + فنون و مهارتهای جغرافیایی (۲) | تستی | ۳۶ | ۲۶ | ۴۸ |
تشریحی | ۰ | ۰ | ۳۰ | ||
۵ | انواع و ویژگیهای مخاطرات طبیعی | تستی | ۴۵ | ۲۸ | ۴۷ |
تشریحی | ۰ | ۰ | ۳۲ | ||
۶ | مدیریت مخاطرات طبیعی + فنون و مهارتهای جغرافیایی (۳) | تستی | ۳۲ | ۱۷ | ۴۷ |
تشریحی | ۰ | ۰ | ۳۵ | ||
۷ | آزمونهای نیمسال اول و دوم / نمونه آزمونهای نهایی | تستی | ۰ | ۰ | ۰ |
تشریحی | ۰ | ۱۰۵ | ۷۲ | ||
۸ | سؤالات کنکورهای سالهای گذشته (۹۸، ۹۹ و ۱۴۰۰) | تستی | ۰ | ۹۰ | ۲۹ |
تشریحی | ۰ | ۰ | ۰ | ||
۹ | سؤالات منتخب المپیاد | تستی | ۰ | ۳۲ | ۰ |
تشریحی | ۰ | ۰ | ۰ | ||
کل کتاب | تستی | ۲۱۹ | ۲۸۹ | ۲۸۵ | |
تشریحی | ۰ | ۱۰۵ | ۲۵۹ |
همان طور که در جدول بالا قابل مشاهده است، تعداد تستهای ارائه شده در هر سه کتاب مشابه است اما کتاب مبتکران بیشترین تعداد سؤال را ارائه نموده است؛ چرا که این کتاب تعداد زیادی سؤال تشریحی نیز ارائه کرده است.
بررسی و مقایسهی پاسخنامههای بهترین منابع جغرافیا دوازدهم
هر سه کتاب مورد بحث در این متن، پاسخنامههای تشریحی خوبی ارائه نمودهاند. البته کتاب خیلی سبز دارای پاسخنامهی کلیدی نیز است. همچنین لازم به ذکر است که در کتاب مشاوران آموزش برای سؤالات منتخب المپیاد و همچنین سؤالات کنکورهای سراسری داخل و خارج کشور سال ۱۴۰۰ تنها به ارائهی پاسخنامهی کلیدی بسنده شده است. پاسخهای تشریحی ارائه شده برای سؤالات تشریحی دو کتاب مشاوران آموزش و مبتکران نیز با توجه به کلید امتحانات نهایی نوشته شده است تا دانشآموزان با سبک تصحیح برگههای امتحانات نهایی آشنا گردند. جدول زیر ویژگیهای مختلف پاسخنامهی تشریحی سه کتاب جغرافیا دوازدهم خیلی سبز، مشاوران آموزش و مبتکران را نشان داده است:
جمعبندی
در این مطلب، سه مورد از بهترین و محبوبترین منابع کمک آموزشی برای درس جغرافیا پایهی دوازدهم رشتهی ادبیات و علوم انسانی معرفی، بررسی و مقایسه شده است. این منابع، کتابهای پرسشهای چهار گزینهای جغرافیا ۳ دوازدهم رشته انسانی انتشارات خیلی سبز، جغرافیا ۱۲ از مجموعه کتب هدفدار انتشارات مشاوران آموزش و جغرافیا دوازدهم از مجموعه کتب گذرنامه انتشارات مبتکران هستند. هر سه کتاب شامل درسنامههای کامل و کاربردی، بانک تست و پاسخنامهی تشریحی میشوند. دو کتاب مشاوران آموزش و مبتکران علاوه بر این موارد، نمونه سؤالات تشریحی متنوعی همسطح امتحانات نهایی نیز ارائه کردهاند. کتاب خیلی سبز نیز برای دوران مرور و جمعبندی، خلاصهی دروس کتاب درسی را ارائه نموده است. به طور کلی، هنگام خرید کتاب کمک آموزشی برای درس جغرافیا پایهی دوازدهم میتوانید به نکات زیر توجه فرمایید:
- اگر به دنبال درسنامههای خلاصه در کنار درسنامههای کامل مباحث هستید، کتاب خیلی سبز را انتخاب کنید.
- اگر به دنبال نمونه سؤال تشریحی امتحانات نهایی در کنار بانک تست هستید، یکی از کتابهای مشاوران آموزش و یا مبتکران را انتخاب کنید.
- اگر میخواهید کتابتان فقط بانک تست داشته باشد، کتاب خیلی سبز برای شما مناسب است.
- اگر به دنبال تعداد خیلی زیادی نمونه سؤال هستید، کتاب مبتکران را انتخاب کنید.