معرفی و پرداختن به هفت پله‌ی عشق و عرفان یکی از مهم‌ترین مباحثی است که در کتاب ملت عشق اثر الیف شافاک نوشته شده است. طبیعتاً شمردن مسیرهای عشق کار آسانی است. اما باید بدانید که طی کردن این مسیر دارای سختی‌هایی بوده است. زیرا هر مسیری پیچ و خم های خود را داشته و مسیر عشق نیز کمی صعب‌العبور است. در مراحل مختلف، مشکلات گوناگونی بر سر راه شما به وجود آمده که اگر هفت پله‌ی عشقِ شمس در کتاب ملت عشق را با دل و جان بخوانید، طی کردن این راه با انگیزه و شور و علاقه همراه خواهد بود.
نفس امّاره؛ اولین قدم عشق
اولین پله‌ی مسیر عشق که در کتاب ملت عشق ذکر شده است نفس اماره است. با این حال لازم است بدانید این کتاب به گونه‌ای بوده که در آن قوانین دست‌یابی به عشق و پله‌های رسیدن به عشق به طور مفصل ذکر شده است. حال دقت داشته باشید نفس اماره که یکی از هفت پله‌ی عشق است، نفس خام و بکر و دست نخورده است. این نفس دائماً دیگران را مقصر حال شما دانسته و عده‌ی زیادی از افراد، عمر خود را در این پله تمام کرده‌اند.
حال اگر بخواهیم ببینیم چه کسانی در پله‌ی نفس اماره قرار دارند، باید توجه داشته باشیم افرادی که طمع مال دنیا دارند و تلاش های‌شان همه در مسیر مال‌اندوزی است در پله اول گرفتار شده‌اند. این افراد به طور مکرر درباره‌ی رابطه با دیگران داوری کرده و حکم صادر می‌کنند. شک و تردید نیز یکی از علائمی است که دائما در ذهن آن‌ها به سر برده شده و با این حال می‌توانید با بررسی این موارد به راحتی افرادی که در اولین پله‌ی عشق و عرفان قرار دارند را بشناسید.
نفس روانه و نفس ملهمه؛ از موارد مهم در هفت پله‌ی عشق
پله‌ی دوم که یکی از مهم‌ترین پله‌های عشق است، نفس لوامه است. این نفس به نفس سرزنش‌گر نیز معروف است. هنگامی که بتوانید عیب‌های خود را تشخیص داده و جهت رفع این نقص‌ها و عیب‌ها اقدام کنید، طبیعتاً در پله‌ی دوم از هفت پله‌ی عشق قرار دارید. آن موقع است که سفر درونی شما آغاز شده است.
در این زمان، فرد به جای نگاه کردن به اطراف و به زندگی دیگران، به دنبال درون خودش می‌گردد. با این حال می‌توان گفت این مرحله دقیقاً بر عکس پله اول است. درواقع فرد دائماً خود را مقصر می‌داند. هر اتفاقی که در این مرحله بیفتد، فرد به خودش ربط داده و خود را مقصر همه‌ی مشکلات می‌داند. با وجود این‌که همه‌چیز در این پله خوب است، اما گناه‌کار و مقصر دانستن خود، می‌تواند ناراحت‌کننده باشد. پس از طی کردن این پله، پله‌ی سوم یعنی لفظ ملهمه یا الهام گیرنده آغاز میشود.
نفس ملهمه چیست؟
در این مرحله از هفت پله‌ی عشق، نفس رشد کرده و پخته‌تر میشود. به‌طوری که در این مرحله، نفس شما نه دست‌نخورده است و نه خود را دائماً سرزنش می‌کند. بلکه از آن‌جا که نفس انسان خاصیت دریافت الهام را دارد، در این مرحله، فرد از هرکسی و هر چیزی الهام گرفته و چه‌گونگی آزادی را درک می‌نماید. با تمام این تفاسیر، جالب است بدانید این مرحله آن‌قدر زیبا بوده که هرکس در آن قرار بگیرد، دلش شاد و مسرور میشود.
اما لازم است بدانید جاذبه در این مرحله، خطرناک است. به طوری که بسیاری از افراد دوست ندارند لذت‌های این دوره را رها کرده و با رشد و ترقی به مرحله بعد برسند. پس با وجود این‌که مرحله‌های بعد طولانی‌تر و دشوارترند، به سادگی نمی‌توان از این مرحله‌ی خوش رنگ و لعاب هم گذر کرد.
چهارمین پله از هفت پله‌ی عشق
پس از گذشت مرحله‌ی سوم که مرحله‌ای بسیارزیبا و دل‌پذیر است، به مرحله‌ی چهارم یعنی نفس مطمئنه می‌رسیم. در این مرحله نفس شما دیگر مانند گذشته نبوده و به طور کلی تغییرهای اساسی کرده است. این مرحله به گونه‌ای بوده که به آن راضی و خوشنود‌کننده گفته شده و فرد در این پله، شعوری بسیاربالاتر از قبل خواهد داشت، به گونه‌ای که با چشم باز می‌تواند قدم برداشته و زندگی کند.
در پله‌ی چهارم، فرد دیگر به دنبال شهرت، مقام و مال نیست و رفتاری نرم و آرام با دیگران دارد. فردی که در پله‌ی چهارم قرار داشته، همیشه در حال نماز بوده و آرامش غیر وصفی دارد که مهم‌ترین دلیل آن اعمال درستی است که انجام می‌دهد به گونه‌ای که فرد در این مرحله، حق هیچ بنده‌ای را نمی‌خورد، از دیگران ایرادی نمی‌گیرد، خود را در اندازه‌ی قضاوت کردن در مورد دیگران نمی‌داند و همیشه سعی می‌کند تا دل دیگران را در دست داشته باشد.
نفس راضیه؛ پله‌ی پنجم برای رسیدن به توحید
گذر کردن از چهار پله‌ی اول طبیعتاً موجب رشد و نمو این افراد شده است. البته به طور حتم در طول این مسیر، سختی‌هایی نیز وجود دارد. با این حال مشاهده میشود که افراد بسیار کمی به این مرحله رسیده و افرادی که در پنجمین پله از هفت پله قرار دارند، هر چه که ببینند چه غم چه شادی و خوشحالی و… مسرور و شکر گذار خواهند بود. افراد در این مرحله به هیچ عنوان به مادیات اهمیتی نمی‌دهند.
ششمین پله؛ مرضیه!
رسیدن به پله‌ی ششم به طور حتم چنان شیرینی و حلاوتی داشته که به آن نفی پسندیده نیز گفته میشود. در این پله از هفت پله‌ی عشق، علاوه بر این‌که بنده از خدا و مقدراتش راضی و خشنود است، با اعمالی که بنده انجام می‌دهد خداوند نیز از او خشنود بوده و با این حال هرکس در این مرحله قرار بگیرد، چراغ راه دیگران خواهد شد. شخصی که بتواند به پله‌ی ششم برسد، می‌تواند شفا دهد و او به هیچ عنوان در رفتار و کردار افراط و تفریط نمی‌کند.
نفس کامله؛ آخرین مرحله از هفت پله‌ی عشق
و اما با سپری کردن مسیر سخت و هفت پله‌ی عشق به آخرین پله یعنی نفس کامله خواهید رسید. در این‌جا بنده به گونه‌ای عمل کرده که با خدای خود یکی شده و در خدا غرق میشود تا یکی شدن را تجربه نماید. این مرحله از هفت پله‌ی عشق، بسیار سعادت خواسته و البته لازم است برای رسیدن به آن تلاش زیادی بشود. افرادی که به این پله رسیده‌اند، هیچ موقع از موفقیت خود حرفی به میان نمی‌آورند.
مراتب نفس از مراتب قلب جداست و سیر این دو متفاوتست که این‌جا مجال توضیح نیست
مشخصاً این هم نوعی انحراف هست