گرافیک در واقع زبان تصویر است و رشتهی گستردهای محسوب میگردد. این رشته در بین هنرجویان و علاقمندان به هنر بسیار محبوب است و در بین رشتههای دانشگاهی پرتقاضای هنر نیز قرار دارد. این رشته شاخههای مختلفی دارد. طراحان گرافیکی با استفاده از قوهی تخیل و خلاقیت خود به کمک قلم و کاغذ و یا نرمافزارهای کامپیوتری علائم، سمبلها، خطوط، منحنیها و نمادهای متنوع را برای اهداف مختلف خلق میکنند. ورود به رشتهی هنر در دانشگاهها از دو روش میسر است. دانشآموزان یا باید از طریق کنکور سراسری هنر به این رشته ورود پیدا کنند و یا از طریق هنرستانها. در این متن میخواهیم این رشته را در حدی که برای انتخاب رشته لازم است، معرفی کنیم تا دانشآموزان بتوانند با داشتن اطلاعات کافی از این رشته در کنار اطلاعاتی که از دیگر رشتهها کسب کردهاند، تصمیمی هوشمندانه برای آیندهی خود بگیرند.
ویژگیهایی برای موفقیت در رشتهی گرافیک
طبق یک نظر قدیمی و تا حدی نادرست، رشتههای هنر شامل رشتهی گرافیک در مقایسه با سایر رشتهها از جمله رشتههای مهندسی و یا علوم پزشکی آسانتر هستند. امروزه میدانیم که هر رشته مزایا و معایب خاص خود و همچنین سختیهای مختص خود را دارد و رشتههای مختلف عموماً از منظر دشواری و یا راحتی به سادگی قابل مقایسه نیستند. رشتهی گرافیک نیز پیچیدگیهای مخصوص خود را دارد. به عنوان مثال، پیشرفت روزافزون تکنولوژی باعث شده است که طراحان گرافیکی مجبور باشند همواره در حال یادگیری روشها و ابزارهای جدید مختص رشتهی خود باشند. این امر به تنهایی باعث شده است که رشتهی گرافیک رشتهی آسانی تلقی نشود. از طریق رقابت موجود در بازار کار این رشته بعضاً استرس زیادی به افراد وارد میآورد. لیستی از ویژگیهای مورد نیاز برای موفقیت در رشتهی گرافیک به شرح زیر است:
- خلاقیت بالا
- قوهی تخیل قوی
- برخورداری از چشمانی تیزبین
- دقت بالا
- توانایی بالا در کار با کامپیوتر و نرمافزارهای مختلف
- توجه زیاد به جزئیات
- برخورداری از ذوق هنری
- برخورداری از مهارتهای ارتباطی قوی
- توانایی رسم ایدهها و طرحها و یا علاقمندی به یادگیری آن
- استعداد نسبی در نقاشی و طراحی
- هوش هندسی
- توانایی بالا در انجام کار تیمی
- مسئولیتپذیری بالا در ارائه کار
دانشجویان رشتهی گرافیک در طول دورهی تحصیل خود با مباحثی از جمله عکاسی و مراحل چاپ و ظهور عکس، چاپ دستی، طراحی و رنگشناسی، طراحی حروف و صفحهآرایی، تصویرسازی کتب مختلف، طراحی پوستر، لوگو و … و همچنین خوشنویسی آشنا میشوند و بر اساس علاقه و شغل آیندهی خود باید در یکی یا چند مورد از این مباحث مهارت بالایی داشته باشند.
معرفی دروس رشتهی گرافیک
دروس رشتهی گرافیک در مقطع کاردانی شامل دروس عمومی، پایه، اصلی و تخصصی میشوند. تمامی این دروس در جدول زیر نمایش داده شده است:
لیست تمامی دروس رشتهی گرافیک در مقطع کاردانی |
||
لیست دروس عمومی |
||
۱. زبان خارجه عمومی |
۲. آشنایی با فرهنگ دفاع مقدس |
۳. آیین زندگی |
۴. کارآفرینی |
۵. دانش خانواده |
۶. اندیشه اسلامی |
۷. زبان فارسی |
۸. تربیت بدنی ۱ |
|
لیست دروس پایه |
||
۱. ریاضی عمومی |
۲. فیزیک نور |
۳. آز فیزیک |
لیست دروس اصلی |
||
۱. شناخت هنر گرافیک ۱ |
۲. شناخت هنر گرافیک ۲ |
۳. روش تحقیق |
۴. ارتباطات و تبلیغات |
۵. هندسه نقوش سنتی |
۶. چاپ ماشینی |
۷. تجزیه و تحلیل آثار گرافیکی |
۸. ترسیمات هندسی |
|
لیست دروس تخصصی |
||
۱. کاربرد خط در گرافیک |
۲. کارگاه صفحه آرایی |
۳. تکنولوژی و کارگاه گرافیک ۱ |
۴. کامپیوتر گرافیک ۱ |
۵. طراحی تحلیلی |
۶. کامپیوتر گرافیک ۲ |
۷. تصویر سازی |
۸. طراحی ۵ |
۹. چاپ سیلک اسکرین |
۱۰. طراحی ۶ |
۱۱. تکنولوژی و کارگاه گرافیک ۲ |
دروس رشتهی گرافیک در مقطع کارشناسی ناپیوسته نیز شامل دروس عمومی، دروس اصلی، دروس پایه، دروس تخصصی اجباری و دروس تخصصی اختیاری میشود. در جدول زیر نیز لیست دروس مختلف رشتهی گرافیک در کارشناسی ناپیوسته نشان داده شده است:
لیست تمامی دروس رشتهی گرافیک در مقطع کارشناسی ناپیوسته |
||
لیست دروس عمومی |
||
۱. تاریخ اسلام |
۲. انقلاب اسلامی و ریشه های آن |
۳. متون اسلامی (تفسیر موضوعی قرآن) |
۴. معارف اسلامی ۲ |
۵. تربیت بدنی ۲ |
|
لیست دروس پایه |
||
۱. کارگاه رنگ |
۲. مبانی گرافیک |
۳. تکنیک های عکاسی |
۴. روش تحقیق |
۵. کارگاه طراحی |
|
لیست دروس اصلی |
||
۱. کارگاه گرافیک رایانه ۱ |
۲. کارگاه صفحه آرایی |
۳. کارگاه گرافیک رایانه ۲ |
۴. خواندن و درک مفاهیم زبان انگلیسی |
۵. کارگاه گرافیک رایانه ۳ |
۶. چاپ های ماشینی |
۷. کارگاه گرافیک رایانه ۴ |
۸. بازاریابی و ارتباطات |
۹. کارگاه چاپ دستی |
لیست دروس تخصصی اجباری |
||
۱. طراحی تکمیلی |
۲. تصویرسازی تبلیغاتی |
۳. متون تخصصی زبان انگلیسی |
۴. بازسازی آثار مشاهیر تصویرسازی |
۵. تصویرسازی جراید |
۶. طراحی تخصصی تصویرسازی |
۷. تاریخچه تصویرسازی |
۸. تصویرسازی کتابهای درسی |
۹. تصویرسازی شعر و متن |
۱۰. پروژه نهایی |
||
لیست دروس تخصصی اختیاری |
||
۱. هنر در دنیای کودکان |
۲. عکاسی دیجیتال |
همان طور که گفتیم یکی از روشهای ورود به رشته گرافیک از طریق انتخاب هنرستانها برای مقطع متوسطه دوره دوم است. دروسی که دانشآموزان باید در هر پایه از این مقطع با نمرهی قبولی بگذرانند را نیز میتوانید در جدول زیر مشاهده نمایید:
لیست تمامی دروس رشتهی گرافیک در هنرستان |
||
لیست دروس عمومی سال دوم متوسطه |
||
۱. ریاضی ۲ |
۲. تربیت بدنی ۲ |
۳. جغرافیای عمومی و استان |
۴. آمادگی دفاعی |
۵. زبان خارجی ۲ |
۶. عربی ۱ |
۷. زبان فارسی ۲ |
۸. ادبیات فارسی ۲ |
۹. دین و زندگی ۲ |
لیست دروس تخصصی سال دوم متوسطه |
||
۱. مبانی هنرهای تجسمی |
۲. تاریخ هنر ایران |
۳. عکاسی ۱ |
۴. کارگاه چاپ دستی ۱ |
۵. طراحی ۱ |
۶. خوشنویسی |
لیست دروس عمومی سال سوم متوسطه |
||
۱. دین و زندگی ۳ |
۲. تاریخ معاصر ایران |
۳. تربیت بدنی ۳ |
۴. عربی ۲ |
||
لیست دروس تخصصی سال سوم متوسطه |
||
۱. عکاسی ۲ |
۲. طراحی ۲ |
۳. مبانی تصویرسازی |
۴. پایه و اصول صفحهآرایی |
۵. علم مناظر و مرایا |
۶. خط در گرافیک |
۷. کارگاه گرافیک |
۸. تاریخ هنر جهان |
۹. مبانی و کاربرد رایانه |
۱۰. کارآموزی ۱ |
در ضمن، برخی ابزاری که در طول دورهی تحصیل دانشآموزان و یا دانشجویان رشتهی گرافیک کاربرد فراوان دارند، عبارتاند از:
- لوازم طراحی و نقاشی: آبرنگ گواش / قلم مو / مداد رنگی / پاستل / ماژیک رنگی / رنگ روغن / مداد طراحی
- انواع کاغذ و مقوا: مقوای ایرانی و خارجی متنوع
- مواد مختلف: چوب / ورقه فلزی
- دوربین عکاسی
آیندهی دانشآموختگان رشتهی گرافیک
رشتهی گرافیک رشتهی گستردهای است و دانشآموختگان این رشته میتوانند در شغلهای متنوعی شروع به کار کنند. در حال حاضر بازار کار رشتهی گرافیک در ایران بسیار خوب است و پیشبینی میگردد که بازار این رشته در ایران بهتر هم بشود. همچنین مشاغل مربوط به رشته گرافیک درآمدهای بالایی نیز دارند؛ البته طبیعتاً میزان درآمد و راحت پیدا کردن شغل مناسب به مهارتهای نرم و همچنین مهارتهای تخصصی افراد بسیار بستگی دارد. به عنوان مثال، امروزه استخدام طراح گرافیکهایی که به نرمافزارهای تخصصی این رشته همچون فتوشاپ، ادوبی الاستریتور، افترافکت و … مسلط هستند، ارجحیت دارد. برخی از مشاغل و تخصصهایی که دانشآموختگان رشتهی گرافیک بعد از و یا در حین تحصیل میتوانند به آنها مشغول گردند، عبارتاند از:
- طراحی پوستر
- طراحی علامت یا sign
- ارتباط بصری یا visual communication
- طراحی آگهی تبلیغاتی و یا دیگر انواع تبلیغات (کاتالوگ، بروشور، فلدر، اوراق اداری و …)
- طراحی صفحات وب
- صفحهآرایی برای کتاب و نشریه
- طراحی حروف
- طراحی زیورآلات
- عکاسی و ویرایشگری تصویر برای شبکههای اجتماعی
- طراحی لوگو یا logo
- تصویرسازی یا illustration
- طراحی چاپ برای بستهبندی
- طراحی رابط کاربری
- طراحی جلد
- تصویرسازی برای نشریات
- طراحی پوشاک
- طراحی نقشه
- تصویرسازی برای کتابهای کودکان، کتابهای علمی و آموزشی و …