تاریخ شروع فعالیت دانشگاه گیلان به سال ۱۳۴۶ بازمی‌گردد. در این سال این دانشگاه با نام مدرسه عالی بازرگانی مسیر خود در جهت آموزش دانشجویان را آغاز نمود. در سال ۱۳۵۸، مراکز آموزش عالی واقع در استان گیلان که شامل مدرسه عالی مدیریت، مدرسه عالی بازرگانی و دانشگاه گیلان بودند، با هم ادغام شده و بدین ترتیب دانشگاه گیلان به شکل امروزی خود تأسیس گردید. این دانشگاه ابتدا به مراکز علمی آلمان وابسته بود اما این وابستگی پس از انقلاب قطع شد و این دانشگاه فعالیت خود را به صورت کاملاً مستقل ادامه داد. در حال حاضر، دانشگاه گیلان دارای ۹ دانشکده است و بیش از ۱۷۰۰۰ دانشجو در مقاطع و رشته‌های مختلف در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند. این دانشگاه جزء بزرگترین دانشگاه‌های شمال کشور است و در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به ترتیب ۳۱۰، ۱۴۸ و ۵۰ رشته – گرایش ارائه می‌کند.
رتبه‌ی علمی کشوری و جهانی دانشگاه گیلان
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر انتخاب افراد در تعیین دانشگاه رتبه‌ی علمی دانشگاه هاست. تحصیل در یک دانشگاه با رتبه‌ی علمی برتر در آینده منجر به بالا رفتن احتمال استخدام شدن در کارهای مختلف می‌شود و همچنین مسیر دریافت پذیرش از دانشگاه‌های خارج کشور را نیز تسهیل می‌نماید. از این رو بسیار مهم است که دانش‌آموزان و دانشجویان قبل از انتخاب دانشگاه مدنظر خود اطلاعات درستی نسبت به رتبه‌ی علمی آن دانشگاه چه در ایران و چه در جهان داشته باشند. امروزه رتبهبندیهای بین‌المللی معتبر مختلفی وجود دارد که هر کدام با در نظر گرفتن معیارهای مشخصی دانشگاه‌ها را از جهات مختلف مقایسه و رتبه‌بندی می‌کند. توجه داشته باشید که معمولاً رتبه‌ی هر دانشگاه در رتبهبندیهای مختلف یکسان نیست که این امر به علت تفاوت بین معیارهای مقایسه‌ای رتبهبندیهای مختلف اتفاق می‌افتد. ما در این قسمت دو رتبه‌بندی معتبر در سطح جهانی را بررسی کرده‌ایم که عبارت‌اند از رتبهبندیهای CWUR، US news و EduRank. رتبه‌ی دانشگاه گیلان در این سه رتبه‌بندی در جدول زیر نشان داده شده است:
|
رتبه‌ی علمی دانشگاه گیلان |
رتبه‌ی ملی (کشوری) |
رتبه‌ی جهانی |
| CWUR | 21 | 1536 |
| US news | 29 | 1422 |
| EduRank | 20 | 2218 |
رتبه‌های درج شده در جدول فوق نشان می‌دهد که می‌توان دانشگاه گیلان را جزو ۲۰ دانشگاه برتر کشور در نظر گرفت که یعنی این دانشگاه از منظر آکادمیک در سطح خوبی قرار دارد و فارغ‌التحصیلان این دانشگاه می‌توانند آینده‌های درخشانی داشته باشند. در ضمن، لازم به ذکر است این دانشگاه طبق رتبه‌بندی معتبر شانگهای در سال ۱۳۹۳ نیز رتبه‌ی هشتم کشوری و در سال ۲۰۱۹ طبق رتبه‌بندی مجله تایمز رتبه‌ی ششم کشوری را به دست آورده است که باز هم نشان از سطح علمی بالای این دانشگاه دارد.
مراکز تحقیقاتی، پردیس‌ها و دانشکده‌های دانشگاه گیلان و رشته‌های ارائه شده در این دانشگاه
در حال حاضر، دانشگاه گیلان شامل ۱۱ دانشکده، ۲ پژوهشکده و ۱ پردیس واحد بین‌الملل می‌شود. گیلان‌شناسی و حوضه آبی دریاچه خزر دو پژوهشکده‌ی این دانشگاه هستند. مرکز کامپیوتر و فن‌آوری اطلاعات، دفتر ارتباط با دانش‌آموختگان، دفتر ارتباط با صنعت و کشاورزی و دفتر کارآفرینی نیز از دیگر واحدهای این دانشگاه هستند. جدول زیر نیز دانشکده‌های دانشگاه گیلان را نشان داده است:
|
لیستی از دانشکده‌های دانشگاه گیلان |
||
| ۱. دانشکده ادبیات و علوم انسانی | ۲. دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی | ۳. دانشکده فنی و مهندسی شرق گیلان |
| ۴. دانشکده مهندسی مکانیک | ۵. دانشکده منابع طبیعی | ۶. دانشکده معماری و هنر |
| ۷. دانشکده علوم کشاورزی | ۸. دانشکده علوم ریاضی | ۹. دانشکده علوم پایه |
| ۱۰. دانشکده فنی | ۱۱. پردیش دانشگاهی | |
همان طور که در جدول بالا دیده می‌شود، دانشگاه گیلان دارای دانشکده‌های زیادی است و رشته‌های دانشگاهی فراوانی را در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری پوشش می‌دهد. جدول زیر لیستی از رشته‌های فعال دانشگاه گیلان ارائه نموده است. البته باید توجه داشته باشید که ممکن است برخی رشته‌ها در این لیست ذکر نشده باشد.
|
لیست رشته‌های فعال دانشگاه گیلان |
||
| – مهندسی بازرسی فنی | – مهندسی نفت | – مهندسی معماری |
| – مهندسی مکانیک | – مهندسی رباتیک | – مهندسی کشاورزی |
| – مهندسی نساجی | – مهندسی هوا فضا | – مهندسی مواد |
| – مهندسی شهرسازی | – مهندسی فرمان‌دهی و کنترل | – مهندسی شیمی |
| – مهندسی ماشین‌های ریلی | – مهندسی حمل و نقل ریلی | – مهندسی خط و سازه‌های ریلی |
| – مهندسی سیستم | – مهندسی پلیمر | – مهندسی فناوری اطلاعات (IT) |
| – مهندسی کامپیوتر | – مهندسی برق | – مهندسی صنایع |
| – مهندسی عمران | – مهندسی پزشکی | – مهندسی مکانیک نیروگاه |
| – مهندسی دریا | – هوانوردی خلبانی | – هوانوردی مراقبت پرواز |
| – هوانوردی ناوبری هوایی | – کاردانی معماری سنتی | – مدیریت و بازرگانی دریایی |
| – مدیریت مالی | – مدیریت و کمیسر دریایی | – مدیریت هتلداری |
| – کتابداری | – علوم اقتصادی | – کاردان فنی معدن |
| – علوم و فنون هوانوردی | – کاردان فنی عمران | – کاردان فنی کشتی |
| – کاردانی دریانوردی | – علوم کامپیوتر | – حقوق |
| – مخابرات هواپیمایی | – فیزیک | – روان‌شناسی |
| – علوم حدیث | – علوم سیاسی | – حسابداری |
| – تکنولوژی ماشین های کشاورزی | – پرستاری | – بهداشت محیط |
| – بهداشت حرفه‌ای | – اعضا مصنوعی | – بینایی‌سنجی |
| – اتاق عمل | – الکترونیک هواپیمایی | – تکنولوژی آبیاری |
| – آمار | – امور گمرکی | – ریاضی |
| – پرستاری دندان‌پزشکی | – تعمیر و نگهداری هواپیما | – آبادانی و توسعه روستاها |
| – تکنولوژی جنگلداری | – شنوایی‌سنجی | – زمین‌شناسی |
| – دندان‌پزشکی | – زیست‌شناسی | – داروسازی |
| – دامپزشکی | – بیوتکنولوژی | – تکنسین پروتزهای دندانی |
| – تکنولوژی پزشکی هسته‌ای | – تکنولوژی تولیدات گیاهی | – تکنولوژی پرتوشناسی (رادیولوژی) |
| – تکنولوژی تولیدات دامی | – پزشکی | – تکنولوژی شیلات |
| – تکنولوژی شیلات | – مرمت و احیای بناهای تاریخی | – موزه‌داری |
| – چاپ | – هنرهای تجسمی | – نقاشی |
| – صنایع دستی | – حفاظت و مرمت آثار تاریخی | – تلویزیون و هنرهای دیجیتالی |
| – ارتباط تصویری | – سینما | – مجسمه‌سازی |
| – نمایش | – عکاسی | – طراحی صنعتی |
| – کاردانی مردم‌شناسی | – کارگردانی تلویزیونی | – گرافیک |
| – کاردانی هنرهای سنتی | – طراحی پارچه و لباس | – کاردانی هنرهای تجسمی |
| – کاردانی فرش | – علوم آزمایشگاهی | – کارشناسی علوم انتظامی |
| – مطالعات اجتماعی | – زبان و ادبیات فارسی | – مامایی |
| – مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات | – علوم تربیتی | – هوشبری |
| – فیزیوتراپی | – مهندسی منابع طبیعی | – علوم و صنایع غذایی |
| – کاردرمانی | – علوم تغذیه | – راهنمایی و مشاوره |
| – زبان و ادبیات عرب | – باستان‌شناسی | – رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی |
| – تاریخ | – ادبیات داستانی | – الهیات و معارف اسلامی |
| – جغرافیا | ||
در ضمن، محبوب‌ترین رشته‌های دانشگاهی در دانشگاه گیلان بدون در نظر گرفتن ترتیب خاصی عبارت‌اند از:
- مهندسی نفت
- مهندسی عمران
- مهندسی برق
- حقوق
- مهندسی معماری
- فناوری اطلاعات (IT)
- حسابداری
- مدیریت هتلداری
- مهندسی شیمی
- تعمیر و نگهداری هواپیما
- مهندسی رباتیک
- بینایی‌سنجی
- مهندسی کامپیوتر
- مدیریت مالی
- بهداشت حرفه‌ای
- مهندسی کشاورزی
بررسی اجمالی امکانات دانشگاه گیلان
دانشگاه گیلان امکانات تحصیلی، رفاهی و ورزشی متنوعی را در اختیار دانشجویان خود قرار داده است. در این بخش می‌خواهیم این امکانات را به اجمال بررسی نماییم:
- امکانات تحصیلی: دانشکده‌های این دانشگاه مجهز به آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های بسیار خوبی هستند که این فرصت را به دانشجویان می‌دهد که در کنار یادگیری مفاهیم توری مربوط به رشته‌ی خود، مفاهیم عملی و آزمایشگاهی را نیز به خوبی فراگیرند. این دانشگاه همچنین کتابخانه‌ی خیلی خوبی دارد که دارای کتاب‌های مرجع مختلف برای دروس مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری و همچنین نسخه‌ها چاپی و دیجیتالی پایان‌نامه‌های این دانشگاه نیز در کتابخانه‌ی این دانشگاه نگهداری می‌گردد.
- امکانات رفاهی و ورزشی: امکانات رفاهی دانشگاه گیلان متنوع است. از جمله این امکانات می‌توان به سالن‌های مطالعه، سرویس‌های ایاب و ذهاب دانشجویی و خوابگاه‌های مطلوب با امکانات کافی از جمله اتاق مطالعه و سالن های ورزشی اشاره نمود.